Bài giảng Hóa học Lớp 8 - Chuyên đề: Ứng dụng công nghệ thông tin đổi mới phương pháp dạy học

Nội dung text: Bài giảng Hóa học Lớp 8 - Chuyên đề: Ứng dụng công nghệ thông tin đổi mới phương pháp dạy học

1. CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ CHUYÊN ĐỀ MÔN HÓA HỌC Người thực hiện: Phan Mến
2. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC A. ĐẶT VẤN ĐỀ I. Những thuận lợi và khó khăn trong giảng dạy bộ môn hoá học: 1. Thuận lợi: - Đa số học sinh ở các trường THCS đều có đầy đủ sách giáo khoa. - Đồ dùng dạy học tương đối đủ, có bộ máy để ứng dụng CNTT - Đội ngũ giáo viên bộ môn đầy đủ 2. Khó khăn: - Cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm còn thiếu, chưa có phòng chức năng - Trình độ học sinh còn chênh lệch và hạn chế. - Môn hoá học là môn học khó, do có nhiều khái niệm đầu tiên học sinh khó hình dung và khó nhớ công thức hoá học của các chất. - Các loại tài liệu tham khảo còn thiếu.
3. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Những năm qua việc đổi mới nội dung, chương trình sách giáo khoa được thực hiện khá đồng bộ. Việc đổi mới nội dung, chương trình yêu cầu phải đổi mới phương pháp dạy học. Đổi mới phương pháp dạy học đòi hỏi phải sử dụng phương tiện dạy học phù hợp và CNTT là một trong những phương tiện quan trọng góp phần đổi mới PPDH bằng việc cung cấp cho giáo viên những phương tiện làm việc hiện đại. Từ những phương tiện này giáo viên có thể khai thác, sử dụng, cập nhật và trao đổi thông tin. Việc khai thác mạng giúp giáo viên tránh được tình trạng“dạy chay” một cách thiết thực đồng thời giúp giáo viên có thể cập nhật thông tin nhanh chóng và hiệu quả. Đây là một trong những yêu cầu đặc biệt cần thiết đối với giáo viên giảng dạy bộ môn Hóa học, bởi Hóa học, sinh học, là một môn học rất nhạy bén đối với những vấn đề xã hội, việc cung cấp thông tin, liên hệ thực tế là một trong những yêu cầu quan trọng xuất phát từ đặc trưng của bộ môn.
4. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Hiện nay có nhiều trường THCS ở trong huyện đã được trang bị phòng máy nhưng mới sử dụng để dạy tin học như một môn học, còn việc sử dụng phòng máy cùng các Phần mềm dạy học (PMDH) như một công cụ dạy học còn là vấn đề cần giải quyết. Các trường chưa có cơ sở khoa học lựa chọn PMDH để dùng cho mình, ngay cả số lượng PMDH cũng rất ít không đáp ứng nhu cầu sử dụng. Thực tiễn này đòi hỏi cần nghiên cứu một cách hệ thống về cơ sở lý luận và thực tiễn việc ứng dụng CNTT trong dạy học.
5. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Đề tài đã làm sáng tỏ các quan niệm có liên quan đến vấn đề nghiên cứu như: CNTT, Ứng dụng CNTT, tích hợp CNTT trong dạy học, bên cạnh đó là tổng quan kinh nghiệm ứng dụng CNTT trong trường THCS. Đây là những thông tin có giá trị tham khảo cao.
6. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC ◼ Mức 1: Sử dụng CNTT để trợ giúp giáo viên trong một số thao tác nghề nghiệp như: soạn giáo án, in ấn tài liệu, sưu tầm tài liệu, nhưng chưa sử dụng CNTT trong tổ chức dạy học các tiết học cụ thể của môn học. ◼ Mức 2: Ứng dụng CNTT để hỗ trợ một khâu, một công việc nào đó trong toàn bộ quá trình dạy học. ◼ Mức 3: Sử dụng PMDH để tổ chức dạy học một chương, một số tiết, một vài chủ đề môn học. ◼ Mức 4: Tích hợp CNTT vào quá trình dạy học.
7. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Mỗi trường nên có một ban chuyên trách để thực hiện việc này, vừa xây dựng vừa rút kinh nghiệm. Về nội dung, phải tiến hành làm giáo án điện tử (GTĐT) cho các môn học. Các môn thuộc lĩnh vực xã hội có thể tiến hành làm ngay do không liên quan nhiều đến thực tế thí nghiệm. Theo tôi, khi chương trình môn học về các ngành học thực hiện xong, có thể trao đổi với nhau trong nhóm bộ môn, các GV thuộc lĩnh vực các môn học khác nhằm để trao đổi, học hỏi và rút kinh nghiệm để có điều kiện hơn trong giảng dạy.
8. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC II. Phương tiện dạy học và công nghệ thông tin (CNTT) 1. Ứng dụng CNTT giúp giáo viên soạn thảo và ứng dụng các phần mềm dạy học có hiệu quả. Giáo viên có thể sử dụng phần mềm PowerPoint để thiết kế bài giảng điện tử, giáo viên có thể cài đặt thêm tư liệu, hình ảnh, băng hình, video clip, trình bày đề cương bài giảng gọn, đẹp, sinh động và thuận tiện. Khi sử dụng bài giảng điện tử sẽ giúp giáo viên tiết kiệm được nhiều thời gian trong việc ghi bảng, thay vào đó, giáo viên có điều kiện tốt hơn để tổ chức cho học sinh trao đổi, thảo luận, phát huy tính năng động tích cực và sự say mê, hứng thú của học sinh trong học tập. Đồng thời trong một thời gian ngắn của một tiết học, giáo viên có thể hướng dẫn cho học sinh tiếp cận một lượng kiến thức lớn, phong phú đa dạng và sinh động. “Một hình ảnh, một đoạn phim có thể thay thế cho rất nhiều lời giảng”. Vì vậy, đối với bài giảng có phim, hình ảnh thực tế mô phỏng hợp lý, sinh động sẽ thu hút được sự thích thú say mê học tập của học sinh, lớp học sôi nổi, học sinh tiếp thu bài nhanh hơn, giờ dạy có hiệu quả cao hơn.
9. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC 2. Những yêu cầu về kiến thức và kỹ năng đối với giáo viên và học sinh. Trong quá trình ứng dụng CNTT đổi mới phương pháp giảng dạy, điều cần lưu ý CNTT chỉ là phương tiện hỗ trợ cho đổi mới phương pháp dạy và học chứ không phải là tất cả. Tuy nhiên cho đến nay không ai cũng phủ nhận tính ưu việt và hiệu quả của việc ứng dụng CNTT vào các lĩnh vực mà đặc biệt là trong công tác giảng dạy.
10. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Tất cả điều đó đòi hỏi giáo viên phải luôn tự nghiên cứu, học tập nâng cao trình độ chuyên môn và kiến thức, kỹ năng sử dụng máy tính để ứng dụng CNTT đổi mới PPDH có hiệu quả.
11. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Trên thực tế, việc dạy học bộ môn Hóa học, Sinh học, phải gắn bó chặt chẽ với thực tiễn cuộc sống như đặc trưng vốn có của nó, do vậy giáo viên không chỉ tăng cường tìm kiếm và sử dụng các tình huống, các câu chuyện, hiện tượng thực tế, các vấn đề bức xúc của xã hội để phân tích, đối chiếu, minh họa cho bài giảng mà quan trọng hơn là giáo viên cần phải hướng dẫn cho học sinh tự liên hệ, điều tra, tìm hiểu, phân tích, đánh giá các sự kiện trong đời sống xã hội Giáo viên và học sinh sẽ thực hiện tốt nhiêm vụ này với sự hỗ trợ đắc lực của CNTT, đặc biệt là đổi mới phương pháp dạy học bằng CNTT.
12. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Một hiện tượng khác cũng nên lưu ý là các giáo viên trẻ sử dụng thành thạo công nghệ thông tin nhưng lại quên rằng về mặt khoa học để nghiên cứu cơ bản hay tìm tòi cái mới thì nguồn tư liệu lấy được từ công nghệ thông tin chỉ được coi là nguồn tư liệu bổ sung, không thể thay thế việc đi thực tế hay đọc sách chuyên môn sâu để nâng cao trình độ.
13. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Tuy nhiên cần phân biệt rõ giữa phương pháp giảng dạy và công cụ giảng dạy. Nhiều người vẫn nghĩ sử dụng CNTT trong giảng dạy là đã áp dụng phương pháp giảng dạy mới. Nhưng trên thực tế hoàn toàn không phải như vậy, bài giảng điện tử, giáo án điện tử (CNTT) chỉ là công cụ hỗ trợ cho phương pháp giảng dạy. Nếu giảng dạy theo phương pháp truyền thống, thầy giảng trò chép, hiệu quả chỉ khoảng 50 - 60%, nhưng nếu ứng dụng CNTT kết hợp với trao đổi, thảo luận, sinh hoạt nhóm hiệu quả có thể đạt từ 70 - 90%.
14. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC 2.2/ Môn Hóa học lớp 9: Tương tự chương trình môn Hóa học lớp 8, thì các tiết về tính chất của chất, ôn tập, luyện tập, hệ thống hóa kiến thức, sẽ rất thuận tiện trong giảng dạy nếu ứng dụng CNTT
15. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC C. KẾT LUẬN Năm học 2008-2009 là năm học CNTT: Đây là một nhiệm vụ trọng tâm, rất quan trọng, rất có ý nghĩa và sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động CNTT trong các trường THCS. Vì vậy, ứng dụng CNTT đổi mới phương pháp giảng dạy. Cần xác định rõ mục tiêu, nội dung hoạt động, giải pháp thực hiện rõ ràng. Phải xác định được các tiêu chuẩn, tiêu chí để phấn đấu và đánh giá. Thúc đẩy các hoạt động ứng dụng CNTT trong việc đổi mới phương pháp và nâng cao hiệu quả giảng dạy.
16. Chuyên đề: ỨNG DỤNG CNTT ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC D. KIẾN NGHỊ Kính mong BGH trường tham mưu với lãnh đạo cấp trên xây dựng phòng chức năng, trang thiết bị khác cần thiết cho môn học.