Sáng kiến kinh nghiệm Tăng cường công tác chủ nhiệm trong việc xây dựng trường học thân thiện

pdf 33 trang Hoành Bính 27/08/2025 160
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Tăng cường công tác chủ nhiệm trong việc xây dựng trường học thân thiện", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pdfsang_kien_kinh_nghiem_tang_cuong_cong_tac_chu_nhiem_trong_vi.pdf

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Tăng cường công tác chủ nhiệm trong việc xây dựng trường học thân thiện

  1. MỤCLỤC Trang I. PHẦNMỞ ĐẦU 1 II. NỘI DUNG 3 1. Thời gian thực hiện 3 2.Đánh giá thực trạng 3 a. Kết quả đạt được 4 b. Những mặt còn hạn chế 4 c. Nguyên nhân đạt được, nguyên nhân hạn chế 5 III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN 7 1. Căncứ thực hiện 7 a. Cơsởlíluận 7 b. Cơsởthực tiễn 8 2. Nội dung, biện pháp và cách thức thực hiện 9 a.Nội dung, Phương pháp 9 b. Biện pháp và cách thức thực hiện 10 3. Kết quả đạt được và phạm viứng dụng 24 a. Kết quả đạt được 24 b. Phạm vi áp dụng 26 IV. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 28 1. Kết luận 28 2. Kiến nghị 28 TÀI LIỆU THAM KHẢO
  2. 1 1. PHẦNMỞ ĐẦU Như chúng tađã biết, nhiệm vụ và mục tiêu cơbản của Giáo dục vàĐào tạo là nhằm hình thành và phát triển toàn diện nhn cách của con người về đức, trí, thể, mĩ. Ở các trường học nói chung và trường Tiểu học nói riêng, việc hình thành và phát triển nhn cách của con người toàn diện làđiều hết sức cần thiết bởiđy là nền tảng, là cơsở banđầuđể giáo dục cho thếhệtrẻ trở thành những công dn tốt, năngđộng, sáng tạo, tự tin trong cuộc sống. Thực tế cho thấy, người giáo viên Tiểu họcvừa là một người thầy truyền thụ kiến thức vừa là một người thầy đồng hành cùng con trẻ trong việc hình thành và phát triển tính cách . Việc nàyđòi hỏi người giáo viên Tiểu học phải hết sức linh hoạt, nhạy bén trong công việc, phải biết phối hợp nhiều biện pháp giáo dục, phải tinh tế trong việc nắm bắt tm tư, tình cảmcủahọc sinh. Đối với bản thn, được nhà trường phn công giảng dạy nhiều khối lớp nên nắm bắt đượcđặcđiểm tm, sinh lý các em,đy là giaiđoạn các em bắtđầu phát triển. Nếu người giáo viên chủ nhiệm không nắm bắt kịp tm tư nguyện vọng của học sinh dễgy những “dấuấn” khó phai nhạt trong lòng con trẻ. Khác với các cấp học khác các em còn rất ngy thơ, hồn nhiên, sống chủyếu bằng tình cảm; các kỹnăng hoạt động còn hạn chế; ý thức tổ chức kỷ luật và ý thức tự giác của các em còn chưa cao. Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp đòi hỏi người giáo viên phải đầu tư nhiều thời gian, công sức. Dođó giáo viên chủ nhiệmlớp có vai trò quyết định trong việc tổ chứcvàhướng dẫn các hoạt động cho các em vui và bổ ích. Người giáo viên chủ nhiệm cònđóng rất nhiều vai trò: Vừa là thầy dạy học, vừa là người cha, người mẹvàcũng có lúc là người bạn tốt nhất của các em.Từđó có thểuốn nắn giúp các em hình thành nhn cách và trở thành người tốt. Giáo viên có chỉ đạo, quản lý tốt học sinh củalớp mình thì mới dẫnđến việc giảng dạy tốt. Sau nhiều năm tôi luôn trăn trở trước thực trạngấy, tôiđã thực hiện kế hoạch tăng cường công tác chủ nhiệm bằng cách gần gũi với học sinh, lắng nghe tm tư, nguyện vọng của
  3. 2 học sinh để giảiđáp mộtsố thắc mắc của các em trong chừng mực hiểu biết của mình. Ngoài ra, công tác chủ nhiệm cũng là một công việc thường xuyên, khá gắn bó với người giáo viên và hầu như giáo viên nào cũng từng phải trải qua công tác này. Vì vậy, đối với mỗi nhà giáo trong quá trình đảm nhiệm trọng trách nàyđều tích luỹ cho mình mộtsố kinh nghiệm riêng. Hơn nữa trong thờiđại ngày nay, cùng với sựtiến bộcủaxãhội, sự giao lưu văn hoá, kinh tế, rộng rãi nhưđã nóiở trên thì vấnđề làm saođểđápứng tốt vai trò một giáo viên chủ nhiệmlàvấnđề không hềcũ. Kéo theo, những kinh nghiệm mà giáo viên chủ nhiệm tích luỹ được cần được quan tm, chia sẻ, bồi dưỡng thêm nhằm mụcđích làm tốt công tác chủ nhiệm, làm tốt nhiệm vụ màĐảng và nhn dn đã tin tưởng giao phó là giáo dục, rèn luyện các em ngày càng tốt hơn, giúp các em trở thành những con người lao động “vừa hồng, vừa chuyên”, sống hoàn thiện, có ích trong tương lai. Chính vì những lẽđó mà tôiđã dành khá nhiều thời gian, công sức của mình cho công tác chủ nhiệmlớp. Hôm nay tôi mạnh dạn trình bày sáng kiến“Tăng cường công tác chủ nhiệm trong việc xây dựng trường học thân thiện ”làdotôiđúc kết kinh nghiệm từ quá trình chủ nhiệmlớp củabản thn trong các năm học vừa qua,đặc biệt là trong năm học 2020 – 2021, 2021 - 2022 làm sáng kiến cho mình, với mong muốn sẻ chia cùng các đồng nghiệp một vài kinh nghiệm củabản thn trong công tác chủ nhiệm lớp.
  4. 3 II. NỘI DUNG 1. Thời gian thực hiện: Do thời gian có hạn nên sáng kiến chỉtập trung nghiên cứu công tác chủ nhiệm lớp tại lớp 1E và lớp 4C của trường tiểu học Trà Xun, huyện Trà Bồng trong năm học vừa qua (2020 - 2021) và năm học này (2021 - 2022) 2.Đánh giá thực trạng: Trường tiểu học Trà Xun nằm trên địa bàn thị trấn Trà Xun, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi. Đội ngũ cán bộ giáo viên, công nhn viên có kinh nghiệm trong công tác, nhiệt tình, tm huyết với nghề nghiệp. Trường được sự quan tm chỉ đạo trực tiếp của phòng Giáo dục vàĐào tạo Trà Bồng, cấp ủyĐảng và chính quyềnđịa phương. Trườngđạt trường chuân quốc gia mức độ1năm 2010 và luôn giữ chuân đến nay. Chi bộ nhà trường cùng tổ chức Côngđoàn,Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh,Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, Hội cha mẹhọc sinh hoạt động nhịp nhàng và hiệu quả.Cơsởvật chất của nhà trường khang trang, sạch đẹp, chất lượng học tập củahọc sinh có sự tiến bộrất rõ rệt. Tập thể cán bộ giáo viên công nhân viên và học sinh trong nhà trường quyết tm phấn đấu trườngđạt được trường chuân quốc gia mức độ 2 vào thời gian gần nhất. Bên cạnh những thuận lợi nêu trên thì vẫn còn một số khó khăn: Ngayđầu năm làm công tác chủ nhiệmlớp, nắm bắt những ý kiến và thông tin từmột số bậc phụ huynh, học sinh lớp 1E của tôi chủyếu là con nhà nông và dn tộc thiểu số.có nhiều em còn nghịch ngợm, nhiều emđọc, viết bảng chữ cái, chữ số, chưa được. Giađình phụ huynh học sinhđa số làm nông khó khăn về kinh tế, Phụ huynh phải bươn chải với cuộcsống nên ít có thời gian quan tm đến học sinh, vàđặc biệt hơn nữađylànămđầu tiên thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018 và cũng là nămđầu tiên bản thn làm công tác chủ nhiệm lớp 1.Vì vậy,đôi khi giáo viên rất mệt mỏi, chán nản. Nhưng với lòng yêu nghề, mến trẻbản thn luôn cốgắng khắc phụcđể thực hiện tốt nhiệm vụ. * Thực trạng công tác chủ nhiệm lớp:
  5. 4 + Tổng sốhọc sinh: 36 em. Trongđó, học sinh người dn tộc thiểu số: 7 em; nữ: 18 em ; nữdn tộc: 2 em. + Học sinh con hộ nghèo, cận nghèo: 14 em + Học sinh khuyết tật: 1 Sau khi nhận lớp tôi tiến hành khảo sát thực tếtại lớp mình chủ nhiệm. Đasố các em chưa biết viết, chưa thuộcbảng chữ cái, chữsố, tiếp thu kiến thức chậm. Trước tình hình học sinh trong lớp có nhiều em gặp khó khăn trong họctập, tôi càng quyết tm hơn việcđổi mới trong công tác chủ nhiệm. a. Kết quả đạt được: - Nhờhọc hỏi bạn bè đồng nghiệp trong công tác giáo dục học sinh nên chất lượng học tập có phần tiến bộ; giảm thiểu được sốhọc sinh không biết đọc, không biết viết; học sinh bước đầu có ý thức trong học tập. - Việc xy dựng lớp tự quản cũng có phầnđi vào nềnếp. - Sự phát triển mạnh về công nghệ thông tin như điện thoại, internet, máy vi tính......đã hỗ trợrất nhiều cho giáo viên và phụ huynh trao đổi nắm bắt thông tin về việc họctập của con em họ. b. Những mặt còn hạn chế: Bên cạnh những thành công kể trên thì bản thn tôi còn nhận thấy vẫn còn hạn chế sau: - Đy là năm đầu tiên bản thn được chủ nhiệmlớp1vàcũng là nămđầu tiên thực hiện chương trình sách giáo khoa 2018, mặc dùđã được tập huấn nhưng bản thn gặp không ít khó khăn nào là phương pháp giảng dạy, cách quản lí học sinh, - Giáo viên xy dựng kếhoạch chủ nhiệm chưa rõ ràng còn mang tính chất chung chung chưađem lại hiệu quả cao. - Trong quá trình lên lớp giáo viên chỉtập trung vào giảng dạy lodạy cho đủtiết, không còn thời gianđể chú trọngđến nềnếp lớp, nên dẫnđến nềnếp lớp chưađạt hiệu quả cao. - Phụ huynh chưa quan tm đến con em nên còn tình trạng một sốhọc sinh
  6. 5 không viết bài, học bàiở nhà. - Đasố các emđều là học sinh ngoan nghe lời thầy cô,đoàn kết với bạn bè, nhưng bên cạnhđó vẫn còn một vài em cá biệt như hay nói tục chửi thề, hay gy gổđánh nhau với bạn bè, lấyđồ dùng học tập củabạn...Chính vì vậy việc giáo dục đạo đức cho học sinh lứa tuổi Tiểu học là một nhiệm vụ thiết thực góp phần nng cao chất lượng giáo dụcvàxy dựng trường học thn thiện. - Khảnăng tiếp thu bài của các em không đồng đều. Nhiều emđã có dấu hiệu nản trong việc học, gyồn ào, làm việc riêng, và thiếu tập trung trong giờhọc nên chất lượng và kết quảhọctập chưa cao. - Một số em còn nhút nhát khi giao tiếp nên gặp nhiều khó khăn trong việc học và các hoạt động khác. c. Nguyên nhân đạt được, nguyên nhân hạn chế: * Nguyên nhân đạt được: - Được sự quan tm giúp đỡcủa Ban giám hiệu nhà trường, sự nhiệt tình trong công tác giảng dạy của giáo viên chủ nhiệm và sự phốikết hợp giữa ban đại diện Hội cha mẹhọc sinh với cô giáo chủ nhiệm lớp. - Giáo viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nhiệt tình trong công việc được giao, quan tm tới nhiều đốitượng học sinh trong giảng dạy, luôn là tấm gương sáng vềtựhọc và sáng tạo. - Một số em có ý thức trong học tập, ngoan ngoãn nghe lời thầy cô,đoàn kết giúp đỡbạn bè. Tích cực tham gia các hoạt động phong trào do nhà trường, khối, lớp, Liên độitổ chức. - Trường lớp khang trang, sạch đẹp; mọi cơsởvật chất đều đảm bảo để phụcvụtốt cho việc dạy và học. * Nguyên nhân hạn chế: - Mộtsố em nhàở cách xa trường nên việcđilại còn gặp nhiều khó khăn, nhất là vào mùa mưa gió. - Đasố các em là con nhà nông, hoàn cảnh giađình lại nghèo khổ. - Phụ huynh quan tm chưađúng cách đến việc học của con em mình, còn
  7. 6 giao khoán việc học của con mình cho cô giáo chủ nhiệm. - Khảnăng tiếp thu bài, khảnăng giao tiếp của các em không đồng đều, còn nhút nhát chưa mạnh dạn trong giao tiếp,ứng xử nên gặp nhiều khó khăn trong việc học và các hoạtđộng khác.
  8. 7 III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN 1. Căncứ thực hiện: a. Cơsởlíluận: - Thông tưsố 30/2014/TT-BGDĐT ngày 28 tháng 8 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục vàĐào tạo và các quy định tại Thông tưsố 22 ngày 22/09/2016 củaBộ Giáo dục vàĐào tạo về việcsửa đổi, bổ sung mộtsố điều của quy địnhđánh giá học sinh Tiểu học. - Thông tưsố 28/2020/TT-BGDĐT ngày 04/09/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về Điều lệtrường Tiểuhọc. - Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 củaBộ Giáo dục vàĐào tạo về Ban hành chương trình giáo dục phổ thông. - Chỉ thịsố 40/CT-BGDĐT củaBộ giáo dục vàđào tạo về phát động phong trào thiđua và kếhoạch số 307/KH-BGD&ĐT ngày 22/07/2008 của Bộ giáo dục vàđào tạo vềkếhoạch triển khai “Xy dựng trường học thn thiện, học sinh tích cực” - Thực hiện kếhoạch năm học 2020 – 2021, 2021 - 2022 của trường Tiểu học Trà Xun. Quađiều tra, tìm hiểu về đặcđiểm tình hình, hoàn cảnh giađình và đặc điểm tm sinh lí củahọc sinh bản thn nhận thấy: Đặcđiểmcủahọc sinhởlứa tuổi này hiền lành, ngoan ngoãn, nhút nhát và khép mình. Các em là con em nông dn, cha mẹsống chủyếu nhờ vào ruộng nương, rất nghèo khổ và thiếu thốn nên hằng ngày đến trường học các em được tiếp xúc với thầy giáo, cô giáo và bạnbè;về nhà các em còn phụ giúp bốmẹ công việc giađình nên phần lớn chưa tập trung vào việchọc. Nhiều gia đình bố, mẹ đi làmăn xa nên các emởvới ông, bà. Ít có em được bố, mẹ quan tm, chỉbảo. Trong giao tiếp các em luôn rụt rè, khi phát biểu ý kiến có trình bày cũng không diễn đạt hết ý của mình. Trong những năm gầnđy cùng với sự phát triển kinh tếcủa xã hội, nhiều giađình sinh ít con, bốmẹ đã quan tm đến các em hơn. Các em cũng có
  9. 8 nhiều biến chuyển về tính cách hơn. Vì vậy người giáo viên cũng cần phải tăng cường công tác chủ nhiệm hơnđểnắm bắt kịp tm, sinh lý củahọc sinh đặc biệt là học sinh lớp 1 nhằm giúp các em phát triển nhn cáchđúng đắn. Làm sao cho các em xem nhà trường là một ngôi nhà lớn, lớp học là nhà của các em ; thầy cô là những người các em có thể chia sẻ những thắc mắc, những niềm vui, nỗi buồn; bạn bè là anh em một nhà cùng chia sẻ việchọctập, sinh hoạt trong nhà trường. Lúcđó việc “Xy dựng trường học thn thiện”đã thành công một bước. Từ đó, giáo viên chủ nhiệm có thểvạch ra cho mình những biện pháp thích hợpđểnng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp. b. Cơsởthực tiễn: Như chúng tađã biết, phần lớn các giáo viên tiểu học, vừa làm công tác giảng dạy, vừa làm công tác chủ nhiệm lớp. Công tác chủ nhiệm lớp là hệ thống những kếhoạch, những biện pháp mà người giáo viênđãđưa ra nhằm tổ chức, hướng dẫn học sinh thực hiện tốt những nhiệm vụcủa mình do nhà trường, Liên đội đề ra. Trong những năm gầnđy, ngành giáo dụcđang tập trung đổimới phương pháp giáo dục nên công tác chủ nhiệm lớp càng được quan tm hơn và có nhữngđòi hỏi cao hơn. Qua nhận thức về công tác chủ nhiệm, qua trao đổi, thảo luận cùng đồng nghiệp, được sự chỉ đạo su sát của Ban giám hiệu nhà trường, bản thn mỗi giáo viên càng ý thức su sắc hơn tầm quan trọng của công tác chủ nhiệm và nhiệmvụ cao cảcủa người giáo viên chủ nhiệm. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn còn một số giáo viên có thểlàdo thiếu kinh nghiệm hoặc sửdụng phương pháp giáo dục thiếu linh hoạt, hoặc quá trình thực hiện không liên tục và thiếu sự nhiệt tình nên chất lượng giáo dụcởtừng lớp có sự chênh lệch rõ rệt, đu dó vẫn còn học sinh chất lượng văn hóa và đạo đức chưa cao. Với nhiều thuận lợi mà tôiđã nêu raở trên, nhữngđiềuđó giáo viên cần phát huy để làm tốt hơn nữa công việc của mình. Bên cạnhđó, cũng còn không ít khó khănđòi hỏi người giáo viên cần thấy đượcđể tìm ra những biện pháp nhằm thực hiện tốt hơn nữa công tác chủ nhiệm lớp, cần học hỏi kinh
  10. 9 nghiệm, lắng nghe ý kiếnđóng góp của bạn bè đồng nghiệp của phụ huynh học sinh của cácđoàn thể trong nhà trường, Tôi nhận thấy rằng không thể coi nhẹ công tác chủ nhiệm lớp. Bởi lẽ có làm tốt công tác này thì mới nng cao được chất lượng giáo dục về“Đức - Trí - Thể - Mỹ” cho các em học sinh. Tôiđã suy nghĩrất nhiều về công tác chủ nhiệm mà mình thực hiện trong các năm học trướcđãđem lại hiệu quả cao chưa? làm thế nàođểnắm được hết các tm tư, tình cảm, những công việc hằng ngàyở trường cũng nhưở nhà của các em? Tôiđã tham khảoở các tập san Giáo dục, báo Thiếu niên Tiền phong, ThếGiới trong ta và cũng học thêm được nhiều kinh nghiệm, bên cạnh đó tôi cũng trao đổi với đồng nghiệp trong nhà trường vàđặc biệt là giáo viên dạy cùng khối đểhọchỏi và rút kinh nghiệm cho bản thn. Tôiđã hình thành ý tưởng làm sao phải tăng cường công tác chủ nhiệm. Tôi vạch ra kế hoạch, thực hiện và bướcđầuđã có hiệu quả. Tôi mạnh dạn viết lại ý tưởng và tiếp tục thực hiện. 2. Nội dung, biện pháp và cách thức thực hiện: a. Nội dung,phương pháp: * Nội dung: Sáng kiến của tôi chỉtập trung vào lớp chủ nhiệm với các nội dung cơbản sau: - Xy dựng cảnh quan trường, lớp xanh, sạch,đẹp, an toàn. - Tăng cường các hoạt động ngoài giờ; giáo dụckĩnăng sống cho học sinh. * Phương pháp: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu. - Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động liên quan đến hoạt động giáo dục, hoạtđộng dạy của giáo viên và hoạt động họctập của học sinh. - Phương pháp hỏiđáp: Trao đổi trực tiếp với hiệu trưởng, giáo viên, học sinh vềnhững vấn đề có liên quan đến nội dung đề tài. - Phương pháp thống kê, phn tích số liệu, phương pháp tổng kếtđúc rút kinh nghiệm.
  11. 10 b. Biện pháp và cách thức thực hiện: Công tác chủ nhiệm lớp là một quá trình tm lý phản ánh kinh nghiệm giáo dục học sinh. Giáo viên bậc học tiểu học là người thầy tổng thể, vừa chịu trách nhiệm trực tiếp giảng dạy các môn học, vừa đảm đương quản lý và giáo dục học sinh lớp mình chủ nhiệm. Là ngườiđịnh hướng quá trình hình thành và phát triển nhn cách của học sinh, là cầu nối giữa nhà trường và xã hội. Bởi vậy, để công tác chủ nhiệm lớp trong nhà trường đạt kết quả cao thì người giáo viên chủ nhiệm cần làm tốt những biện pháp sau đy: Biện pháp 1. Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp: - Công việcđầu tiên của tôi khi làm công tác chủ nhiệmlàgặp gỡ, trao đổi tìm hiểu hoàn cảnh giađình củatừng em, trao đổivới giáo viênở các lớp cũ ngay sau khi nhận lớpđểnắm bắt một số thông tin vềhọc sinh qua các giáo viênđó.Tiến hành thống kê độ tuổi, năng lực sởtrường, kết quảhọc tập từng em. Việc nắm bắt thông tin này sẽ giúp giáo viên xy dựng kế hoạch chủ nhiệm sát thực với học sinh lớp mình chủ nhiệm. - Ổn định, sắp xếp chỗ ngồi cho học sinh, bầu ra hội đồng tự quản lớp là những em năng nổ, hoạt bát, nhiệt tình trong học tập và các phong trào. Sau đó cho cảlớp học nội quy. - Giáo viên căn cứ vào tình hình học tập củalớp đểxy dựng các chỉ tiêu phấnđấu củalớp mình về các mặt: Kiến thức- kĩnăng; Năng lực; Phâm chất; lao động vệ sinh, các phong trào văn nghệ thể thao, giữvở rèn chữ, nói lời hay - làm việc tốt, công tác Đội - sao nhi đồng, hoạt động ngoài giờ.....Dựa trên các chỉ tiêu phấnđấu, giáo viênđưa ra các biện pháp đểthực hiện các chỉ tiêuđó trong suốt năm học. - Muốn lớp mình có nềnếp tốt, chất lượng học tập ngày một tiến bộ thì giáo viên chủ nhiệm lớp phải bám sát kế hoạch nhà trường để lên kế hoạch hoạtđộng cho cảnăm, từng kỳ,từng tháng và từng tuần. - Tiến hành họp phụ huynh lớp nhằm thông báo kế hoạch hoạt động củalớp của trường, tình hình học tập của từng em học sinh. Bàn về các biện pháp
  12. 11 phối hợp giữa giađình với giáo viên chủ nhiệm lớp, lắng nghe nguyện vọng của các bậc phụ huynh để cùng kết hợp giáo dục các em. Đy là một trong những nội dung rất quan trọng của buổihọp phụ huynh đầu năm. - Có kếhoạch phụ đạo học sinh chưa hoàn thành, bồidưỡng học sinh học sinh có năng khiếu ngay từ đầu năm học. - Trong các buổi học luôn theo dõi sát sao sự tiến bộcủa các em. Động viên học sinh kịp thời bằng nhiều hình thức khác nhau kèm theo lời khen giúp các em hứng thú, nỗlực hơn trong họctập. - Tổ chức tốt các buổi sinh hoạt 15 phút, sinh hoạt Sao, các tiết hoạt động trải nghiệm,nềnếp xếp hàng ra vào lớp... - Trao đổinắm bắt thông tin với phụ huynh qua sốđiện thoại hoặcđến trực tiếp giađình các em. Biện pháp 2. Xây dựng nềnếpcủa lớp: Trong thực tếnếu học sinh không có nềnếp thì việc giáo dục và dạy học trên lớp sẽ khôngđạt hiệu quả cao.Điđôi với chất lượng - kết quảhọctập thì công tác xy dựng nềnếp cho học sinh là một trong những nhiệm vụcần thiết của giáo viên Tiểu học. - Xy dựng được nềnếp tự quản, bầu chọn được đội ngũ cán sựcốt cán củalớp gồm: Chủtịch hội đồng tự quản, 2 phó Chủtịch hội đồng tự quản phụ trách từng mặt, chia lớp thành 3 tổ, mỗi tổbầu 1 tổ trưởng và 1 tổ phó. Sau khi bầu xong giáo viên họp đội ngũ cán sựlớp lạiđể phn công nhiệm vụ cho từng em. Hình sơ đồ hộiđ ồng tự quản
  13. 12 - Giáo viên rèn thói quenđi học chuyên cần,đúng giờ,xếp hàng ngay ngắn khi ra vào lớp ngay từ đầunăm học. - Tổ chức có hiệu quả sinh hoạt 15 phút đầu giờ cho các emđọc bảng chữ cái, chữsố, kiểm tra đồ dùng học tập, kiểm tra vệ sinh cá nhn vềăn mặc, tay chn sạch sẽ khi vào lớp... - Giáo dục học sinh có ý thức giữgìnvệ sinh lớp học, có ý thức chăm sóc bồn hoa cycảnh, nhặt rác theođúng khu vực được phn công, không xả rác bừa bãi, khôngăn quà khi đến lớp, khôngđánh nhau, không nói tục chửi bậy; trong giờhọchăng hái phát biểu ý kiến, không được nói chuyện riêng. - Giáo viên phát cho mỗitổ trưởng một quyển sổ theo dõi thiđua của các thành viên trong tổ theo từng tuần, từng tháng, từng học kỳ. Cuối mỗi tuần tổ trưởng tổng hợp báo cho lớp trưởng, lớp trưởng tổng hợp báo cáo lại cho cô giáo chủ nhiệm. Dựa trên kết quảhọc tập, nềnếp của các em giáo viên tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớpđể các em bình xét những bạn có tiến bộ trong học tập. Đồng thời giáo viên nắm được nhữngđiểm yếu các em còn hay mắc phải để có biện pháp sữa chữa, uốn nắn cho các em. - Học sinh bậc Tiểu học rất dễ nghe lời cô nên tôi dùng lời lẽ, cử chỉ nhẹ nhàng, anủi giáo dục hơn là dùng hình thức trách mắng, phê bình. Giúp các em phn biệt được tầm quan trọng của việcđi học chuyên cần và hậu quảcủa việc nghỉhọc đểtừ đó hình thành trong tm trí các em sự ham thích đến trường, say mê họctập. - Tôi cũng thường xuyên quan tm đến hoàn cảnh sống của từng em học sinh nhằm tìm ra biện pháp khắc phục khó khăn giúp các em tiếp tục đến trườngđềuđặn. - Trong các buổi sinh hoạt lớp tôi luôn nhắc nhở các em học sinh nghỉhọc phải có lí do chínhđáng, có giấy xin phép, còn nghỉhọcđểđiăn cúng,đám cưới,đi chơi...đó không phải là lý do chínhđáng, các em không hiểu bài sẽbị ảnh hưởng đến kết quảhọctập, phong trào thiđua củalớp và nhà trường phê bình trong buổi chào cờ.
  14. 13 Biện pháp 3. Giáo dục đạo đức cho học sinh: - Trường Tiểu học là môi trường giáo dục và rèn luyện cho thếhệtrẻvềcả đức lẫn tài. Rèn luyện đạo đức, tác phong cho học sinh cần phải được thực hiện một cách thường xuyên, liên tụcđòi hỏi sựnỗlực của giáo viênđể hình thành thói quenđạo đức cho các em. - Việc giáo dục đạo đức cho học sinh không chỉbằng những lời lẽ giáo huấn buồn tẻ, những lời răn dạy khô khan mà phải bằng những cu chuyện thn mật, chn tình và có những biện pháp thực hiện thiết thực thông qua giáo dục đạođức trong nhà trường, giađình và ngoài xã hội nhằm sớm hình thành nhn cách cho học sinh. Nhn cáchđó được thể hiện qua việc làm của học sinh như: + Lễ phép kính trọng thầy cô và người lớn. +Đoàn kết giúpđỡbạn bè. +Đi học chuyên cần vàđúng giờ. + Biết giữ gìn vệ sinh cá nhn sạch sẽ, bảo vệ môi trường, trường lớp xanh- sạch- đẹp. + Thật thà, ngay thẳng và trung thực trong công việc. - Thông qua các tiết chào cờ, các buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt sao, các tiết dạy đạo đức giáo viên lồng ghép giáo dục kỹnăng sống, giáo dục học sinh học tập những tấm gương người tốt, việc tốt. Ngoài ra còn giáo dục các em phải: “Nói lời hay, làm việc tốt”, “Gọi bạn xưng tôi”. Thường xuyên giáo dục các em có tính tự giác, chấp hành tốtnội quy củalớp. Muốn các em thực hiện tốt thì người giáo viên phải thực sựgương mẫuvềmọimặt. - Đối với những học sinh có hoàn cảnh khó khăn giáo viên chủ nhiệm phối hợp với Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, tổ chức quyên góp tiền mua áo, quần, đồ dùng học tập... động viên học sinh nghèo vượt khó họctập.Ởlớp giáo viên cùng học sinh thực hiện phong trào nuôi heođất để giúpđỡ các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
  15. 14 Hình HS nuôi heo đất giúp bạn khó khăn - Giáo viên chủ nhiệmđôi khi cũng phảiđặt mình trong trường hợp mình cũng là học sinhđể hiểu trẻcần gì và chúng ta có thể làm gì để giúp trẻtiến bộ. Ngoài ra giáo viên còn phải gần gũi các em, tìm hiểu sinh hoạt hàng ngày của trẻ đểhướng cho trẻnhận ra cáiđúngđểhọctập, cái saiđể các em tựsửa chữa. Biện pháp 4. Xây dựng phong trào họctập thân thiện giữa giáo viên và học sinh: - Là giáo viên làm công tác giảng dạy, phải luôn luôn họchỏibạn bè thông qua các tiết thao giảng, dự giờ, sinh hoạt chuyên môn, tổ khối...đểnng cao trình độ chuyên môn nghiệpvụ. - Đểhọc sinh đạt kết quả cao trong họctập giáo viên cần hướng dẫn các em phương pháp tựhọc. Tựhọc có nghĩa là tự giác học tập để chiếm lĩnh kiến thức. Muốn giúp các em phát triển niềm say mê họctập, giáo viên cần tạo nên các phong trào thiđua ngay trong các tiết học. Giáo viên động viên tuyên dương kịp thời, kết hợp khen thưởng cho những emđạt kết quả cao vào buổi
  16. 15 sinh hoạt lớp.Đó cũng là một biện pháp khá hiệu quả giúp các em thiđua nhau học tập. - Phn loại học sinhđể có hướng bồi dưỡng học sinh năng khiếu, phụ đạo học sinh chưa hoàn thành ngay từ đầu năm. Rèn cho các em học sinh kỹnăng nghe - nói - đọc - viếtở các buổi dạy ôn luyện, các buổi phụ đạo. Luôn quan tm sát sao từngđối tượng học sinh nhất là học sinh chưa hoàn thànhđể các em tự tin trong họctập không mặccảm tự ti. Giáo viên cần giúp học sinh nắm chắc, thuộc lòng bảng chữ cái, chữsố, các nội dung cần ghi nhớ mà sách giáo khoađã cung cấp. Có kỹnăng vận dụng kiến thứcđã học vào giải các bài tập. - Học sinh lớp tôi chủyếu là con nhà nông nên việc xy dựng nềnếp học tập của các em giáo viên phải nhắc nhở liên tục đồng thời hướng dẫn cụ thể cho các em tạo góc học tậpở nhà, phải chuân bị đầy đủ đồ dùng họctập khi đến lớp.Cóý thức giữ gìn,bao bọc sách vởsạch sẽ. Hình: Góc họctập, bộ sách vở - Đầu năm khi nhận lớp, tôi bắt tay ngay vào việc phn loại cácđối tượng học sinh, sauđó sắp xếp chỗ ngồi cho phù hợp. Em học tốt ngồi chung bàn với em tiếp thu bài chậm, các em sẽhợp tác vui vẻvới nhau và giúpđỡ nhau cùng tiến bộ. - Tổ chức cho các em học theo nhóm bằng cách chia nhóm ngẫu nhiên, mỗi nhóm có nhiều đối tượng khác nhau nhằm mụcđích giúp đỡlẫn nhau trong học tập. Nhờđó chất lượng họctập sẽ được nng cao.
  17. 16 - Giáo viên phải kiên trì, chịu khó không nóng vội với một số em tiếp thu chậm. Phải biết khen ngợi sự tiếnbộcủa các em dù là rất nhỏ. - Việc rèn chữ viết sạch đẹp cho học sinh được thực hiện thường xuyên hàng ngày, hàng tuần. Cuối tháng giáo viên nhận xét vởsạch chữ đẹp tuyên dương những em có ý thức tốt. - Trong giảng dạy giáo viên cần biết lựa chọn các phương pháp dạy học, điều chỉnh nội dung dạy học sao cho phù hợp vớiđối tượng học sinh củalớp mình, đồng thời giáo viên tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, nghiên cứu tìm tòi cách giảng hay, dễhiểu. Hướng dẫn các em phương pháp tựhọc. Thường xuyên trao đổi với phụ huynh học sinhđể có biện pháp giáo dụckịp thời những vấn đề còn vướng mắc. Hình GV dạy thao giảng, HS học nhóm
  18. 17 Biện pháp 5. Tăng cường công tác trang trí lớp học: Để các em được phát triển toàn diện cảvềthể chất lẫn tinh thần. Giáo viên có thời gian nng cao chất lượng giảng dạy. Học sinh có môi trường tốt để học tập và rèn luyện. Các bậc cha mẹ thực sự yên tm khi gửi gắm con em mình cho cô chủ nhiệm. Tôiđã phốihợp cùng phụ huynh và học sinh lớp tiến hành ngay vào việc “Trang trí lớp” nhằm giúp các em hứng thú trong học tập. **Thực hiện “Họp thư vui” Sau thời gian kết thúc tuần học thứ hai, tôi cùng các em làm và nêu ý tưởng “Họp thư vui” ra trước lớp với nội dung yêu cầu như sau: “ Mỗi ngày thứ năm các em phải mang theo một tờ giấy chiếc được cắtgọn gàng ghi mộtcu nêu lên suy nghĩ, thắc mắc, hay tm tưvề những vấn đề nhưhọc tập, sinh hoạt, vềbạn bè, về thầy cô, về giađình và bỏ vào phong thư có tên của mình. Đy là cách các em có thể trao đổi trực tiếp với cô. Tất cả những phiếu này sẽ hoàn toàn được giữ bí mật. Cô sẽ trảlại chúng cho các em vào tiết sinh hoạt vào ngày thứ sáu. Các em sẽ tìm thấy những giảiđáp của cô trong từng họp thưcủa em.” Việc làm nàyđòi hỏi người giáo viên phải tăng thời gian làm việcở nhà. Ngoài việc soạn bài chuân bị cho ngày hôm sau, còn phải đọckĩ thắc mắcở từng phiếu và trảlời phù hợp với thắc mắc của các em. Thứnăm tuần sau tôi nhận 20 phiếu, khi đọcmỗi thắc mắcởmột phiếu tôi cảm thấy mìnhđã chọnýtưởng này làđúng. Khi trảlại phiếu cho các em tôi nhận thấy các em rất hồhởi. Em nào cũng bí mật giở xem phiếu của mình, nhìn nét mặt hn hoan của các em khi đọc phần giảiđáp, tôi cảm thấy mìnhđã có một chút thành công. Cứ nhưvậy tôi và học sinh của mìnhđã giải quyết được rất nhiều vấn đề mà các emđã nêu ra. Dựa vàođó, tôiđã theo dõi được tm tư nguyện vọng của các em vàđã giảiđáp được nguyện vọng của các em. **Thực hiện bảng “ Ngày em đến trường ”, “Cây nội quy lớp học” Cùng thời gian làm bảng “Họp thư vui”, tôi làm một tấm bảng in lụatohơn tờ giấy A4 có trang trí và tiêuđề ghi “Ngày em đến trường”. Tôi về đánh
  19. 18 danh sách học sinh và ngày học trong từng tháng Yêu cầu : hàng ngàyđi học các em tự cầm bút chì lên tréo vào ngày ứng với tên mình, cuối tuần cô kiểm tra một lần.Đồng thời làm thêm một bảng in lụa để trang trí một thân cây có nhiều quả được làm bằng sáp bitits, trên mỗi quả có dán nội quy của lớp. Việc làm trênđòi hỏi tính tự giác của các em và cũng tập cho các em một kĩnăng sống. Hằng ngày các emđiều thực hiện tốt việc ghi tên mình vào bảng chuyên cần không Hình cây nội quy lớphọc đợi nhắc nhở. **Thực hiện “Góc họctập, Sản phẩmcủa em” Đầu năm học, tôi gặp tất cả giáo viên bộmôn dạy lớp mình bàn vềvấnđề lưu lại các bài làm, các sản phâmđẹp của các emđể treo lên bảng “Góc học tập”, “Sản phâm của em”. Các giáo viên bộ môn rất đồng tìnhủng hộ. Trong các tiết học, những bài làm hay, những bài vẽ đẹp của cá nhn, của nhóm được chọn treo lên bảng trưng bày sản phâm. Những học sinh có sản phâm được trưng bày nét mặt rất hn hoan. Các học sinh khác thấy tiếc rẻ vì mình chưa được trưng bày. Giờ ra chơi, các học sinh đi đến bên các sản phâm được trưng bày xem, đọc, bình luận và rút kinh nghiệm chobản thn. Đy là một việc làm rấthữu ích. Các em muốn có bài để được chọn trưng bày phải cân thận hơn trong quá trình làm bài, suy nghĩ đểcóýtưởng hay. Việc làm này tập các em tính cân thận và sự sáng tạo.
  20. 19 Hình trưng bày sản phẩm **Thực hiện “Góc cộng đồng”; “Góc thưviện”: Tôi phối hợp cùng phụ huynh, cùng các em trang trí thêm “Góc cộng đồng” làđểtrưng bày các đồ dùng quen thuộccủa người dnđịa phươngđể các em thấy gần gũihơn, thn quen hơn, các em xemởlớp cũng giống nhưở chính ngôi nhà thn thương của mình. Bên cạnhđó, Tôi vận động các em đem sách truyện, báo Thiếu niên, toán nng cao, mà các em cóở nhà hoặc mượnởthư viện trườngđem trưng bày vào “Góc thưviện”để các bạn trong lớp cùng chia sẻ thông tin. Trong giờ ra chơi tôi thấy các học sinh hồhởi đọc truyện, đọc báo. Các em cònđem những bài toán hay trao đổivới nhau. Sách được các em tự giácđimượn tại thưviện trường và thayđổi liên tục. Việc làm này tập cho các em thói quen đọc sách để khám phá thêm thếgiới thiên nhiên, tăng thêm hiểu biết cho các em và dạn dĩ nhưở nhà.