Bài giảng Tiếng Việt 5 (Luyện từ và câu) - Bài: Đại từ xưng hô - Năm học 2022-2023 - Huỳnh Thị Khánh Hậu

Nội dung text: Bài giảng Tiếng Việt 5 (Luyện từ và câu) - Bài: Đại từ xưng hô - Năm học 2022-2023 - Huỳnh Thị Khánh Hậu

1. ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN TRÀ BỒNG TRƯỜNG TIỂU HỌC TRÀ XUÂN PHÂN MÔN: LT&C - LỚP 5 BÀI: ĐẠITỪXƯNG HÔ GIÁO VIÊN: HUỲNH THỊ KHÁNH HẬU
2. Thứ ba ngày 15 tháng 11 năm 2022 Luyện từ và câu Đại từxưng hô
3. Bài 1: Trong số các từxưng hô được in đậmdướiđây, những từ nào chỉ người nói? Những từ nào chỉ người nghe? Từ nào chỉ người hay vật được nhắc tới? Ngày xưa có cô Hơ Bia đẹp nhưng rất lười, lại không biết yêu quý cơm gạo. Một hôm, Hơ Biaăn cơm đểcơm đổ vãi lung tung. Thấy vậy, cơm hỏi: - Chị đẹp là nhờcơm gạo, sao chị khinh rẻ chúng tôi thế? Hơ Bia giận dữ: - Ta đẹp là do công cha công mẹ, chứ đâu nhờ các ngươi. Nghe nói vậy, thóc gạo tức lắm.Đêm khuya, chúng rủ nhau bỏcả vào rừng. Theo TRUYỆNCỔÊ-ĐÊ *Từ chỉ người nói: chúng tôi, ta *Từ chỉ người nghe: chị, các ngươi ĐẠI TỪ *Từ chỉ người hay vật được nhắc tới: chúng XƯNG HÔ
4. Đại từxưng hô là từ được người nói dùng để làm gì? Đại từxưng hô là từ được người nói dùng đểtự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp: tôi, chúng tôi ; mày, chúng mày; nó, chúng nó ..
5. Bài 2: Theo em, cách xưng hô của mỗi nhân vậtởđoạn văn sau thể hiện thái độcủa người nói như thế nào? - ChCáchị đẹp xư làng nh hôờc cơủmac gơạmo, th saoể hi chệnị khinh sự tôn r trẻ ọchúngng, tôi lthịchế? sựvới người đối thoại. HơCách Bia x giưậngn d hôữ: củaHơ Bia thể hiện sự kiêu căng, - Tathô đẹ lỗp, là coi do th côngường cha ngườ côngi đố mi thoẹ, chại.ứ đâu nhờ các ngươi.
6. Khi xưng hô ta cần chú ýđiều gì? Ta cần chọn từ cho lịch sự, thể hiệnđúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới.
7. Bài 3: Tìm những từ em vẫn dùng đểxưng hô: -VớĐối thiầ ty,ượ công Gọi Tựxưng -Với bố, mẹ. Với thầy cô Thầy, cô em, con -Với anh, chị, em. Với bố, mẹ Bố, mẹ, ba, con -Với bạn bè. tía, má . Với anh, chị, Anh, chị, (em) Emơi, (anh, chị) em Với bạn bè Bạn, cậu, đằng tôi, tớ, mình ấy
8. GHI NHỚ 1. Đại từxưng hô là từ được người nói dùng đểtự chỉ mình hay chỉ người khác khi giao tiếp: tôi, chúng tôi; mày, chúng mày; nó, chúng nó .. 2. Bên cạnh các từ nói trên, người Việt Nam còn dùng nhiều danh từ chỉ người làm đại từxưng hô để thể hiện rõ thứbậc, tuổi tác, giới tính: ông, bà, anh, chị, em, cháu, thầy, bạn 3. Khi xưng hô, cần chú ý chọn từ cho lịch sự, thể hiện đúng mối quan hệ giữa mình với người nghe và người được nhắc tới.
9. Luyện tập Bài 1: Tìm các đạitừxưng hô vànhận xét về thái độ, tình cảm của nhân vật khi dùng đạitừ trongđoạnvăn sau: Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ sông, một con rùađang cốsức tập chạy. Một con thỏ thấy thế liền mỉa mai: -Đã gọi là chậm như rùa mà cũngđòi tập chạy à? - Rùađáp: Anh đừng giễu tôi! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn ai! Thỏ ngạc nhiên: - Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao ? Ta chấp chú em một nửa đường đó.
10. Thỏxưng là ta, gọi rùa là chú em, thái độcủa thỏ: kiêu căng, coi thường rùa. Rùaxưng là tôi, gọi thỏ là anh, thái độcủa rùa: tự trọng, lịch sựvới thỏ.
11. Bài 2: Chọn các đại từxưng hô tôi, nó, chúng ta thích hợp với mỗi ô trống: Bồ Chao hốt hoảng kểvới các bạn: - Tôi và Tu Húđang bay dọc một con sông lớn, chợt Tu Hú gọi:“ Kìa, cái trụ chống trời.” Tôi ngước nhìn lên. Trước mắt là nhữngống thép dọc ngang nối nhau chạy vút tận mây xanh. Nó tựa nhưmột cái cầu xe lửa đồsộ không phải bắc ngang sông, mà dựng đứng trên trời cao. Thấy vậy, Bồ Các mới à lên một tiếng rồi thong thả nói: - Tôi cũng từng bay qua cái trụ đó. Nó cao hơn tất cả nhữngống khói, những trụ buồm, cộtđiện mà chúng ta thường gặp.Đó là trụ điện cao thếmới được xây dựng. Mọi người hiểu rõ sự thực, sung sướng thở phào. Ai nấy cười to vì thấy Bồ Chaođã quá sợsệt.
12. Thế nào là đại từxưng hô? Về nhà các em học thuộc ghi nhớ và lựa chọn , sử dụng đại từxưng hô chính xác, phù hợp với hoàn cảnh, đối tượng giao tiếp. Chuẩn bị bài sau: Quan hệtừ