Giáo án Công nghệ Lớp 9 - Chương trình cả năm (Bản chuẩn)

Nội dung text: Giáo án Công nghệ Lớp 9 - Chương trình cả năm (Bản chuẩn)

1. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 1: GIỚI THIỆU NGHỀ ĐIỆN DÂN DỤNG I/ Mục tiêu bài: - Biết được vai trò, vị tí của nghề điên dân dụng đối với sản suất và đời sống. - Biết được một số thông tin cơ bản về nghề điệ dân dụng. - Biết một số biên pháp an tòn lao động trong nghề điện dân dụng. II/ Chuẩn bị: 1. Nội dung 2. Đồ dùng: - Trang ảnh về nghề điện dân dụng - Bảng giới thiệu về nghề điện III/ Các hoạt động dạy học: HĐ1: Giới thiệu bài Hiện nay mọi lĩnh vực sinh hoạt của đời sống xã hội, sản xuất để phát triển nền kinh tế đều sử dụng đến điện năng. Người thợ điện có mặt ở khắp mọi nơi, nghề điện đang phát triển về số lượngvà ngày càng có yêu cầu về chất lượng. Nguồn nhân lực cung cấp cho nghề điện đang cần nhiều để đáp ứng nhu cầu công nghiệp hoá, hện đại hoá đất nước. Để hiểu rõ về nghề điện (điện dân dụng) , các em học bài: “GV ghi tên bài” HĐ của GV HĐ của HS HĐ2: Tìm hiểu vai trò vị trí của nghề I/ Vai trò, vị trí của nghề điện dân dụng điện dân dụng trong sản xuất và đời trong sản xuất và đời sống. sống GV : nêu câu hỏi ? Em hãy cho biết nghề điện dân dụng + Trong sản xuất giúp vận hành các thiết bị có tầm quan trọng như thế nào trong sản máy móc để sản xuất ra của cải vật chất để suất và đời sống? phát triển nền kinh tế. + Trong đời sống giúp lắp đặt, vận hành, sữa chữa các thiết bị điện, đồ dung điện và sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng điện. HĐ3: Tìm hiểu đối tượng ,nội dung và II/ Đặc điểm và yêu cầu của nghề. điều kiện lao động của nghề điện dân dụng GV chia lớp thành nhiều nhóm ( mỗi nhóm từ 5-6 HS), y/cầu các nhóm tìm hiểu nội dung: 1. Đối tượng lao động của nghề 1. Đối tượng lao động của nghề điện dân điện dân dụng dụng. GV lưu ý giải thích cụm từ “đối - Thiết bị đóng cắt, bảo vệ và lấy điện(cầu tượng lao động” dao, cầu chì, công tắc và ổ cắm ) - Nguồn điện một chiều và xoay chiều điện áp thấp dưới 380V - Thiết bị đo lường điện.(Ampekế, Vôn kế ) - Vật liệu và dùng cụ đo điện(dây dẫn, bút thử điện) Trang 1
2. Giáo án Công nghệ 9 2, Triển vọng: 5. Triển vọng của nghề(sgk) GV yêu cầu HS nhắc lại tầm quan trọng của nghề điện dân dụng trong đời sống xã hội Vậy tương lai của nghề điện dân dụng như thế nào? 3, Nơi đào tạo và hoạt động nghề: 6. Những nơi đào tạo của nghề Hãy cho biết những nơi đào tạo nghề. - Ngành điện của các trường kĩ thuật và dạy nghề. - Các trung tâm kĩ thuật tổng hợp- hướng nghiệp. - Các trung tâm dạy nghề cấp huyện và tư nhân Sau khi tốt nghiệp, người thợ điện hoạt 7. Những nơi hoạt động nghề: động ở đâu? Ở những nưi có sử dụng điện như: - Ở các hộ tiêu thụ điện, xí nghiệp, nông trường, trang trại - Những cơ sở sửa chữa và lắp đặt điện. HĐ5: Tổng kết GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi ở sgk Trang 3
3. Giáo án Công nghệ 9 loại? đó là những loại nào? + dây dẫn điện trần + dây dẫn điện có vỏ bọc cách điện - Căn cứ vào số lõi dây có những loại - Căn cứ vào số lõi dây có: nào? + dây 1 lõi + dây nhiều lõi - Căn cứ vào số sợi của lõi có những - Căn cứ vào số sợi của lõi có: loại nào? + dây lõi nhiều sợi + dây lõi một sợi GV lưu ý khái niệm: “lõi và sợi” của - HS phân biệt lõi và sợi của dây dẫn điện dây dẫn điện. Lõi là phần trong của dây, lõi có thể có một sợi hoặc nhiều sợi. GV yêu cầu học sinh làm bài tập - HS làm bài tập theo nhóm. điền từ vào ô trống của sgk trang 10. Mạng điện trong nhà thường dùng - HS nêu ý kiến và giải thích. loại dây dẫn điện nào trong các loại dây dẫn điện trên? Vì sao? GVKL: Mạng điện trong nhà thường dùng loại dây dẫn điện có vỏ bọc cách điện. HĐ3: Tìm hiểu cấu tạo của dây dẫn 2. Cấu tạo dây dẫn điện được bọc cách điện. điện. GV yêu cầu HS quan sát mẫu dây - HS quan sát và hình 2-2sgk, tìm hiểu cấu tạo của dây - Lõi: làm bằng đồng hoặc bằng nhôm, dẫn điện. được chế tạo thành một sợi hoặc nhiều sợi bện với nhau. - Vỏ cách điện : làm bằng cao su, chất cách điện tổng hợp(PVC) - Vỏ bảo vệ: làm bằng cao su, có tác dụng chống va đập cơ học, ảnh hưởng của độ ẩm, nước và các chất hóa học. Tại sao dây dẫn điện thường phải - HS nêu ý kiến bọc cách điện? Có trường hợp nào không bọc cách điện không? Lấy ví dụ cụ thể. Tại sao lớp vỏ cách điện của dây - HS giải thích dẫn điện có màu sắc khác nhau? Kích thước của dây dẫn điện có giống nhau không? Khi sử dụng ta cần lưu ý gì? HĐ4: Tìm hiểu cách sử dụng dây dẫn 3. Sử dụng dây dẫn điện( sgk) điện. Khi lắp đặt mạng điện trong nhà, có thể sử dụng bất cứ loại dây dẫn điện nào không? Tại sao? Trang 5
4. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 3: VẬT LIỆU ĐIỆN DÙNG TRONG LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ ( tt ) I/ Mục tiêu: Học sinh nắm được công dụng, cấu tạo và tính năng của dây cáp điện. - Phân biệt được dây cáp điện với dây dãn điện. - Biết cách sử dụng một só vật liệu điện thông dụng một cách hợp lí. II/ Chuẩn bị : 1. Nội dung 2. Đồ dùng: - dây dẫn điện - dây cáp điện - Một số vật liẹu cách điện III/ Các hoạt động: HĐ1: Kiểm tra bài cũ ? Có mấy loại dây dẫn điện. Căn cứ vào đâu để phân loai dây dẫn điện. ?Nêu cấu tạo của dân dẫn điện. Tại sao lớp vỏ cách điện của dây dẫn điện thường có màu sắc khác nhau? Trong quá trình sử dụng dây dẫn điện cần chú ý gì? HĐ2: Tìm hiểu về dây cáp điện. II/ Dây cáp điện GV đưa ra một số mẫu dây dẫn điện và một số mẫu dây cáp điện , yêu HS quan sát, phân biệt cầu HS : Phân biệt sự khác nhau giữa dây dẫn điện và dây cáp điện. Định nghĩa thế nào là dây cáp 1. Khái niệm:: điện. Cáp điện bao gồm nhiều dây dẫn điện được bọc cách điện, bên ngoài là lớp vỏ bảo vệ mềm. GV cho HS làm việc nhóm với nội HS làm việc nhóm theo yêu cầu dung: Quan sát và mô tả cấu tạo của dây cáp 2. Cấu tạo: điện. Nêu tên gọi, vị trí, chất cấu tạo, công dụng của từng bộ phận. GV kết luận về cấu tạo của cáp - Lõi cáp: làm bằng đồng hoặc nhôm điện - Vỏ cách điện: làm bằng cao su, chất cách điện tổng hợp - Vỏ bảo vệ: được chế tạo phù hợp với môi trường lắp đặt cáp GV sử dụng bảng 2-2 sgk kết hợp với mẫu vật cho HS tìm hiểu cấu tạo về 2 HS quan sát, tìm hiểu loại cáp: cáp một lõi, cáp nhiều lõi và phạm vi sử dụng của chúng. 3. Sử dụng cáp GV cho HS quan sát H 2-4sgk, tìm Trang 7
5. Giáo án Công nghệ 9 - Chịu nhiệt tốt - Chống ẩm tốt - Độ bền cơ học cao. GV đưa ra một số loại vật liệu cách điện HS nhận biết, phân biệt và dẫn điện, yêu cầu HS nhận biết, phân biệt được HĐ4: Tổng kết bài: 1. Củng cố: GV yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi: + Mô tả cấu tạo của dây cáp điện và dây dẫn điện + Khi sử dụng dây dẫn điện, dây cáp điện cần chú ý gì? + So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa dây dẫn điện và dây cáp điện. 2. GV nhận xét tiết học 3. Dặn dò học sinh chuẩn bị bài số 3 Trang 9
6. Giáo án Công nghệ 9 phán đoán được nguyên nhân hư hỏng, sự cố kĩ thuật, hiện tượng làm việc không bình thường của mạch điện và đồ dùng điện. HĐ3: Tìm hiểu cách phân loại đồng 2. Phân loại đồng hồ đo điện: hồ đo điện. GV dẫn dắt: Có nhiều cách phân loại đồng hồ đo điện như: Đại lượng đo, cấp chính xác, nguyên lí làm việc. Song ở đây ta chỉ dựa vào đại lượng điện cần đo để phân loại. Vậy có các loại đồng hồ đo điện Dựa vào đại lượng cần đo, đồng hồ đo nào? Công dụng của nó là gì? điện được phân làm như sau: - Ampekế: đo cường độ dòng điện - Vôn kế: đo hiệu điện thế - Oát kế: đo công suất - Công tơ điện: đo điện năng tiêu thụ - Ôm kế: đo điển trở - Đồng hồ vạn năng: đo cường độ dòng điện, điện áp, điện trở. HĐ4: Tìm hiểu một số kí hiệu của 3. Một số kí hiệu của đồng hồ đo điện đồng hồ đo điện (sgk) Em thấy trên mặt đồng hồ đo điện thường có các kí hiệu gì? Kí hiệu đó để chỉ cái gì? GV cho mỗi nhóm nhận một loại đồng hồ đo để tìm hiểu. GV lưu ý hướng dẫn về cách tính cấp * Cấp chính xác thể hiện sai số của phép chính xác. đo: * Sai số lớn nhất của dụng cụ đo Thang đo x Cấp chính xác = 100 HĐ5: Tổng kết bài: 1. Củng cố: - Công dụng của đồ hồ đo điện là gì? - Kể tên một số đồng hồ đo điện? - Cho biết cấc đại lượng đo tương ứng với các loại đồng hồ. 2. Dặn dò: Tìm hiểu tên gọi, công dụng của một số loại dụng cụ cơ khí Trang 11
7. Giáo án Công nghệ 9 thêm một số dụng cụ cơ khí khác - Đục: cắt kim loại và đục đường đi được dùng trong lắp đặt mạng điện. dây ngầm - Mỏ hàn: để hàn nối các chi tiết. * Việc sử dụng đúng các dụng cụ có *Việc sử dụng các dụng cụ lao động có tác dụng gì? tác dụng: đảm bảo kĩ thuật, hiệu quả công việc cao,an toàn cho người thợ. HĐ 3: Tổng kết bài 1. Củng cố: - Cho HS đọc ghi nhớ sgk - Làm bài tập sgk trang 17 2. Dặn dò: - Tìm hiểu các kí hiệu trên mặt các đồng hồ đo điện. Trang 13
8. Giáo án Công nghệ 9 - Tìm hiểu các dụng cụ, vật liệu, TB cần thiết cho bài TH I.Dụng cụ, vật liệu và thiết bị (sgk ) - GV phân chia nhóm học tập: mỗi nhóm từ 4 - 5 HS, GV chỉ định nhóm trưởng. HĐ 3: Tìm hiểu các loại đồng hồ đo điện. II. Nội dung: - GV giao dụng cụ, thiết bị, đồng hồ đã chuẩn bị trước. - HS đại diện nhóm nhận dụng cụ, TB - GV giao nhiệm vụ TH cho các - Các nhóm nhận nhiệm vụ, trả lời vào nhóm: phiếu giao việc: + Quan sát từng kí hiệu trên đồng hồ đo điện và giải thích ý nghĩa của chúng. Stt Tên Kí Đại Thang Cấu + Tìm hiểu các kí hiệu thể hiện công đồng hiệu lượng đo tạo dụng của đồng hồ đo điện. hồ đo bên + Tìm hiểu thang đo, đại lượng đo. ngoài + Nêu cấu tạo bên ngoài của các loại 1 đồng hồ: các bộ phận chính và các 2 núm điều chỉnh. 3 GV quan sát, theo dõi và hướng dẫn các nhóm - GV yêu cầu các nhóm trình bày. - HS TH - GV nhận xét, đánh giá. HS đại diện nhóm trình bày kết quả HĐ 4: Tổng kết, dặn dò: GV thu kết quả của một số nhóm – nhận xét về thái độ học tập của các nhóm. HDVN: xem nguyên tắc hoạt động khi đo điện trở bằng đồng hồ vạn năng. Trang 15
9. Giáo án Công nghệ 9 + Núm chỉnh 0 của ôm kế + Kim chỉ thị + Vỏ bảo vệ GV lưu ý: * Lưu ý: Vạn năng kế là dụng cụ đo tổng Tuyệt đối không sử dụng tùy tiện khi hợp có nhiều chức năng, nhiều núm chưa nắm vững cách đo, vì nếu sử dụng điều chỉnh, do đó trước khi sử dụng cần nhầm vị trí sẽ gây hư hỏng chú ý gì? HĐ 3: Sử dụng vạn năng kế để đo điện 2.Đo điện trở bằng vạn năng kế trở. (sgk) GV nhắc nhở: Lưu ý: Chỉ được sử dụng vạn năng Chỉ được sở dụng vạn năng kế để kế để đo điện trở khi biết chắc chắn đo điện trở khi biết chắc chắn mạch đã mạch đã cắt điện cắt điện. Hãy cho biết nguyên tắc chụng khi HS trình bày nguyên tắc đo đo điện trở bằng đồng hồ vạn năng. Điều chỉnh núm chỉnh 0 bằng cách - Chập hai đầu que đo nào? Tại sao khi đo không được chạm - Điện trở của người gây sai số tay vào hai đầu que đo? Khi đo phải bắt đầu từ thang đo - Khi đo, phải bắt đầu từ thanng đo nào? Tại sao? lớn nhất, giảm dần đến khi nhận được kết quả đo thích hợp để tránh kim bị va đập mạnh * GV làm mấu từng thao tác trong HS theo dõi nguyên tắc chung khi đo điện trở HĐ 4:Tổng kết bài 1. Củng cố: - Nêu chức năng của vạn năng kế - Nêu nguyên tắc chung khi đo điện trở bằng đồng hồ vạn năng 2. Dặn dò: Xem kĩ nguyên tắc đo điên trở bằng đồng hồ vạn năng để tiết sau tiếp tục TH. Trang 17
10. Giáo án Công nghệ 9 • Dây điện lõi mềm (dây1 sơi) tiết diện 2mm2 • Dây điện lõi nhiều sợi tiết diện 1,5 – 2mm2 • Băng cách điện: 1 cuộn • Giấy ráp: 1 mảnh • Kìm giữ :1 cái Trang 19
11. Giáo án Công nghệ 9 Ngoài các vật liệu và dụng cụ trên, khi TH - Tua vít, giấy ráp, dao nhỏ, băng cách nối dây dẫn điện còn cần các loại dụng cụ, điện, mỏ hàn vật liệu nào khác? II. Nội dung và trình tự TH HĐ 4: Tìm hiểu các loại mối nối dây dẫn 1.Các loại mối nối dây dẫn điện điện và yêu cầu của nó GV cho HS quan sát các mối nối mẫu - HS quan sát Có các loại mối nối dây dẫn điện nào? - Mối nối thẳng. - Mối nối phân nhánh - Mối nối dùng phụ kiện Một mối nối tốt cần đảm bảo những yêu 2. Yêu cầu của mối nối cầu gì? - Dẫn điện tốt - Độ bền cơ học cao GV cùng HS phân tích nội dung các yêu - An toàn cầu - Đảm bảo mĩ thuật. HĐ 5: Tìm hiểu quy trình thực hành 3. Quy trình chung nối dây dẫn điện - HS quan sát SĐ quy trình GV giới thiệu quy trình bằng sơ đồ: Bóc vỏ Làm Nối Kiểm Hàn Bọc cách sạch dây tra mối mối cách điện lõi nối nối điện - HS quan sát GV thực hiện thao tác mẫu từng bước kết hợp với giải thích Lưu ý: Thao tác chậm, làm từ 1- 2 lần. Bước 1: Bóc vỏ cách điện Chú ý: - Phụ thuộc vào đường kính dây dẫn Độ dài lớp vỏ cách điện cần bóc phụ thuộc vào yếu tố nào? - HS trình bày cách cách bóc vỏ cách Trình bày các cách bóc vỏ cách điện điện. C1: Dùng kìm tuốt - HS lưu ý Lưu ý chọn đường kính lỗ trên kìm tuốt phù hợp với đường kính lõi dây. C2: Dùng dao nhỏ Lưu ý: đặt dao nghiêng một góc 300 Bước 2: Làm sạch lõi - Dùng giấy ráp Làm sạch lõi bằng pp nào? - Vì dùng dao dễ cắt vào lõi, ảnh hưởng Tại sao không nên dùng lưỡi dao nhỏ để đến chất lượng mối nối, ảnh hưởng đến làm sạch lõi? sự vận hành của mạng điện, dễ xảy ra sự cố làm đứt mạch hoặc phát sinh tia lửa điện gây hỏa hoạn. - HS quan sát. Bước 3: Nối dây GVHDHS pp nối dây theo đường thẳng + Nối dây dãn lõi một sợi Trang 21
12. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy Tiết 10: Thực hành NỐI DÂY DẪN ĐIỆN(t2) I. Mục tiêu: - HS nắm được pp nối dây phân nhánh, nối dây dùng phụ kiện, pp hàn và quấn băng cách điện - HS tuân thủ các nguyên tắc an toàn lao động. II. Chuẩn bị: 1. Vật liệu: - Dây bọc cách điện lõi một sợi - Dây bọc cách điện lõi nhiều sợi - Giấy ráp, băng cách điện 2. Dụng cụ: - Dao nhỏ, kéo - Kìm tuốt, kìm giữ III. Các hoạt động HĐ 1: Tìm hiểu pp nối dây phân nhánh Nối phân nhánh được thực hiện khi nào? - HS phát biểu GVHD pp nối phân nhánh đối với dây dẫn lõi - HS quan sát một sợi gồm các thao tác sau: - Uốn gập lõi: dây chính và dây phân nhánh vuông góc với nhau, uốn gập lõi nhánh - Vặn xoắn: dùng kìm quấn dây nhánh lên dây chính, sau đó siết chặt mối nối vừa đủ GVHD pp nối phân nhánh dây dẫn lõi nhiều sợi: - Sau khi thực hiện các bước bóc vỏ cách điện và làm sạch lõi, ta tiến hành nối dây: + Tách lõi dây làm 2 phần bằng nhau. + Đặt lõi dây nhánh vào giữa lõi dây chính và lần lượt vặn xoắn từng nửa lõi (quấn ngược chiều nhau) HĐ 2: Tìm hiểu pp nối dây dùng phụ kiện Trong trường hợp nào phải nối dây dùng phụ - Khi nối dây với các TB điện, hộp kiện? nối dây, Nối dây vào các TB như cầu chì, ổ cắm có - Có thể coi là nối dây dùng phụ kiện được không? Khi nối dây bằng vít thì làm khuyên như thế - Khuyên kín hoặc khuyên hở nào? GV làm mẫu làm đầu nối với: - HS quan sát + Khuyên kín: Uốn lõi thành vòng khuyên lớn hơn đường kính vít, cùng chiều siết chặt của vít. Đầu lõi được xoắn từ 1 -2 vòng vào lõi dây. + Khuyên hở: Uốn đường dây thành gần vòng tròn kín( đường kính vòng tròn phải lớn hơn đường kính vít) GVHDHS nối dây: Đặt vòng khuyên lên chỗ - HS quan sát Trang 23
13. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 11: Thực hành NỐI DÂY DẪN ĐIỆN(t3) I. Mục tiêu: - HS thực hiện được một số mối nối đúng yêu cầu kĩ thuật. - HS thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc an toàn lao động điện. II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: dụng cụ cho các nhóm + Kìm tuốt dây: 8 cái + Kìm cắt dây: 8 cái + Tua vít: 8 cái 2. Học sinh: + Dây dẫn điện lõi một sợi( tiết diện 2mm) + Dây dẫn điện lõi nhiều sợi( tiết diện 3mm) + Giấy ráp: 1 miếng 10 x 20cm III. Các hoạt động HĐ 1: Nêu yêu cầu khi thực hành - HS thực hành theo nhóm( dùng chung dụng cụ) - Trong quá trình thực hành HS có thể hỗ trợ lẫn nhau nhưng tuyệt đối không làm hộ. - Quá trình thực hành phải đúng trình tự - đúng yêu cầu kĩ thuật – đảm bảo an toàn lao động. HĐ 2: HS thực hành - GV đi kiểm tra các nhóm, có nhận xét ngay khi GV phát hiện ra thao tác sai của HS. HĐ 3: Nhận xét, đánh giá sản phẩm - GV yêu cầu HS ghi tên mình vào mảnh giấy và dính sản phẩm vào - GV chọn nhanh một số sản phẩm đạt và không đạt yêu cầu để nhận xét. - GV yêu cầu HS thu dọn dụng cụ, vật liêu, thiết bị và vệ sinh vị trí TH HĐ 4: Tổng kết - GV nhận xét về thái độ của HS trong tiết học, tuyên dương một số HS có ý thức tốt, một số sản phẩm tốt và nhắc nhở những HS chưa có ý thức tốt - GV nêu yêu cầu của tiết học sau: ôn lại kiến thức từ bài 1 đến bài 5 để tiết sau kiểm tra một tiết. Trang 25
14. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 13: Thực hành LẮP MẠCH ĐIỆN BẢNG ĐIỆN (t1) I. Mục tiêu: - HS hiểu được chức năng của mạch điện, bảng điện - Nắm được các bước xây dựng đồ lắp đặt mạch điện bảng điện. II. Chuẩn bị: 1. Nội dung: - Sgk - Tài liệu tham khảo 2. Đồ dùng: - Mạch điện, bảng điện mẫu III. Các hoạt động: HĐ 1: Giới thiệu bài: Mọi hệ thống điện nói chung, mạng điện trong nhà nói riêng dù đơn giản hay phức tạp đều có các bộ điều khiển. Các đồ dùng điện được điều khiển bằng các công tắc, hộp số lắp trên những bảng điện. Vì vậy bảng điện là một phần không thể thiếu của mạng điện trong nhà. Nó có chức năng gì? Được lắp ở những vị trí nào? Để hiểu rõ về mạch điện, bảng điện chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. HĐ 2: Giới thiệu về dụng cụ, vật liệu và thiết I.Dụng cụ, vật liệu và thiết bị bị (sgk) GV: Để thực hiện được bài TH này, cần có - HS nêu tên các dụng cụ, vật liệu những dụng cụ, vật liệu và thiết bị gì? và thiết bị GV bổ sung và kết luận HĐ 3: Tìm hiểu chức năng của bảng điện II. Nội dung và trình tự TH 1. Chức năng của bảng điện GV cho HS quan sát 1 số lọai bảng điện mẫu - HS quan sát, trả lời: Bảng điện được dùng để làm gì? BĐ được dùng để lắp đặt các thiết bị đóng cắt, bảo vệ và lấy điện GVHDHS làm quen với sự phân bố bảng điện - HS quan sát, tìm hiểu, thảo luận trong mạng điện trong nhà theo sơ đồ hình 6-1 và trả lời sgk GV yêu cầu HS thảo luận nhóm các nội dung: - Có mấy loại bảng điện? - Chức năng của từng loại. - Liệt kê các TB điện được lắp trên bảng điện. - Cho biết chức năng của các thiết bị đó trong mạch điện. GV bổ sung và kết luận Mạng điện trong nhà thường có hai loại bảng điện: + Bảng điện chính + Bảng điện nhánh GV đặt câu hỏi liên hệ thực tế. - HS lắng nghe 1. Bảng điện trong lớp học là bảng điện - HS nêu ý kiến Trang 27
15. Giáo án Công nghệ 9 theo SĐNL 0 A GV nhắc HS lưu ý: Từ một SĐNL ta có thể vẽ nhiều SĐLĐ. Tuy nhiên cần chọn một SĐ tối ưu. HĐ 5: Tổng kết GV yêu cầu HS nhắc lại chức năng của MĐ, bảng điện. Nêu quy trình chung khi xây dựng SĐLĐ GVHDVN: - Xem lại SĐNL và SĐLĐ - Chuẩn bị các dụng cụ, vật liệu, TB để giờ sau TH + Dụng cụ: Kìm điện, tua vít + Vật liệu: băng cách điện, 1 bảng điện, 1 đui đèn, 1 bóng đèn sợi đốt. + Thiết bị: 1 cầu chì, 1 công tắc 2 cực, 1 ổ cắm. Trang 29
16. Giáo án Công nghệ 9 hành - Nối nguồn, vận hành thử * Lưu ý: GV cần nói rõ từng công đoạn, công doạn nào đã dược học và công doạn nào mới để thực hiện làm mẫu những thao tác, hình thành kĩ năng mới cho học sinh. HĐ 2: GV hướng dẫn, làm mẫu GV làm mẫu công đoạn: - vạch dấu và giải thích - khoan lỗ bảng điện (khoan lỗ bắt vít, khoan lỗ luồn dây) HS quan sát HĐ 3: GV tổng kết. Nhận xét thái độ học tập theo nhóm của HS Dặn dò: HS chuẩn bị các dụng cụ theo nhóm gồm: - 1 cầu chì, 1 bảng điện - 1 công tắc hai cực - 1 ổ cắm - 1 cuộn băng keo - 2m dây điện - 1 phích cắm 2 chân - 1 đui đèn ngạch. Trang 31
17. Giáo án Công nghệ 9 GV quản lí chặt nguồn điện GV chỉ cho phép vận hành mạch điện sau khi HS chỉ được phép vận hành mạch GV đã kiểm tra điện khi có sự cho phép của GV HĐ 5: Tổng kết – đánh giá GV nhắc lại 3 tiêu chí khi đánh giá - Bố trí TB gọn, thuận tiện sử dụng - Bảng điện chắc chắn, mối nối gọn đẹp và chắc - Mạch điện làm việc tốt GV nhắc lại thang điểm - Điểm sản phẩm (7đ): + Tốt: 7đ, sản phẩm đạt 3 tiêu chí + Khá: 5đ, sản phẩm đạt 2 tiêu chí(1- 3 hoặc 2 -3) + TB: 3đ, sản phẩm đạt tiêu chí 3 +Sản phẩm không đạt : không đáp ứng 3 tiêu chí - Điểm quy trình: 1đ - Đúng thời gian: 1đ - Đảm bảo an toàn, trật tự: 1đ GV nhận xét, đánh giá: - Tinh thần thái độ học tập và tác phong làm việc của các nhóm - Ý thức bảo vệ tài sản, môi trường Dặn dò: xem bài 7 Trang 33
18. Giáo án Công nghệ 9 0 A HĐ 3: Lập bảng dự trù dụng cụ, vật liệu và 2, Lập bảng dự trù dụng cụ, vật thiết bị liệu và thiết bị GVHDHS lập bảng dự trù theo trình tự Yêu Tên DC, Số các bước TT cầu kĩ VL, TB lượng thuật 1 2 3 HĐ 4: Tìm hiểu quy trình lắp mạch điện đèn 3, Lắp mạch điện đèn ống ống huỳnh quang huỳnh quang GV yêu cầu HS tìm hiểu quy trình lắp Bước 1: Vạch dấu mạch điện đèn óng huỳnh quang Bước 2: Khoan lỗ bảng điện GV làm mẫu 1 số thao tác mới trong quy Bước 3: Lắp thiết bị điện của trình. bảng điện Bước 4: Nối dây bộ đèn Bước 5: Nối dây mạch điện Bước 6: Kiểm tra HĐ 5: Tổng kết GVHDVN: - xem lại SĐNL - Chuẩn bị các thiết bị cần thiết để tiết sau thực hành. Trang 35
19. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 18 KIỂM TRA HỌC KÌ 1 (Năm học 2009- 2010) I. Mục tiêu: - Đánh giá kết quả của HS II. Chuẩn bị : - Phương án kiểm tra: Trắc nghiệm và tự luận - Đáp án và thang điểm - Nội dung đề Trang 37
20. Giáo án Công nghệ 9 GV yêu cầu HS làm việc nhóm, hoàn thành bảng dự trù dụng cụ, vật liệu và thiết Stt Tên DC, VL, Số YCKT bị cần thiết. TB lượng GV cho các nhóm trình bày, nhận xét, 1 bổ sung và kết luận. 2 3 HĐ 4: Tìm hiểu quy trình lắp mạch điện hai công tắc hai cực điều khiển hai đèn. 3. Lắp mạch điện GV yêu cầu HS hoàn thành sơ đồ câm. 1 2 3 4 5 HS lên bảng hoàn thành sơ đồ câm thể hiện quy trình lắp mạch điện bảng điện B1: Vạch dấu B2: Khoan lỗ bảng điện B3: Lắp thiết bị điện vào bảng điện B4: Nối dây mạch điện B5: Kiểm tra GV phân tích các bước của quy trình Lưu ý: Bước 4, nối dây mạch điện và bóng đèn, GV yêu cầu HS chỉ ra vị trí nối dây của bóng đèn. HĐ 5: Tổng kết GV dặn dò các nhóm chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, vật liệu và thiết bị cần thiết cho tiết học sau: - 2 cầu chì - 2 công tắc hai cực - 2 đui đèn - 1 phích cắm - 1 cuộc băng cách điện - Dây điện lõi mềm. Trang 39
21. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 21: Thực hành LẮP MẠCH ĐIỆN HAI CÔNG TẮC HAI CỰC DIỀU KHIỂN HAI ĐÈN(tt) I. Mục tiêu: HS tự thực hiện được phương pháp kiểm tra, đánh giá và biết phát hiện những sai hỏng, sửa chữa sản phẩm nếu sản phẩm chưa đạt yêu cầu. Đảm bảo an toàn lao động, an toàn điện. II. Chuẩn bị: 1. GV: - Nguồn điện 220V - Bút thử điện 2. HS: mạch điện đã thực hiện ở tiết 20 III.Các hoạt động HĐ 1:Kiểm tra GV kiểm tra phần chuẩn bị của các nhóm GVHDHS tự kiểm tra sản phẩm khi chưa nối nguồn theo các tiêu chí sau: + Lắp đặt đúng quy trình + Mạch điện đúng sơ đồ lắp đặt + Các mối nối chắc, gọn, đẹp, cách điện an toàn. + Bố trí các TBĐ hợp lí, đẹp, thuận tiện sử dụng GV cho điểm sản phẩm của từng nhóm. HĐ2: Vận hành thử GV kiểm tra lại sản phẩm sau khi HS đã tự kiểm tra + Nếu sản phẩm đạt yêu cầu GV cho nối nguồn vận hành thử +Nếu sản phẩm không đạt yêu cầu, GV yêu cầu HS tìm nguyên nhân, sửa chữa GV cho điểm sản phẩm của từng nhóm. HĐ 3: Tổng kết GV nhận xét giờ thực hành về: + Kết quả thực hành + Quy trình tiến hành + Thời gian hoàn thành + Thái độ tham gia thực hành GV dặn dò HS chuẩn bị bài cho tiết sau Trang 41
22. Giáo án Công nghệ 9 nguồn điện Hai công tắc được mắc như thế nào đối với nhau? Tìm mối liên hệ của đèn với 2 công tắc - Khi nào đèn sáng - Khi nào đèn tắt HĐ 4: Xây dưng sơ đồ lắp đặt mạch 2. Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện: điện GVHDHS xác định vị trí bóng đèn và HS xác định vị trí của bảng điện, bóng bảng điện và cách đi dây. đèn, nguồn điện. A O HĐ 5: Lập bảng dự trù 3. Lập bảng dự trù GV y/c HS các nhóm lập bảng dự trù Stt Tên DC, VL, Số YCKT dụng cụ, vật liệu, thiết bị theo mẫu sgk. TB lượng 1 2 3 HĐ 6: Tìm hiểu quy trình lắp mạch 4. Quy trình lắp mạch điện điện 2 công tắc 3 cực điều khiển 1 đèn HS lên bảng hoàn thành sơ đồ câm thể GV y/c HS n/c quy trình lắp mạch hiện quy trình điện theo sơ đồ câm. B1: Vạch dấu B2: Khoan lỗ bảng điện B3: Lắp thiết bị điện vào bảng điện B4: Nối dây mạch điện B5: Kiểm tra GV làm mẫu một số thao tác khó trong HS quan sát quy trình HĐ 7: Tổng kết 1. Củng cố: Yêu cầu HS nêu nguyên lí làm việc của mạch điện 2. Dặn dò: Các nhóm chuẩn bị thiết bị, vật liệu cho tiết sau thực hành: - 2 công tắc 3 cực, 2 bảng điện, dây dẫn điện - 1 cầu chì, 1 đui đèn, băng cách điện 1 cuộn Trang 43
23. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 24: thực hành LẮP MẠCH ĐIỆN HAI CÔNG TẮC BA CỰC ĐIỀU KHIỂN MỘT ĐÈN (tt) I. Mục tiêu HS tự thực hiện được phương pháp kiểm tra, đánh giá và biết phát hiện những sai hỏng, sửa chữa sản phẩm nếu sản phẩm chưa đạt yêu cầu. Đảm bảo an toàn lao động, an toàn điện. II. Chuẩn bị: 2. GV: - Nguồn điện 220V - Bút thử điện 2. HS: mạch điện đã thực hiện ở tiết 23 III. Các hoạt động HĐ 1:Kiểm tra GV kiểm tra phần chuẩn bị của các nhóm GVHDHS tự kiểm tra sản phẩm khi chưa nối nguồn theo các tiêu chí sau: + Lắp đặt đúng quy trình + Mạch điện đúng sơ đồ lắp đặt + Các mối nối chắc, gọn, đẹp, cách điện an toàn. + Bố trí các TBĐ hợp lí, đẹp, thuận tiện sử dụng GV cho điểm sản phẩm của từng nhóm. HĐ2: Vận hành thử GV kiểm tra lại sản phẩm sau khi HS đã tự kiểm tra + Nếu sản phẩm đạt yêu cầu GV cho nối nguồn vận hành thử +Nếu sản phẩm không đạt yêu cầu, GV yêu cầu HS tìm nguyên nhân, sửa chữa GV cho điểm sản phẩm của từng nhóm. HĐ 3: Tổng kết GV nhận xét giờ thực hành về: + Kết quả thực hành + Quy trình tiến hành + Thời gian hoàn thành + Thái độ tham gia thực hành GV dặn dò HS chuẩn bị bài cho tiết sau Trang 45
24. Giáo án Công nghệ 9 việc của mạch điện. Mạch điện này được dùng trong trường hợp nào? Để mạch điện không hoạt động liên tục, ta xử lí như thế nào? HĐ 3: Xây dựng sơ đồ lắp đặt mạch 2. Vẽ SĐLĐ mạch điện. điện. O GVHDHS xác định vị trí các bảng A điện, bóng đèn, nguồn điện, tiến hành vẽ SĐLĐ mạch điện theo trình tự các bước. HĐ 4: Lập bảng dự trù 3. Lập bảng dự trù dụng cụ, vật liệu GVHDHS lập bảng dự trù dụng cụ, và thiết bị vật liệu, thiết bị theo mẫu ở sgk. HĐ 5: Tổng kết: GV y/c HS nhắc lại nguyên lí làm việc của mạch điện Dặn dò: HS các nhóm nhớ chuẩn bị vật liêu , thiết bị cần thiết cho giờ học sau: - 1 bảng điện - 1 công tắc 3 cực - Dây dẫn - 1 công tắc 2 cực - 1 phích cắm - Băng cách điện - 2 điu đèn. Trang 47
25. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 27: Thực hành LẮP MẠCH ĐIỆN MỘT CÔNG TẮC BA CỰC ĐIỀU KHIỂN HAI ĐÈN(tt). I. Mục tiêu HS tự thực hiện được phương pháp kiểm tra, đánh giá và biết phát hiện những sai hỏng, sửa chữa sản phẩm nếu sản phẩm chưa đạt yêu cầu. Đảm bảo an toàn lao động, an toàn điện. II. Chuẩn bị: 1. GV: - Nguồn điện 220V - Bút thử điện 2. HS: mạch điện đã thực hiện ở tiết 26 III. Các hoạt động HĐ 1:Kiểm tra GV:- Kiểm tra phần chuẩn bị của các nhóm - Yêu cầu HS nhắc lại phương pháp và nội dung đánh giá sản phẩm - Yêu cầu các nhóm tự kiểm tra sản phẩm và kiểm tra chéo sản phẩm của nhóm khác HS: - Báo cáo phẩn chuẩn bị của nhóm - Tự kiểm tra sản phẩm khi chưa nối nguồn theo các tiêu chí sau: + Lắp đặt đúng quy trình + Mạch điện đúng sơ đồ lắp đặt + Các mối nối chắc, gọn, đẹp, cách điện an toàn. + Bố trí các TBĐ hợp lí, đẹp, thuận tiện sử dụng HĐ2: Vận hành thử GV kiểm tra lại sản phẩm sau khi HS đã tự kiểm tra + Nếu sản phẩm đạt yêu cầu GV cho nối nguồn vận hành thử +Nếu sản phẩm không đạt yêu cầu, GV yêu cầu HS tìm nguyên nhân, sửa chữa GV cho điểm sản phẩm của từng nhóm. Tổng điểm:10đ trong đó: - Điểm sản phẩm: Tốt 7đ, khá 5đ, TB 3đ - Điểm thái độ: Tốt 3đ, khá 2đ, TB 1đ, yếu 0đ HĐ 3: Tổng kết GV nhận xét giờ thực hành về: + Kết quả thực hành + Quy trình tiến hành + Thời gian hoàn thành + Thái độ tham gia thực hành GV dặn dò HS chuẩn bị bài cho tiết sau Trang 49
26. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 29: LẮP ĐẶT DÂY DẪN CỦA MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ. I.Mục tiêu: - HS biết được một số phương pháp lắp đặt dây dẫn điện trong nhà. - Nhận biết phương pháp lắp đặt dây dẫn kiểu nổi và một số yêu cầu của pp này. II. Chuẩn bị: 1. Nội dung 2. Hình 11-7sgk 3. Bảng 1 trang 50 sgk. III. Các hoạt động: HĐ 1: Giới thiệu bài GV: Lắp mạch điện là 1 công việc rất HS lắng nghe cần thiết khi xây dựng nhà ở , trường học Có mấy pp lắp đặt mạng điện trong HS dự đoán nhà? Lắp đặt dây dẫn điện là một vấn đề phức tạp, trong phạm vi bài học này, ta chỉ tìm hiểu 2 pp lắp đặt thông dụng đối với mạng điện trong nhà. HĐ 2: Tìm hiểu pp lắp đặt mạng điện I. Mạng điện lắp đặt kiểu nổi kiểu nổi 1. Khái niệm: GV y/c HS quan sát mạng điện trong lớp HS quan sát học hoặc mô hình Thế nào là mạng điện lắp đặt kiểu nổi? Là dây dẫn được lắp đặt nổi trên các vật cách điện đặt dọc theo trần nhà, cột, dầm, xà 2. Các đặc điểm a, Vật liệu cách điện Trước đây mạng điện trong nhà thường lắp đặt nổi trên vật cách điện nào? - puli sứ. Hiện nay pp lắp đặt kiểu nổi trong ống PVC được dùng phổ biến với mạng điện - ống PVC trong nhà đơn giản. Ống PVC có mấy dạng? - 2 dạng (ống vuông, ống tròn). Loại ống nào sử dụng nhiều hơn? Tại - HS giải thích sao? Đi kèm theo ống PVC có những phụ Các phụ kiện đi kèm theo ống PVC: kiện nào? Nó có chức năng gì? - Ống nối chữ T - Ống nối chữ L - Ống nối thẳng - Kẹp đỡ ống HS nêu công dụng của các phụ kiện Hãy cho biết chức năng , công dụng của Trang 51
27. Giáo án Công nghệ 9 Ngày dạy: Tiết 30: LẮP ĐẶT DÂY DẪN CỦA MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ.(tt) I. Mục tiêu: - HS nhận biết được pp lắp đặt dây dẫn kiểu chìm và một số yêu cầu kĩ thuật của pp này. - HS so sánh được ưu, nhược điểm của pp lắp đặt dây dẫn kiểu chìm và kiểu nổi. II. Chuẩn bị: - Nội dung. - Hình 11-7 sgk. - Bảng 1 trang 50 sgk. III. Các hoạt động: HĐ 1: Kiểm tra Thế nào là mạng điện lắp đặt kiểu nổi? HS lên bảng trả lời Nêu ưu, nhược điểm của mạng điện lắp đặt kiểu nổi Cho biết tên gọi và chức năng của các phụ kiện đi kèm theo ống PVC HĐ 2: Tìm hiểu khái niệm của pp lắp II. Lắp đặt mạng điện kiểu ngầm đặt mạng điện kiểu ngầm 1. Khái niệm: GV y/c HS quan sát, mô tả nội dung HS quan sát, mô tả hình 11-7sgk Thế nào là mạng điện lắp đặt kiểu Mạng điện kiểu ngầm là dây dẫn được ngầm đặt trong rãnh của các kết cấu xây dựng như tường, trần, sàn bê tông và các phần tử kết cấu khác của ngôi nhà. Phương pháp lắp đặt mạng điện kiểu ngầm có ưu, nhược điểm gì? - Ưu điểm: + Đảm bảo được vẻ đẹp mĩ thuật + Tránh được cá tác động của môi trường. - Nhược điểm: + Khó sửa chữa khi bị hỏng HĐ 3: Tìm hiểu yêu cầu kĩ thuật của 2. Yêu cầu kĩ thuật: mạng điện kiểu ngầm. Việc lựa chọn phương thức lắp đặt dây HS nêu ý kiến điện ngầm phải phù hợp với yêu cầu nào? GV kết luận Việc lựa chọn phương thức lắp đặt dây điện ngầm phải phù hợp với: - Môi trường xung quanh - Yêu cầu sử dụng - Đặc điểm kiến trúc công trình - An toàn điện. Khi lắp đặt, sửa chữa mạng điện kiểu Sơ đồ thiết kết mạng điện ngầm ta căn cứ vào đâu? HĐ 4: Củng cố - HDVN Trang 53