Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 109: Hành động nói (Tiếp theo)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 109: Hành động nói (Tiếp theo)

1. T LIỆT CHÀO MỪ NHIỆ NG CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ MÔN NGỮ VĂN 8
2. KIỂM TRA BÀI CŨ - Thế nào là hành động nói? - Nêu các hành động nói thường gặp? ĐÁP ÁN - Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói nhằm mục đích nhất định. - Các hành động nói thường gặp là hành động hỏi, trình bày (báo tin, kể, tả, nêu ý kiến, dự đoán ), điều khiển (cầu khiến, đe dọa, thách thức ), hứa hẹn, bộc lộ cảm xúc.
3. HAØNH ÑOÄNG NOÙI (TT)
4. NỘI DUNG BÀI HỌC Khái niệm hành Một số kiểu hành động Các cách thực hiện động nói nói thường gặp hành động nói
5. HAØNH ÑOÄNG NOÙI (TT) I. Caùch thöïc hieän haønh ñoäng noùi Tinh thaàn yeâu nöôùc cuõng nhö caùc thöù cuûa quyù.(1) 1. Xaùc ñònh haønh ñoäng noùi Coù khi ñöôïc tröng baøy trong tuû kính, trong bình pha leâ, roõ raøng deã thaáy.(2) Nhöng cuõng coù khi caát giaáu Ví duï: SGK – 70 kín ñaùo trong röông, trong hoøm.(3) Boån phaän cuûa Câu chuùng ta laø laøm cho nhöõng cuûa quyù kín ñaùo aáy ñeàu 1 2 3 4 5 ñöôïc ñöa ra tröng baøy. (4) Nghóa laø phaûi ra söùc giaûi Mục đích thích, tuyeân truyeàn, toå chöùc, laõnh ñaïo, laøm cho tinh Hoûi thaàn yeâu nöôùc cuûa taát caû moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc thöïc haønh vaøo coâng vieäc yeâu nöôùc, coâng vieäc khaùng chieán.(5) Trình baøy + + + (Hoà Chí Minh, Tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta) Caâu hoûi thaûo luaän: Ñieàu khieån + + Toå 1, 2: Hãy xác định kiểu hành động nói của các câu trên? Höùa heïn Toå 3: Cho bieát trong 5 caâu aáy nhöõng caâu naøo Boäc loä caûm gioáng nhau veà muïc ñích noùi? xuùc
6. HAØNH ÑOÄNG NOÙI (TT) I. Caùch thöïc hieän haønh ñoäng noùi Ví duï 1: 1. Xaùc ñònh haønh ñoäng noùi 1. Maáy giôø roài? → Caâu nghi vaán: Muïc ñích hoûi 2. Baûng trình baøy quan heä giöõa caùc kieåu 2. Im laëng ñi!→ Caâu caàu khieán: Muïc ñích ñieàu khieån caâu vôùi nhöõng kieåu haønh ñoäng noùi 3. Eo oâi, laïnh quaù!→ Caâu caûm thaùn: Muïc ñích boäc Caâu loä caûm xuùc Nghi Caàu Caûm Traàn 4. Hoâm qua, lôùp em ñi lao ñoäng. vaán khieán thaùn thuaät → Caâu traàn thuaät: Muïc ñích Muïc ñích trình baøy _ _ _ Hoûi + ➢ Caùch duøng tröïc tieáp _ _ _ Ví duï 2: Trình baøy + 1 .Thôøi oanh lieät nay coøn ñaâu? → Caâu nghi vaán: _ _ _ Ñieàu khieån + (Theá Löõ) Muïc ñích boäc loä caûm xuùc 2. Baïn môû giuùp toâi caùnh cöûa ñöôïc khoâng? → Caâu _ _ _ Höùa heïn + nghi vaán: muïc ñích ñieàu khieån Boäc loä caûm 3. Anh ñaõ nghó thöông em nhö theá thì hay laø anh _ _ + _ xuùc ñaøo giuùp cho em moät caùi ngaùch sang beân nhaø (+) Caùch duøng tröïc tieáp anh (Toâ Hoaøi)→ Caâu traàn thuaät : Muïc ñích ñieàu (- ) Caùch duøng giaùn tieáp khieån 3. Ghi nhôù: SGK - 71 ➢ Caùch duøng giaùn tieáp
7. Ghi nhí: SGK - 71 Mçi hµnh ®éng nãi cã thÓ ®îc thùc hiÖn b»ng kiÓu c©u cã chøc n¨ng chÝnh phï hîp víi hµnh ®éng nãi ®ã (c¸ch dïng trùc tiÕp) hoÆc b»ng kiÓu c©u kh¸c (c¸ch dïng gi¸n tiÕp).
8. HAØNH ÑOÄNG NOÙI (TT) I. Caùch thöïc hieän haønh ñoäng noùi Caùc caâu nghi vaán trong baøi “Hòch töôùng só” cuûa Traàn Quoác Tuaán: II. Luyeän taäp - Töø xöa caùc baäc trung thaàn nghóa só boû mình Baøi 1/71 vì nöôùc, ñôøi naøo khoâng coù? → Caâu nghi vaán thöïc hieän haønh ñoäng khaúng ñònh - Luùc baáy giôø, daãu caùc ngöôi muoán vui veû phoûng coù ñöôïc khoâng? → Caâu nghi vaán thöïc hieän haønh ñoäng phuû ñònh - Luùc baáy giôø, daãu caùc ngöôi khoâng muoán vui veû phoûng coù ñöôïc khoâng? → Caâu nghi vaán thöïc hieän haønh ñoäng khaúng ñònh - Vì sao vaäy? → Caâu nghi vaán thöïc hieän haønh ñoäng gaây söï chuù yù - Neáu vaäy, ngoài ñaây sau khi giaëc giaõ deïp yeân, muoân ñôøi ñeå theïn, haù coøn maët muõi naøo ñöùng trong trôøi ñaát nöõa? → Caâu nghi vaán thöïc hieän haønh ñoäng phuû ñònh * Caâu nghi vaán ôû ñaàu ñoaïn vaên: taïo taâm theá cho töôùng só chuaån bò nghe nhöõng lí leõ cuûa taùc giaû *Caâu nghi vaán ôû giöõa ñoaïn vaên: thuyeát phuïc, ñoäng vieân, khích leä töôùng só * Caâu nghi vaán ôû cuoái ñoaïn vaên: khaúng ñònh chæ coù moät con ñöôøng laø chieán ñaáu ñeán cuøng ñeå baûo veä bôø coõi.
9. HAØNH ÑOÄNG NOÙI (TT) I. Caùch thöïc hieän haønh ñoäng noùi A. Baùc coù bieát böu ñieän ôû ñaâu khoâng aï? II. Luyeän taäp 1. Baøi tập 1/71 B.Baùc laøm ôn chæ giuøm chaùu böu ñieän ôû ñaâu aï. 2. Baøi tập 4/72 C. Böu ñieän ôû ñaâu, haû baùc? D. Chæ giuøm chaùu böu ñieän ôû ñaâu vôùi! E.Baùc coù theå chæ giuùp chaùu böu ñieän ôû ñaâu khoâng aï? -Coù theå duøng caû 5 caùch -Ñeå hoûi ngöôøi lôùn, caùch B vaø E laø nhaõ nhaën vaø lòch söï, leã pheùp hôn caû.
10. HAØNH ÑOÄNG NOÙI (TT) I. Caùch thöïc hieän haønh ñoäng noùi A. Laúng laëng ñöa loï gia vò cho ngöôøi kia. II. Luyeän taäp → Haønh ñoäng hôi keùm lòch söï vì chæ ñöa giuùp 1. Baøi tập 1/71 loï gia vò maø khoâng noùi caâu naøo 2. Baøi tập 4/72 Baøi taäp laøm theâm: 3. Baøi tập 5/73 B. Traû lôøi ngöôøi kia: “Coù chöù aï. Caùi loï aáy khoâng naëng ñaâu maø!”. Haõy vieát moät ñoaïn vaên ngaén (chuû ñeà töï choïn). Xaùc ñònh muïc ñích noùi cuûa moãi caâu trong ñoaïn. → Haønh ñoäng hôi buoàn cöôøi vì khoâng hieåu muïc ñích cuûa ngöôøi noùi (ngöôøi noùi khoâng coù muïc ñích hoûi maø coù muïc ñích nhôø caäy) C. Ñöa loï gia vò cho ngöôøi kia vaø noùi: “Môøi anh.” (hoaëc “Môøi chò.”, “Môøi baùc.”, ). → Laø haønh ñoäng hôïp lí nhaát, theå hieän thaùi ñoä lòch söï, nhaõ nhaën
11. LƯU Ý 1. Có nhiều cách để thực hiện mục đích nói, trong đó có cách thực hiện bằng lời nói. Chỉ có cách thực hiện mục đích nói bằng lời nói mới đươc gọi là hành động nói. 2. Hành động nói có đạt được hiệu quả hay không phụ thuộc vào hai yếu tố: - Người nghe có chịu “cộng tác” với người nói hay không. - Người nghe có vốn hiểu biết và khả năng suy đoán để tiếp nhận lời của người nói hay không. 3. Trong quá trình giao tiếp, cần xác định rõ đối tượng giao tiếp, lựa chọn cách thực hiện hành động nói phù hợp nhằm đạt hiệu quả cao nhất trong giao tiếp.
12. Hành động nói Khái niệm Các kiểu hành Cách thực hiện động nói hành động nói Hỏi Trình Điều Hứa Bộc lộ Trực Gián bày khiển hẹn cảm tiếp tiếp xúc
13. VỀ NHÀ - Hoïc thuoäc Ghi nhô:ù SGK - 71 - Bieát söû duïng nhieàu kieåu caâu ñaõ hoïc ñeå thöïc hieän cuøng moät haønh ñoäng noùi - Laøm baøi taäp 2, 3 (SGK: 71, 72) -Soaïn baøi môùi: OÂn taäp veà luaän ñieåm + Khaùi nieäm luaän ñieåm + Moái quan heä giöõa luaän ñieåm vôùi vaán ñeà caàn giaûi quyeát trong baøi vaên nghò luaän + Moái quan heä giöõa caùc luaän ñieåm trong baøi vaên nghò luaän
14. TIEÁT HOÏC KEÁT THUÙC - Caûm ôn quyù thaày coâ ñeán döï giôø, thaêm lôùp. - Chuùc quyù thaày coâ maïnh khoeû. - Chuùc caùc em hoïc toát.
15. Kieåm tra baøi cuõ: 1. “Bình Ngoâ ñaïi caùo” ñöôïc coâng boá vaøo naêm naøo? A.1426 B.1429 C. 1430 o D. 1428 2.Doøng naøo noùi ñuùng nhaát coát loõi tö töôûng nhaân nghóa ñöôïc noùi tôùi trong vaên baûn “Nöôùc Ñaïi Vieät ta” ? A.Tröø dieät caùc theá löïc baïo taøn trong xaõ hoäi B.Thöïc hieän nhaân nghóa, laøm cho nhaân daân ñöôïc bình yeân, haïnh phuùc oC.Dieät tröø caùc theá löïc baïo taøn, baûo veä ñaát nöôùc, laøm cho nhaân daân ñöôïc bình yeân, haïnh phuùc D.Yeâu nöôùc, choáng giaëc ngoaïi xaâm 3. YÙ naøo döôùi ñaây theå hieän trình töï maø Nguyeãn Traõi ñöa ra ñeå khaúng ñònh tö caùch ñoäc laäp cuûa daân toäc ? A.Cöông vöïc, laõnh thoå, neàn vaên hieán, truyeàn thoáng lòch söû, chuû quyeàn, phong tuïc oB.Neàn vaên hieán, cöông vöïc laõnh thoå, phong tuïc, truyeàn thoáng lòch söû, chuû quyeàn C.Truyeàn thoáng lòch söû, neàn vaên hieán, chuû quyeàn, cöông vöïc laõnh thoå, phong tuïc D.Chuû quyeàn, truyeàn thoáng lòch söû, phong tuïc, neàn vaên hieán, cöông vöïc laõnh thoå 4. “Bình Ngoâ ñaïi caùo” ñöôïc ca ngôïi laø: A.Thieân coå kì buùt o B.Thieân coå huøng vaên