Giáo án Hóa học Lớp 8 - Bài 47: Chất béo - Nguyễn Hồng Thái

Nội dung text: Giáo án Hóa học Lớp 8 - Bài 47: Chất béo - Nguyễn Hồng Thái

1. NguyÔn Hång Th¸i – tr­êng THCS Thôy DuyªnThiÕt kÕ bµi d¹y m«n hãa häc 9 – n¨m häc 2010 - 2011 TiÕt 57, Bµi 47: ChÊt bÐo I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc: Naém ñöôïc ñònh nghóa, traïng thaùi, tính chaát vaø öùng duïng cuûa chaát beùo. Vieát ñöôïc coâng thöùc caáu taïo cuûa glixerol, coâng thöùc cuûa chaát beùo. 2. Kó naêng: Reøn luyeän kó naêng vieát coâng thöùc caáu taïo vaø phöông trình hoùa hoïc. 3. Thaùi ñoä: Giuùp HS yeâu thích moân hoïc ñeå vaän duïng kieán thöùc vaøo trong cuoäc soáng. II. CHUAÅN BÒ: 1. GV: Caùc thí nghieäm , tính tan cuûa chaát beùo . 2. HS : Xem tröôùc baøi môùi. Ho¹t ®éng 1(5’) KiÓm tra bµi cò : trß ch¬i “ T×m ch÷ ” ChiÕu 4 b«ng hoa. C¸c c«ng thøc hãa häc cña mçi b«ng hoa Mçi b«ng hoa chøa lo¹i hîp chÊt h÷u c¬ g×? Tæ chøc cho HS ch¬i ? Bèn hîp chÊt h÷u c¬ mµ ta ®· nghiªn cøu chóng cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau. H·y viÕt PTP¦ ®iÒu chÕ etylaxetat? 0 H 2SO4d ,t HS viÕt: CH3COOH + C2H5OH  Ch3COOC2H5 + H2O NhËn xÐt cho ®iÓm III. TIEÁN TRÌNH DAÏY VAØ HOÏC Giôùi thieäu baøi: Etylaxetat ñöôïc taïo ra töø röôïu etylic vaø axit axetic caùc em ñaõ tìm hieåu ôû baøi tröôùc. Coøn moät hôïp chaát höõu cô nöõa laø C17H35COO)3C3H5 cuõng laø este laø thaønh phaàn chính cuûa chaát beùo. Vaäy chaát beùo coù ôû ñaâu, thaønh phaàn vaø caáu taïo, tính chaát cuûa noù nhö theá naøo? Ta cuøng tìm hieåu baøi hoïc ngaøy hoâm nay. Hoaït ñoäng cuûa GV Hoaït ñoäng cuûa HS Noäi dung ghi Hoaït ñoäng 1: Chaát beùo coù ôû ñaâu? (5’) Chieáu tieâu ñeà - HS: Traû lôøi Tieát 47 Baøi 57: CHAÁT BEÙO Ñeå giuùp caùc em xaùc ñònh ñöôïc chaát beùo coù ôû ñaâu môøi caùc em quan saùt leân maøn - HS: Laéng nghe. hình Chieáu hình aûnh moät soá loaïi thöïc phaåm (Tröùng, Vöøng, môõ lôïn, rau caûi, caù, döøa, 1
2. NguyÔn Hång Th¸i – tr­êng THCS Thôy DuyªnThiÕt kÕ bµi d¹y m«n hãa häc 9 – n¨m häc 2010 - 2011 cho vaøo caùc oáng nghieäm ñöïng nöôùc, bezen, xaêng laéc nheï quan saùt. * Löu yù: Trong thÝ nghiÖm sö dông c¸c hãa chÊt ®éc vµ dÔ ch¸y næ nªn cÇn ph¶i løu ý khi lµm thÝ nghiÖm Khi l¾c èng nghiÖm cÇn nhÑ nhµng tr¸nh d©y hãa chÊt vµo ng­êi vµ quÇn ¸o - GV: Cho caùc nhoùm laøm thí nghieäm (1’) - GV: Goïi HS neâu hieän töôïng Töø keát quaû cuûa thí nghieäm haõy cho bieát - HS: Laøm thí nghieäm chaát beùo coù nhöõng tính chaát vaät lí naøo? - GV: Nhaän xeùt - HS: Traû lôøi Chieáu keát luaän. - Chaát beùo khoâng tan trong nöôùc, nheï hôn nöôùc Döïa vaøo tính chaát vaät lí cuûa chaát beùo caùc vaø noåi leân treân maët nöôùc. em hoøan thaønh baøi taäp sau: - Chaát beùo tan ñöôïc trong Chieáu ñeà baøi taäp benzen, daàu hoaû Bài tập Hãy chọn những phương pháp có thể làm sạch vết dầu ăn dính vào quần áo. A. Giặt bằng nước. B. Giặt bằng xà phòng. C. Tẩy bằng cồn 960 D. Tẩy bằng giấm; E. Tẩy bằng xăng. - HS: choïn ñaùp aùn Giải thích sự lựa chọn đó. Chieáu ñaùp aùn B, C, E Chieáu giaûi thích - HS: Gi¶i thÝch - Không giặt bằng nước vì nước không hòa tan dầu ăn - Giấm hòa tan được dầu ăn nhưng giấm phá hủy quần áo nên không chọn phương pháp này ? Veà muøa ñoâng neáu ñeå moät loï daàu thöïc - HS: Traû lôøi vaät vaø moät loï môõ lôn ôû ngoaøi moâi tröôøng 3
3. NguyÔn Hång Th¸i – tr­êng THCS Thôy DuyªnThiÕt kÕ bµi d¹y m«n hãa häc 9 – n¨m häc 2010 - 2011 - GV giôùi thieäu: coâng thöùc chung cuûa caùc axit beùo: R – COOH) Hoùa trò III H2C – O – C – R O HC – O – C – R’ O H2C – O – C – R’’ O Sau ñoù coù theå thay R baèng C17H35, C17H33 Tuøy vaøo töøng loaïi chaát beùo maø R coù theå baèng nhau vaø coù theå khaùc nhau khi ñoù R coù theå thay baèng R’ hoaëc R’’ Töø keát quaû treân vaø baèng nhieàu phöông phaùp khaùc nhau ngöôøi ta ñaõ xaùc ñònh ñöôïc coâng thöùc chung cuûa chaát beùo Chieáu coâng thöùc chung cuûa chaát beùo ( R – COO)3C3H5 Haõy cho bieát hoùa trò cuûa goác (R – COO) Döïa vaøo coâng thöùc chung cuûa chaát beùo haõy hoaøn thaønh ví duï sau - HS: laøm baøi taäp Chieáu VD CT axít beùo CT chaát beùo C17H35COOH (C17H35COO)3C3H5 - HS: Traû lôøi C17H33COOH Ü(C17H33COO)3C3H5 C15H31COOH (C15H31COO)3C3H5 Nhaän xeùt söûa sai Kết luận 5
4. NguyÔn Hång Th¸i – tr­êng THCS Thôy DuyªnThiÕt kÕ bµi d¹y m«n hãa häc 9 – n¨m häc 2010 - 2011 Axit,t0 (R – COO)3C3H5 + H2O  C3H5(OH)3 + 3RCOOH - HS: Nghe giaûng vaø (R-COOH)3C3H5 + 3H2O ( Chaát beùo) ( Glixerol) ( Axit beùo) Döïa vaøo PTTQ haõy hoaøn thaønh PTHH ghi baøi 3RCOOH + C3H5(OH)3 sau? Chieáu PT Ví dụ: Axit,t0 (C17H35COO)3C3H5 + H2O  - GV: Yeâu caàu HS vieát PTHH - HS: Vieát PTHH Nhaän xeùt - HS: Laéng nghe - GV giôùi thieäu: Töông töï nhö vaäy ta xeùt phaûn öùng cuûa chaát beùo vôùi dung dòch kieàm - HS: Laéng nghe Chieáu muïc 2 2. Phaûn öùng vôùi kieøm Töông töï nhö vaäy khi ñun chaát beùo vôùi dung dòch kieàm chaát beùo cuõng bò thuûy phaân theo PTTQ sau Chieáu PTTQ ,t0 (R –COO)3C3H5 + NaOH  C3H5(OH)3 + 3RCOONa (R-COOH) C H + 3NaOH Döïa vaøo PTTQ haõy hoaøn thaønh PTHH 3 3 5 - HS: ghi baøi sau? 3RCOONa + C3H5(OH)3 Chieáu PT Ví dụ: t0 (C17H33COO)3C3H5 + NaOH  - GV: Yeâu caàu HS vieát PTHH - HS: Vieát PTHH Nhaän xeùt söûa sai ? Haõy cho bieát saûn phaåm cuûa hai phaûn öùng treân coù ñieåm gì gioáng vaø khaùc nhau? - HS: so saùnh - GV thoâng baùo: phaûn öùng thuyû phaân trong moâi tröôøng kieàm coøn goïi laø phaûn Phaûn öùng treâncoøn goïi laø öùng xaø phoøng hoaù phaûn öùng xaø phoøng hoaù . - HS: Laéng nghe Chuyeån yù 7
5. NguyÔn Hång Th¸i – tr­êng THCS Thôy DuyªnThiÕt kÕ bµi d¹y m«n hãa häc 9 – n¨m häc 2010 - 2011 theå thieáu chaát beùo thì seõ ra sao ñeå bieát ñöôïc thoâng tin ñoù thaày môøi caùc em cuøng nghe ñoaïn baêng sau Chieáu thoâng tin caàn bieát ? Haõy cho bieát hieän töôïng xaûy ra khi ñeå - HS: traû lôøi thöïc phaåm coù chöùa chaát beùo laâu ngaøy trong khoâng khí? ? Vaäy muoán thöïc phaûm khoâng bò oâi thiu - HS: traû lôøi ta laøm caùch naøo? Chieáu caùch baûo quaûn - HS: Nghe giaûng vaø - Bảo quản chất béo ở - Bảo quản chất béo ở nhiệt đñộ thấp nhiệt độ thấp hoặc cho ghi baøi vào chất béo một ít chất chống oxi hóa hay đun chất béo với một ít muối ăn 4. Cñng cè (5’): Chơi trò chơi “Giải ô chữ” Chieáu höôùng daãn veà nhaø Chieáu höôùng daãn baøi taäp 4 SGK/147 Tóm tắt Cho biết: mchất béo= 8,58kg; mnatrihidroxit = 1,2kg; mglixerol = 0,368kg Tính: a. mmuối = ? b. mxà phòng = ?. Biết hiệu suất là 60% Hướng Giải Viết phương trình tổng quát: Chất béo + Natrihidroxit Glixerol + Hỗn hợp muối natri a. Dựa vào Định luật bảo toàn khối lượng tính mmuối: mmuối = (mchất béo + mnatrihidroxit ) – mglixerol b.mxà phòng = mmuối .100 : 60 5. Nhaän xeùt – Daën doø (3’): Daën caùc em laøm baøi taäp veà nhaø: 1,2,,4/147. Daën caùc em xem tröôùc baøi “luyeän taäp:”. 9