Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài: Nghĩa tường minh và hàm ý

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài: Nghĩa tường minh và hàm ý

1. Ghi nhớ - Nghĩa tường minh là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng những từ ngữ trong câu. - Hàm ý là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng những từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy.
2. • Bài tập nhanh: 2, Cho tình huống sau: Một người bạn mời em đến dự sinh nhật vào tối nay nhưng em lại không muốn đi. Em hãy từ chối lời mời của bạn bằng 2 cách: - Cách 1: Dùng câu nói có nghĩa tường minh, - Cách 2: Dùng câu nói có sử dụng hàm ý. - Cách 1: Tối nay tớ không đi được đâu. - Cách 2: Tối nay tớ phải ở nhà để học bài, mai có bài kiểm tra môn Sử rồi.
3. Bài tập 2 /sgk.75. Hãy cho biết Bài tập 3 /sgk.76. Tìm câu chứa hàm ý của câu in đậm trong đoạn hàm ý trong đoạn trích sau và cho trích sau: biết nội dung hàm ý: Bác lái xe dắt anh ta Mẹ nó đâm nổi giận lại chỗ nhà hội hoạ và cô gái: quơ đũa bếp dọa đánh, nó - Đây, tôi giới thiệu anh phải gọi nhưng lại nói trổng: một hoạ sĩ lão thành nhé. Và - Vô ăn cơm! cô đây là kĩ sư nông nghiệp. Anh đưa khách về nhà đi. Tuổi Anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ già cần nước chè: ở Lào Cai đi không nghe, chờ nó gọi “ Ba sớm quá. Anh hãy đưa ra cái vô ăn cơm”. Con bé cứ đứng món chè pha nước mưa thơm trong bếp nói vọng ra: như nước hoa của Yên Sơn - Cơm chín rồi! nhà anh. Anh cũng không quay lại.
4. b. - Này, thầy nó ạ. Ông Hai nằm rũ ra ở trên giường không nói gì. - Thầy nó ngủ rồi à? - Gì? Ông lão khẽ nhúc nhích. - Tôi thấy người ta đồn (Câu nói dở dang) Ông lão gắt lên: - Biết rồi! Bà Hai nín bặt. Gian nhà lặng đi hiu hắt.
5. - Những từ mang hàm ý. thô sơ da thịt Lên đường Không bao giờ nhỏ bé được → Hàm ý: Người cha muốn con tự hào với những truyền thống tốt đẹp của quê hương và phát huy những truyền thống ấy để tự tin, vững bước trên đường đời.
6. Luật chơi Có 5 ngôi sao, đằng sau mỗi ngôi sao là một yêu cầu. * Nếu trả lời đúng sẽ được hoa điểm tốt và được quyền chỉ định người mở ngôi sao tiếp theo. * Nếu trả lời sai thì các bạn khác giành quyền trả lời (bằng cách giơ tay nhanh). * Nếu chọn được ngôi sao may mắn sẽ không phải trả lời câu hỏi mà vẫn được điểm tốt và được quyền chỉ định người mở ngôi sao tiếp theo.
7. Cho biết hàm ý của những câu sau: - Bây giờ mới 11 giờ thôi. - Bây giờ đã 11 giờ rồi. Đáp án
8. Trống vào lớp đã 10 phút, Hiếu mới hớt hải chạy vào. Thầy giáo nhìn đồng hồ nói: ? Em hãy diễn đạt ý của thầy bằng hai câu. Một câu có nghĩa tường minh, một câu có hàm ý. Đáp án
9. Tìm một câu có hàm ý từ chối cho lời đề nghị sau: Ngày mai đi học, qua đèo tớ đi với nhé. Đáp án
10. Là lớp trưởng, khi thấy lớp học có rác bẩn, em sẽ nhắc nhở các bạn trong lớp như thế nào? Hãy sử dụng một câu có chứa hàm ý để nhắc nhở các bạn. Đáp án
11. Bài tập về nhà: - Đọc kĩ bài trong SGK - Thuộc ghi nhớ. - Luyện tập để phân biệt được nghĩa tường minh và hàm ý. Rèn luyện kĩ năng dùng hàm ý và hiểu hàm ý. Bài mới Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ - Đọc kĩ bài “Khát vọng hòa nhập, dâng hiến cho đời” - Trả lời các câu hỏi hướng dẫn tìm hiểu bài trong SGK.78