Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp về mái ấm tình thương giúp học sinh vượt khó đến trường

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp về mái ấm tình thương giúp học sinh vượt khó đến trường

1. 1 I. PHẦN MỞ ĐẦU Từ xa xưađến nay, bên cạnh lòng quật cường yêu nước thì tình yêu thương cũng chính là sự gắn kết giữa con người với nhau. Vàđiều nàyđã được khẳng định qua câu tục ngữ:“ Lá lànhđùm lá rách”. Câu tục ngữ thể hiện tinh thần tương thân tương ái, thương người như thể thương thân,đó cũng chính là truyền thống cao đẹp và phổ biến trong dân tộc Việt Nam, và mỗi chúng ta cần phải học tập và phát huy những truyền thống tốtđẹpđó. Không ít những tấm gương sáng về sự yêu thương vàđùm bọc lẫn nhau như Bác Hồ kính yêuđãđưa ra chiến lược “nhường cơm sẻ áo”. Tiếpđến là các tổ chức từ thiện, các Hội Liên hiệp phụ nữ đã xây dựng nhiều ngôi nhà tình thương cho người dân. Tấm gương gần gũivới chúng ta nhất chính là anh Lê Minh Tân. Anh làm nghề cắt tóc, với tấm lòng nhânđạo yêu thương, anh đã chung tay cùng nhiều tổ chức từ thiện không ngại khó ngại khổ lên những vùng xa xôi, hẻo lánh phát đồ, phát gạo, cắt tóc miễn phí cho người dân nghèo cụ già em nhỏ...Không một nơi khó khăn nào trên vùng miềnđang sống là không có dấu chân anh.Để ghi nhớ nhữngđóng góp thiết thực đó, thủ tướng chính phủ đãtao tặng bằng khen cho anh. Để làm được nhưvậy, mỗi chúng ta phảiđoàn kết tương thân tương ái giúp đỡ mọi người xung quanh, cần noi theo những tấm gương sángđể tiếp tục kế thừa và phát huy truyền thống cao quý của dân tộc Việt Nam chúng ta. Cùng nhau hướngđến giá trị đích thực của cuộc sống này chính là sự yêu thương và chia sẻ. Bản thân tôi là một giáo viên chủ nhiệm cũng muốnđóng góp một phần công sức nhỏ của mình để giúp những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, các em có thêm nhiều động lực và niềm vui khi đến trường. Vì thế tôi đã xây dựng: “Một số giải pháp về mái ấm tình thương giúp học sinh vượt khó đến trường”.
2. 2 II. NỘI DUNG 1.Thời gian thực hiện: Từ năm 2020 đến năm 2022 2.Đánh giá thực trạng a) Kết quả đạt được: Sau khi thực hiện các giải pháp trên,đã góp phần cho các emấm áp vềmặt tinh thần, giải quyết được những khó khăn vềđiều kiện học tập cho các em. Đồng thời giúp cho các em vui vẻ đến trường , hòa nhập với bạn bè, học tập tiến bộhơn. Một số em đọc chậm, viết chậm, giờ đây các emđã học tập tiến bộrất nhiều. Và bên cạnhđó, các em còn đạt được nhiều thành tích tốt trong các hoạtđộng họctập. Các emđã biết yêu thương chia sẻ và đồng thời xây dựng được tình thần đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau trong lớp học. Tạo được tâm thế ổnđịnh cho các bậc phụ huynh khiđi làm xa. b) Những mặt còn hạn chế: Chưa hoàn toàn giải quyết được hết các khó khăn của một số học sinh. Nhiều em vẫn còn thiệt thòi so với các bạn cùng trang lứa, bởi vì phụ huynh đi làmăn xa rất nhiều. Một số em có khó khăn trong học tập như đọc chậm viết chậm, các em còn rụt rè chưa hòa nhập. c) Nguyên nhânđạt được và nguyên nhân hạn chế * Nguyên nhân đạt được - Nhờsự quan tâm của Ban giám hiệu và cơsởvật chất của nhà trườngđầy đủ, khang trang. - Bản thân giáo viên chủ nhiệm yêu thương và nhiệt tình với học sinh. Quan tâmđến lớp, có tinh thần trách nhiệm cao. - Nhờ tinh thầnđoàn kết và sự quan tâm củaHội cha mẹhọc sinh cùng tập thể phụ huynh củalớp. - Mối quan hệgiữa nhà trường, giáo viên và giađình học sinh rất chặt chẽ. * Nguyên nhân hạn chế
3. 3 - Giađình các em chủyếu làm nông, phụ huynh phải bươn chải với cuộc sống, có khiđi làmăn xavà gửi lại cho ông bà nên việc đến trường của các em còn gặp nhiều khó khăn. - Nhiều em mồ côi cha hoặc mẹ ởvới ông bà. - Học sinh còn nhỏ, các em vừa chuyển từlớp Mầm non lên nên một số em còn rụt rè, thiếu tự tin khiđến lớp. - Mộtsố em học sinh thiếu sự quan tâm, nhắc nhởcủa cha mẹ.
4. 4 III. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 1. Căncứ thực hiện: - Thông tưsố 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục vàĐào tạo và các quy định tại Thông tưsố 22 ngày 22/09/2016 của Bộ Giáo dục vàĐào tạo về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của quy địnhđánh giá học sinh Tiểu học. - Thông tưsố 28/2020/TT-BGDĐT ngày 04/09/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về Điều lệ trường Tiểu học. - Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 của Bộ Giáo dục vàĐào tạo về Ban hành chương trình giáo dục phổ thông. - Chỉ thị số 40/CT-BGDĐT của Bộ giáo dục vàđào tạo về phátđộng phong trào thiđua và kế hoạch số 307/KH-BGD&ĐT ngày 22/07/2008 của Bộ giáo dục vàđào tạo về kế hoạch triển khai “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” 2. Nội dung, giải pháp và cách thức thực hiện: a. Nội dung, phương pháp: a.1. Nội dung Giúp học sinh ấm áp về tinh thần và tăng thêm nhữngđiều kiện học tập. Phát huy tinh thầnđoàn kết, biết yêu thương chia sẻ với mọi người, giáo dục lòng nhân ái cho các em. Mỗi ngàyđến trường là một niềm vui! a.2. Phương pháp - Phương pháp quan sát - Phương phápđiều tra - Phương pháp thảo luận b. Giải pháp thực hiện: b.1. Rà soát cụ thể điều kiện hoàn cảnh của từng học sinh Sau khi tìm hiểu hoàn cảnh của các em, thông qua hồsơhọcbạ, qua giáo viên chủ nhiệm cũ, qua học sinh trong lớp và qua phụ huynh, giáo viên có số liệu cụ thể sau:
5. 5 Năm học 2020 – 2021: - Sĩ số lớp: 42 em ; hộ nghèo: 2 em ; cận nghèo: 3 em ; học sinh có khó khăn: 3 em Năm học 2021 – 2022: - Sĩ số lớp: 31 em ; hộ nghèo: 1 em ; cận nghèo: 2 em ; học sinh có khó khăn: 5 em Qua quá trình tìm hiểu cụ thể hoàn cảnh của từng em học sinh, giáo viên lập bảng những em học sinh cần được giúpđỡ sau: TT Năm Những mặt khó Tên HS Ghi chú học khăn Nguyễn Phan Nhật Gia đình khó khăn Hộ nghèo Thiên Đặng Minh Sĩ Gia đình khó khăn, Hộ nghèo HS chậm tiến 1 20 -21 Nguyễn Khải Nguyên Gia đình khó khăn Mồ côi cha Phạm Thiên Thảo Gia đình khó khăn Mồ côi cha ở với ông bà Châu Hạo Khiêm Học sinh chậm tiến Đọc chậm viết chậm Trần Kiều Lam Giang Gia đình khó khăn Hộ nghèo Hồ Tuyết Trúc Lam Gia đình khó khăn Mồ côi cha Nguyễn Quỳnh Như Gia đình khó khăn Ở với ông bà Bùi Minh Lâm Học sinh chậm tiến Đọc chậm viết 2 21-22 chậm Tôn Nhã Quyên Học sinh chậm tiến Đọc chậm viết chậm, chưa biết tính toán
6. 6 Em Nguyễn Phan Nhật Thiên Là con trong giađình hộ nghèo, bố mẹ có thu nhập hằng tháng rất thấp, và thêm nữa là Thiên còn có mộtđứa em bị tim bẩm sinh.Vì vậy mà giađình gặp nhiều khó khăn, và cũng phần nào ảnh hưởng đến việc học của em. Hình: Em Đặng Minh Sỹ
7. 7 Thuộc giađình thuần nông cận nghèo, hoàn cảnh của em cũng vô cùng khó khăn, em còn có thêm người chị khuyết tật nên hằng ngày mẹ em phải chăm sóc chị, vì vậy việc làmăn kiếm tiềnđể trang trải cuộc sống hàng ngày còn rất khó khăn. Ngoài sự khó khăn về hoàn cảnh kinh tế giađình, thì em Sĩ còn là một học sinh chậm tiến. Emđánh vần rất chậm, chưa biết tính toán. Vì vậy mà việc đến trường học tập và hòa nhập với bạn bè cùng trang lứa còn gặp nhiều khó khăn. Hình: Em Nguyễn Khải Nguyên Thuộc hộ nghèo, ba emđi làmăn xa, ko may bị tai nạn quađời. Em ở cùng mẹ và em nhỏ, mẹ hằng ngàyđi làm thuêđể lo cho hai em ăn học, nên cuộc sống của giađình em rất khó khăn. Em thường hayđi nhờ người hàng xóm để
8. 8 đến trường, có khi bà ngoại đưađón emđi học. Vì thế việc trao đổi về tình hình học tập của em với giađình cũng còn gặp nhiều khó khăn. Em đến trường học, nhưng ít hòa nhập với bạn bè, từ đó em trở nên ít nói và thêm phần nhút nhát. Nhiều lúc em không muốnđến trường. Hình: Em Phạm Thiên Thảo Em không có cha, sống cùng mẹ và bà ngoại. Mẹ làm công nhân nên ít khi đưađón emđi học, phần lớn việc học của em đều nhờ vào người ngoại già yếu, so với bạn bè em cũng còn nhiều khó khăn và thiếu thốn. Sau khi nắm bắt được hoàn cảnh của từng em thì tôi giáo viên chủ nhiệm đãcómột số việc làm cụ thể sau cuộc họp phụ huynhđầu năm như sau: + Bầu ra Banđại diện cha mẹ học sinh (Đối với Banđại diện cha mẹ học sinh của lớp thì có các tiêu chuẩn sau: Phụ huynh cóđời sống kinh tế ổnđịnh; có sự nhiệt tình năng nổ tất cả vì học sinh thân yêu; am hiểu nhiều về lĩnh vực giáo dục).
9. 9 b.2. Phối hợp với Banđại diện cha mẹ học sinh, tập thể phụ huynh, tổ chức thăm hỏi các em Sau khi có Banđại diện cha mẹ học sinh, thì tôi cùng thống nhất với Ban đại diện cha mẹ học sinh lập ra một quỹ nhằm góp phần hỗ trợ những phần phần quà để tạođiều kiện cho các em ấm áp về tinh thần vàđiều kiện học tập. Và đồng thời có kế hoạch khen thưởng kịp thời học sinh lớp có tiến bộ theo từng tuần, từng tháng hoặc theo từng kỳ học. Tùy vào lòng hảo tâm, sự tự nguyệnđóng góp, có thể khuyên góp đồ cũ, sách vở, bút mực, đồ dùng học tập: Hình: Quyên góp quần áo và đồ dùng học tập Vào những ngàyđầu nămhọc tôi cùng Hồ Thị Kiều là Thư ký Banđại diện cha mẹ học sinh đến nhà thăm hỏi giađình em Nguyễn Khải Nguyên. Động viên và traođến em một phần quàđể hỗ trợ em trong việc mua cặp bút sách vở, nhằm giảm bớt chi phí cho giađình em. Đồng thời xây dựng được mối quan hệ thân thiện giữa giáo viện và phụ huynh học sinh,để kịp thời traođổi về tình hình học tập của em.
10. 10 Hình: em Nguyễn Khải Nguyên được tặng quà Ngoài ra, trong các buổi sinh hoạt trải nghiệm, thì cô cùng tập thể lớp còn trao tặng đến các em có hoàn cảnh khó khăn như: Minh Sỹ, Khải Nguyên, Thiên Thảo những món quà nhỏ để động viên tinh thần các em trong học tập. Những món quà nhỏ như: sách, vở,đồ dùng học tập mà các bạn quyên góp tuy nhỏ bé, nhưng là niềmđộng viên tinh thần rất lớn, nhằm khuyến khích các em học tập tích cực, chia sẻ tình yêu thương, biết tiết kiệm trong cuộc sống hằng ngày. Hình: Tặng quà cho các em trong giờ sinh hoạt trải nghiệm
11. 11 Những người gặp khó khănđềuđáng thương, họ rất cần sự chia sẽ, giúpđỡ của mỗi chúng và cộng đồng để vượt qua khó khăn trong cuộc sống. Vì thế mà mỗi dịp tết đến xuân về các em nghèo luôn được sự quan tâm từ nhà trường, từ cộng đồng phụ huynh có lòng yêu thương, hảo tâm. Ngoài sự hỗ trợ quà tết của nhà trường thì tôi cùng Banđại diện cha mẹ học sinh đến thăm và tặng quà cho emĐặng Minh Sĩ, em Nhật Thiênđể các em có cái tết vui vẻ, ấm áp. Qua việc động viên thăm hỏi từ cô giáo chủ nhiệm và tập thể lớp, tạo nên một niềmđộng viên rất lớnđối với giađình các em. Hình: Thăm hỏi và tặng quà tết cho em Nguyễn Minh Sĩ Sangđến năm học 2021 - 2022 , khi được nhận chủ nhiệm lớp 1B, qua tìm hiểu hoàn cảnh của các em, thì có em Nguyễn Lê Quỳnh Như, Trần Kiều Lam Giang, Hồ Tuyết Trúc Lam có hoàn cảnh giađình rất khó khăn. Phần lớn các
12. 12 em thiếu thốn về tình cảm của cha mẹ, ở với ông bà nên việc đến trường học tập và hòa nhập còn gặp nhiều khó khăn. Để động viên, chia sẻ bớt những khó khăn của giađình, và khích lệ tinh thần của các em. Giáo viên chủ nhiệm cùng Banđại diện cha mẹ học sinhđến nhà thăm hỏi và traođến các em những món quà nhỏ. Hình: Thăm hỏi và tặng quà cho em Lam Giang và Trúc Lam b.3. Phát huy vai trò củađôi bạn cùng tiến Trong lớp học, có em Nhã Quyên, Minh Lâm và Bảo Ngọc là những học sinh đọc chậm viết chậm và không nhớ nội dung bài học.Điềuđó khiến các em tự ti và buồn mỗi khi đến trường. Bản thân tôiđã hướng dẫn cho những em học sinh trong hội đồng tự quản thay phiên chỉ bài các em trong giờ ra chơi, giờ sinh hoạt nhóm để các em tiến bộ hơn, tự tin hơn. Chính từ sự nhiệt tình giúp đỡ từ những người bạn thân thiết mà các em gặp mỗi ngày, là niềmđộng viên rất lớn để các em học tập tốt hơn.Đồng thời phát huy được tinh thần trách nhiệm của từng thành viên trong lớp lớp.
13. 13 Hình: Các thành viên Hội đồng tự quản giúp bạn học tập Hình: Cácđôi bạn cùng tiến giúpđỡ nhau trong học tập b.4. Giáo dục đạo đức, xây dựng tình yêu thương cho các em Thông qua các giờ sinh hoạt 15 phútđầu giờ; các giờ sinh hoạt tập thể; sinh hoạt lớp. Tôi cùng các em traođổi về về nguyện vọng, ước mơsở thích, và đồng thời còn kể cho các em nghe về những tấm gương người tốt việc tốt.
14. 14 Trong các tiết học đạo đức, tự nhiên xã hội , hoạt động trải nghiệm, tiếng việt,.. Ngoài nội dung bài học tôi thường xuyên lồng ghép giáo dục cho các em biết yêu thương chia sẻvớibạn . Ví dụ: Khi bạn gặp chuyện buồn thì em hỏi thăm và anủi bạn. + Khi bạn thiếuđồ dùng mà em có dư thì em có thể chia sẻ hoặc cho bạn mượn học trong buổi học hômđó,đểbạn tham gia học tập tốt hơn. Quađó, rèn luyện cho các em phẩm chất nhân ái,đó là biết yêu thương và chia sẻ trong cuộcsống hàng ngày, và ngượclại nếu như khi ta nhận được sự giúp đỡ của người khác ta phải biết nói lời cảmơn và cốgắng họctập thật tốtđểđáp lại tấm lòng của các bạn. Hình: Các em chia sẻ đồ dùng họctập + Nếu bạn chưa hiểu bài thì em nhẹ nhàng hướng dẫn cho bạn đểbạn có thể hiểu bài hơn, bởi vì các em là nhữngđôi bạn thường xuyên gặp gỡmỗi ngày, nên rất gần gũi thân quen và thuận tiện trong việc trao đổi bài họcvới nhau. Từ đó, các em sẽhọc tập tích cực hơn, vui vẻhơn mỗi khiđến trường.
15. 15 Hình: Hướng dẫn bạn đọc bài Ngoài ra, các em còn tham gia phong trào nuôi heođất.Đây là một phong tràođã rađời rất lâu, và được hưởngứng tích cực trong nhà trường cũng như tại các lớphọc. Mỗi em trong lớp có thể để giành tiền tiết kiệm mà mình có đượcđể nuôi chú heođất vớimụcđích là giúpđỡ các bạn và quađó, rèn luyện cho các em đức tính tiết kiệm. Đây là một việc làm tuy nhỏ nhưng mang ý nghĩa rất lớn, chia sẻtấm lòng, tình yêu thương của các emđến nhưng bạn có hoàn cảnh khó khăn hơn. Hình: Các em tham gia nuôi heođất
16. 16 Để cho các em ý thức được, bản thân mình luôn là người có trách nhiệm, có ích trong lớp học thì tôi luôn hướng dẫn các em làm những công việc như sau: + Biết dọnvệ sinh sạch sẽ,đểlớp học thông thoáng,đảm bảo tốt cho việc học + Các em thường xuyên tham gia dọn về sinh sân trường, phòng học thư viện nhằm giúp cảnh quan trường lớp sạch sẽ và tươiđẹp. Hình: Các em dọn vệ sinh lớp học + Biết chăm sóc cây xanh, bảo vệ môi trường, thểhiện tình yêu thiên nhiên, yêu cuộcsống quanh em Hình: Các em chăm sóc cây xanh
17. 17 + Biết xếp hàng ngay ngắn khi ra về Hình: Các em xếp hàng khi ra về + Biếtđeo khẩu trang, khử khuẩn và có ý thức tốt khiđến trường. Hình: Các em đeo khẩu trang khi đến trường Từnhững việc làmđó, sẽtạo cho các em có những thói quen tốt trong cuộc sống hằng ngày. Rèn luyện đức tính tự giác tự phục vụvàhướng đến một cuộcsống tích cực tươi đẹp, từ khi các em còn ngồi trong ghế nhà trường.
18. 18 b.5. Tổ chức dạy học theo hướng tích cực + Nhiệt tình giảng lại các bài, mà các em chưa hiểu hay còn hiểu mù mờ, vào những thời gian ngoài giờlênlớp. Nhiều em còn chưa thuộc vần dẫnđến đọc sai tiếng, mộtsố khác thì tính toán rất chậm, vì vậy mà việc học hòa nhập với các bạn trên lớp còn gặp nhiều khó khăn. Tăng cường phụ đạo cho các em ngoài giờ lên lớp, để các em dễ dàng tiếp thu những nội dung bài học. Hình: Giảng bài cho các em ngoài giờ lên lớp + Thường xuyên tổ chức cho các em học theo nhóm 2, nhóm 4 để cùng nhau trao đổi, mạnh dạn tựtinhơn trong học tập, phát huy năng lực giao tiếp và hợp tác cho các em. Hình: Hoạt động học tập theo nhóm
19. 19 IV. KẾT LUẬN Giải pháp trênđã góp phần giải quyết được những khó khăn và giáo dục lòng nhân ái cho các em học sinh. Và đồng thời giải pháp mà bản thân tôi thực hiện cũng mang tính nhân văn sâu sắc, cho thấy được giá trị của yêu thương không phải là những gì quá lớn lao, cũng không nhất thiết phải là trao tặng quá nhiều vật chất, mà yêu thươngđơn giản là lờiđộng viên chân thành, là những cái vỗ tay tán dương, và sự gần gũi chia sẻ về mặt tinh thần. Để mỗi chúng ta dũng cảm nói lên những lời yêu thương mà chưa bao giờ dám nói và sẵn sàng hànhđộng vì tình yêu thương. Vàđó cũng chính là giá trị của cuộc sống mà chúng ta cần hướng tới. Bản thân là một người giáo viên, tôi luôn cốgắng làm tròn vài trò và trách nhiệm của mìnhđểdạy giỗ các em nên người. Luôn mong muốn những gì tốt đẹp nhấtđến với các em học sinh thân yêu của mình. Mong các cấp chính quyền tăng thêm nhiềuưuđãi cho những em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vùng sâu, vùng xa xôi hẻo lánh để động viên tinh thần, làm nguồn động lực cho các emđến trường mỗi ngày Vàđểđảm bảo cho sự nghiệp giáo dục lâu dài, rất mong Phòng tiếp tụchỗ trợ cho đội ngũ giáo viên, nhưtăng cường tập huấn để tiếp thu những kiến thức, kỹnăng mớiđể áp dụng vào dạy trực tuyến trong giaiđoạn hiện nay. XÁC NHẬN Trà Xuân, ngày 27 tháng 3 năm 2022 CỦA THỦ TRƯỞNG Tôi xin camđoanđây là sáng kiến bản thân thực hiện, không sao chép nội dung của người khác, nếu vi phạm chịu xử lý theo quy định. Người viết Nguyễn Thị Thu Thuỷ
20. 20 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Ban chấp hành Trung ương, Nghị quyết 29 NQ/TW đổi mới căn bản toàn diện giáo dục ngày ngày 4 tháng 11 năm 2013 2. Bộ Giáo dục vàĐào tạo, Thông tưsố 28/2020/TT-BGDĐT ngày 04 tháng 9 năm 2020 ban hànhĐiều lệ Trường Tiểu học. 3.Bộ Giáo dục vàĐào tạo, Chỉthịsố 40/2008/CT-BGDĐTvề phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”. 4.Bộ Giáo dục vàĐào tạo, Thông tưsố 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 Ban hành Chương trình giáo dục phổ thông. 5. Tài liệu hướng dẫn tổ chức Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớpởtrường Tiểu học dạy họccả ngày.