Chuyên đề Nâng cao hiệu quả giảng dạy thực hành mô đun Lắp đặt mạng điện trong nhà - Bùi Thị Hà

Nội dung text: Chuyên đề Nâng cao hiệu quả giảng dạy thực hành mô đun Lắp đặt mạng điện trong nhà - Bùi Thị Hà

1. PHẦN MỞ ĐẦU: CƠ SỞ CHỌN ĐỀ TÀI 1.Lớ do chọn đề tài : 1.1 .Lớ do về mặt lớ luận. Cùng với Giáo Dục và Đào Tạo, khoa học cụng nghợ̀ được xem là quụ́c sách hàng đõ̀u. Ở trường THCS mụn Cụng Nghợ̀ 9 là một mụn học mới, ứng dụng nhiều trong cuộc sụ́ng hàng ngày, khú cả về phương pháp dạy của thõ̀y cũng như phương pháp học của trũ. Nhiều giáo viờn và học sinh cũn coi mụn này như là một mụn phụ nờn chưa đõ̀u tư thớch đáng về thời gian nghiờn cứu tài liợ̀u, đõ̀u tư cho các giờ dạy lớ thuyết và đặc biợ̀t là các giờ thực hành. Mụn cụng nghợ̀ 9 được thiết kế theo mụ đun nghề nờn thời lượng thực hành khá cao, mụn học mang tớnh thực tế, rất thiết thực cho viờc chọn nghề, hướng nghiợ̀p cho học sinh THCS. Là một giáo viờn được đào tạo theo chuyờn ngành cụng nghợ̀ sau vài năm cụng tác tại trường THCS Thào Chư Phỡn, trực tiếp giảng dạy mụn Cụng Nghợ̀ 9. Bản thõn tụi luụn trăn trở với viợ̀c làm như thế nào để nõng cao chất lượng mụn học, phục vụ tụ́t hơn cho cuộc sụ́ng tương lai của học sinh. Nờn tụi đó mạnh dạn áp dụng một sụ́ phương pháp mới trong viợ̀c dạy thực hành Cụng Nghợ̀ 9 để đạt hiợ̀u quả cao nhất, và đú cũng chớnh là lớ do mà tụi chọn đề tài “Nõng cao hiợ̀u quả giảng dạy thực hành Mụ đun: Lắp đặt mạng điợ̀n trong nhà” SGK Cụng Nghợ̀ 9.
2. PHẦN HAI: NỘI DUNG I. Chương I:Cơ sở lớ luận của vấn đề nghiờn cứu Mụn Cụng Nghệ 9 được thiết kế theo mụ đun nghề. Mụ đun nghề điện dõn dụng núi riờng cũng như cỏc mụ đun nghề khỏc của mụn Cụng Nghệ 9 cú thời lượng thực hành khỏ cao. Cỏc bài thực hành cú hai dạng: + Vận dụng lớ thuyết để giải cỏc bài tập tỡnh huống, bài thực hành rốn luyện kĩ năng. + Thực hành nõng cao hiệu quả giờ thực hành tạo sản phẩm: Chủ yếu là thực hành việc thực hiện quy trỡnh cụng nghệ, cỏc thao tỏc kĩ thuật sản xuất ra một sản phẩm đơn giản. Cấu trỳc chung của cỏc bài thực hành cú: Phần chuẩn bị, nội dung thực hành, trỡnh tự tiến hành hoặc mẫu bỏo cỏo cú phần đỏnh giỏ. Cấu trỳc này đảm bảo được những yờu cầu của nội dung thực hành, tuy nhiờn để vận dụng vào thực tế nhằm giỳp cho học sinh nõng cao kĩ năng thỡ cần phải ỏp dụng một cỏch linh hoạt theo từng nội dung cụ thể.
3. II. Chương II: Mụ tả thực trạng của vấn đề nghiờn cứu . Trờn thực tế viợ̀c thực hiợ̀n chương trỡnh đụ́i với các trường THCS ở vùng nụng thụn núi chung, ở trường THCS Thào Chư Phỡn cũn gặp nhiều trở ngại vỡ cơ sở vật chất chưa đảm bảo. Mặt khác các đồ dùng, thiết bị dạy học cú chất lượng khụng cao, các thiết bị, vật liợ̀u tiờu hao chưa bổ sung kịp thời. Mụn Cụng Nghợ̀ 9 cũn là một mụn học khụ cứng mang tớnh hướng nghiợ̀p, viợ̀c lụi cuụ́n học sinh yờu thớch mụn học thỡ đũi hỏi giáo viờn phải đõ̀u tư rất nhiều. Tõm lớ các em là ngại khi thực hành ngay tại lớp, khụng hứng thỳ tỡm tũi chuẩn bị thờm ở nhà, điều này đã được kiểm nghiệm qua các năm học 2008-2009 và 2009-2010.
4. - Địa phương lại là một xó miền nỳi mới cú điện được gần một năm, điều kiện sinh hoạt của học sinh cũn khú khăn, cỏc trang thiết bị điện trong gia đỡnh cũn ớt, thậm chớ một số thụn như Sớn Pao Chải, Cẩu Pỉ Chải B chưa cú điện nờn sự hiểu biết về điện cũn hạn chế, đặc biệt là những học sinh nữ. 2. Thuận lợi : - Nhà trường đó cú một số thiết bị phục vụ cho việc thực hành lắp mạch điện trong nhà của học sinh . - Cú cỏc mụ hỡnh mạch điện phục vụ cho việc thực hành lắp đặt mạng điện trong nhà .
5. Khảo sát trớc khi thực hiện . Giỏi Khá T.Bình Yếu Lớp SL SL % SL % SL % SL % 9A 35 2 5,8 6 17,1 20 57,1 7 20
6. * Phõ̀n lớ thuyết thực hành: ( Dạy trong 45 phỳt) - Tỡm hiểu sơ đồ nguyờn lớ: Giáo viờn giỳp học sinh tỡm hiểu nguyờn lớ làm viợ̀c của mạch điợ̀n qua hỡnh vẽ, qua mụ hỡnh mạch điợ̀n mẫu, tổ chức cho học sinh tỡm hiểu mụ́i quan hợ̀ điợ̀n của các phõ̀n tử trong mạch điợ̀n, ứng dụng mạch điợ̀n trong thực tế. - Vẽ sơ đồ lắp đặt: Giáo viờn tổ chức cho học sinh dựa vào sơ đồ nguyờn lớ vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điợ̀n theo đỳng quy trỡnh, khuyến khớch học sinh cú sự sáng tạo trong khi thiết kế mạch điợ̀n, sau đú thảo luận và chọn ra một sơ đồ khả thi nhất. - Lập kế hoạch làm viợ̀c: Giáo viờn tổ chức cho học sinh lờn kế hoạch làm viợ̀c bao gồm lập bảng dự trù thiết bị, vật liợ̀u, dụng cụ, bảng vạch ra các bước tiến hành, yờu cõ̀u kĩ thuật từng bước - Giao cụng viợ̀c chuẩn bị về nhà cho từng nhúm.
7. b, Thực hiện bài dạy thực hành : Hướng dẫn ban đầu : Hướng dẫn ban đầu nhằm mục đớch kiểm tra lại những điều kiện (Kiến thức , thiết bị , an toàn lao động , vật tư )cần thiết mà học sinh phải chuẩn bị cựng với việc chuẩn bị cho học sinh tõm thế sẵn sàng để đi vào bài học mới đầy hấp dẫn . Nờn cạnh đú hướng dẫn ban đầu cần nờu rừ cỏi đớch mà học sinh phải phấn đấu để đạt được , con đường đi tới đớch và những điều cần lưu ý để đạt được mục đớch của mỡnh Hướng dẫn ban đầu gồm những hoạt động sau : +Nờu rừ mục tiờu bài học :Trước khi dạy bài mới GV cần làm cho học sinh hiểu rừ sau khi kết thỳc bài học , học sinh phải hỡnh thành đựơc kĩ năng gỡ , phải hoàn thành sản phẩm / cụng việc gỡ trong thời gian bao lõu với chất lượng như thế nào Biết được những điều này ngay từ bắt đầu học cỏc em sẽ cú định hướng và cỏi đớch mỡnh phải đạt để chủ động , tớch cực phấn đấu trong quỏ trỡnh học tập.
8. Thao tác làm mẫu : Kĩ năng của học sinh đợc hình thành qua các bớc : + Quan sát bắt chớc làm theo . + Làm đợc nhng có sai sót. + Làm đựơc chính xác (đã có kĩ năng ) + Làm đợc một cách thành thục . (có kĩ xảo ) + Làm một cách biến hoá . ( có sáng tạo ) Do vậy, để hình thành kĩ năng,trớc hết học sinh phải quan sát thao tác mẫu của GV để "bắt chớc" làm theo . Thao tác làm mẫu của GV có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong dạy thực hành , GV phải thao tác mẫu đúng quy trình , chuẩn xác . Trong quá trình thao tác GV phải chú ý cho học sinh hiểu rõ cái gì đang diễn ra theo trình tự các bớc của quy trình công nghệ và những điều cần lu ý ở thao tác khó .
9. +Dừng lại ở những chỗ chủ chốt để hỏi học sinh để biết chắn chắn các em đã nắm vấn đề gì trớc khi tiếp thu thao tác mới. +Nêu các chuẩn chất lợng để học sinh ghi nhận và cố gắng đạt tới . + Quan sát học sinh thờng xuyên để học sinh theo dõi việc làm mẫu nh thế nào. + Thao tác làm mẫu xong cần tổng kết và nhắc lại các bớc của công việc để học sinh nắm chắc trớc khi thực hành . +Sau khi thao tác làm mẫu phải hớng dẫn cho học sinh thực hành ngay để khỏi quên. + Giáo viên tổ chức cho học sinh quan sát bảng điện mẫu, qúa trình vận hành làm việc của mạch điện.
10. Đánh giá kết quả học tập của học sinh và tổng kết bài học . + Giáo viên tổ chức cho học sinh tự đánh giá sản phẩm theo tiêu chí : Kĩ năng của học sinh đạt đợc qua bài thực hành đánh giá qua mức trình độ thực hiện , quá trình vận hành mạch điện , hoặc thời gian hoàn thành mạch điện mà đảm bảo chất lợng ; quy trình thực hành đúng hay sai so với quy trình chuẩn, thái độ học tập và lao động trong quá trình thực hành. Sau đó giáo viên nhận xét, kết luận chung, rút kinh nghiệm.
11. Tiết 2 Thực hành lắp mạch điện đèn ống huỳnh quang (Tiếp theo) I. Mục tiêu : 1. Kiến thức - Giải thích đợc nguyên lý làm việc của mạch điện đèn ống huỳnh quang. - Vẽ đợc sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện đèn ống huỳnh quang. - Lắp đợc mạch điện đèn ống huỳnh quang đúng qui trình và đúng yêu cầu kỹ thuật và đảm bảo an toàn điện, biết điều chỉnh trong quá trình thực hiện . 2. Kỹ năng -Quan sát, tìm hiểu mối liên hệ giữa các phần tử trong mạch điện và phân tích biết cách vẽ và lắp đặt đợc mạch điện đèn ống huỳnh quang -Kĩ năng thực hiện đúng qui trình lắp đặt mạch điện 3. Thái độ -Say mê hứng thú ham thích môn học có tính làm việc theo qui trình.
12. IV. Tổ chức giờ học: Hoạt động 1 Khởi động 6 phút Mục tiêu: Học sinh tái hiện lại các bớc lắp đặt mạch điện đèn ống huỳnh quang . Đồ dùng : Các bớc tiến hành : Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Nêu quy trình lắp đặt mạch Học sinh trả lời : Quy trình lắp đặt mạch điện đèn ống huỳnh điện đèn ống huỳnh quang? quang gồm 6 bớc GV yêu cầu học sinh trả lời +Bớc 1: Vạch dấu +Bớc 2: Khoan lỗ GV nhận xét cho điểm +Bớc3:Lắp thiết bị điện của bảng điện . +Bớc 4: Nối dây bộ đèn ống huỳng quang . +Bớc 5:Nối dây mạch điện . GV nhận xét -Kết luận +Bớc 6: Kiểm tra
13. Cỏch tiến hành + GV yêu cầu HS tập trung -Học sinh tập trung theo nhóm theo nhóm và thực hiện theo thực hành lắp mạch điện trình tự đã đợc hớng dẫn. huỳnh quang , nhóm trởng + GV chú ý HS khi thực phân công mỗi ngời một công hành cần thực hiện theo qui việc . trình, tiết kiệm nguyên vật -Học sinh chú ý khi thực hành liệu, không thải các phụ kiện tiết kiệm nguyên liệu, không thừa ra xung quanh. thải phụ kiện thừa ra xung + GV theo dõi, uốn nắn, sửa quanh . sai và chú ý an toàn cho HS. -Các nhóm học sinh sửa sai theo hớng dẫn của GV .
14. Hoạt động 4 Tổng kết và hướng dẫn về nhà 7 phỳt 1. Tổng kết.(5 phút ) GV yêu cầu HS các nhóm kiểm tra chéo theo các tiêu chí sau: + Lắp đặt đúng theo sơ đồ. + Chắc chắn. + Các mối nối an toàn điện, chắc và đẹp. + Mạch điện đảm bảo thông mạch. GV kiểm tra lại và chỉ ra những lỗi sai hỏng (nếu có). Sản phẩm nào đảm bảo các tiêu chuẩn GV tiến hành nối nguồn, vận hành thử mạch điện xem có làm việc đúng theo yêu cầu kĩ thuật hay không. Nếu sản phẩm không vận hành đúng yêu cầu tìm ra nguyên nhân và sửa chữa lại. - GV thu sản phẩm về nhà chấm. - GV nhận xét giờ thực hành về: ý thức thực hành, kết quả thực hành. 2.HDHB.(2 phút ) . - GV yêu cầu HS về nhà ôn tập lại nội dung kiến thức đã học ở học kỳ I để giờ sau kiểm tra học kỳ.
15. Mức độ chênh lệch sau khi áp dụng phơng pháp sử dụng mô hình trong môn công nghệ so với khi cha áp dụng phơng pháp mới vào giảng dạy nh sau : Loại Lớp 9A Giỏi Tăng 8,6% Khá Tăng 14,3% Trung bình Tăng 5,7% Yếu Giảm 17,1 % Thụng qua phiếu thăm dũ tõm tư nguyện vọng của học sinh thỡ kết quả hơn 32/35 học sinh trả lời là hứng thú khi học mụn Cụng Nghệ 9, và cỏc em rất nhiệt tỡnh trong khõu chuẩn bị dụng cụ , thiết bị, vật liệu thực hành.
16. Trong quá trỡnh giảng dạy trực tiếp, trước khi cho học sinh thực hành bao giờ tụi cũng làm thử trước, bụ́ trớ trước nơi làm viợ̀c cho học sinh. Đặc biợ̀t là kiểm tra thật kĩ phõ̀n chuẩn bị của học sinh. Khi sản phẩm hoàn thành thỡ giáo viờn phải trực tiếp kiểm tra và vận hành thử. Sau mụ̃i bài thực hành thỡ giáo viờn phải nhận xét, cho điểm và rỳt kinh nghiợ̀m ngay, động viờn , khen thưởng nhúm học sinh làm viợ̀c đat kết quả cao.
17. 2. Ý KIấ́N Đấ̀ XUẤT: Mụn Cụng Nghệ 9 nhỡn chung là một mụn học có phần khụ khan, tỉ lệ thực hành khá cao, lại là mụn học đòi hỏi người dạy phải trang bị rṍt nhiờ̀u kĩ năng khác nhau từ kĩ năng sử dụng khoan, kĩ năng sử dụng các loại dụng cụ điện, đến kĩ năng sử dụng các loại kỡm , khoan , tua vớt Chớnh vỡ như vậy nờn giáo viờn giảng dạy là giáo viờn được đào tạo đúng chuyờn ngành. Mặt khác đặc thù của bộ mụn đòi hỏi khá nhiờ̀u vờ̀ điờ̀u kiện cơ sở vật chṍt từ phòng thực hành đến các dụng cụ, thiết bị, vật liệu điện. Do đó nhà trường cần có sự đầu tư, bổ sung các vật liệu và thiết bị thực hành thường xuyờn, bố trớ cho giáo viờn có một ngăn tủ đựng dụng cụ , vật liệu thiết bị thực hành để tiện cho việc quản lớ và sử dụng.
18. Xin chân thành cảm ơn! Chúc các thày cô sức khỏe, hạnh phúc!