›
›
›

Giáo án Hóa học Lớp 8 - Chương trình học kỳ 1

doc 94 trang thungat 28/10/2022 2540
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Hóa học Lớp 8 - Chương trình học kỳ 1", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • docgiao_an_hoa_hoc_lop_8_chuong_trinh_hoc_ky_1.doc

Nội dung text: Giáo án Hóa học Lớp 8 - Chương trình học kỳ 1

  1. Ngµy so¹n:01/09/2007 TiÕt 1: Më ®Çu m«n ho¸ häc A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: HS biÕt ho¸ häc lµ khoa häc häc nghiªn cøu c¸c chÊt. Sù biÕn ®æi chÊt vµ øng dông cña chóng. Ho¸ häc lµ m«n häc quan träng vµ bæ Ých. - B­íc ®Çu häc sinh n¾m ®­îc ho¸ häc cã vai trß quan träng trong cuéc sèng chóng ta, do ®ã cÇn ph¶i cã kiÕn thøc ho¸ häc vÒ c¸c chÊt vµ sö dông chóng trong cuéc sèng. - B­íc ®Çu häc sinh biÕt c¸c em cÇn ph¶i lµm g× ®Ó cã thÓ häc tèt m«n ho¸ häc, tr­íc hÕt ph¶i cã høng thó say mª häc tËp biÕt quan s¸t lµm thÝ nghiÖm. 2. Kü n¨ng: rÌn luyÖn t­ duy ãc suy luËn s¸ng t¹o, quan s¸t, quan s¸t thÝ nghiÖm, tiÕt kiÖm ho¸ chÊt. B. ChuÈn bÞ ®å dïng: GV: èng nghiÖm : 8 nhãm x 4 = 32 èng nghiÖm. - èng hót: dd CuSO4, dd NaOH, dd HCl, ®inh s¾t. C. Néi dung bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp: II. Vµo bµi míi: Ho¹t ®éng I: Ho¸ häc lµ g×? GV chia 8 nhãm: KiÓm tra dông cô HS. 1. ThÝ nghiÖm: - Gäi HS tõng nhãm ®äc tªn ho¸ chÊt. a) ThÝ nghiÖm 1: ? Em h·y cho biÕt mµu cña dd CuSO4, dd NaOH? (CuSO4 mµu xanh, NaOH kh«ng mµu). - GV h­íng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm GV:LÊy s½n 1ml dd CuSO4, råi cho thªm 1ml dd NaOH. C¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ nghiÖm. ? Em h·y quan s¸t vµ cho biÕt hiÖn t­îng cña - C¸c chÊt bÞ biÕn ®æi. ph¶n øng? - T¹o ra chÊt míi kh«ng tan (dd mµu xanh cña CuSO4 vµ dd kh«ng mµu cña trong n­íc. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 1 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  2. trò rất quan trọng trong đời sống chúng ta Ho¹t ®éng III: C¸c em cÇn ph¶i lµm g× ®Ó cã thÓ häc tèt m«n ho¸ häc Khi häc tËp m«n ho¸ häc c¸c em cÇn chó ý thùc 1) Khi häc tËp ho¸ häc c¸c hiÖn c¸c ho¹t ®éng nµo? em cÇn chó ý thùc hiÖn ho¹t ®éng sau: a) Thu thËp t×m kiÕm kiÕn thøc. b) Xö lý th«ng tin. c) VËn dông d) Ghi nhí 2) Ph­¬ng ph¸p häc tËp Ph­¬ng ph¸p häc tËp m«n ho¸ häc nh­ thÕ nµo lµ m«n ho¸ häc nh­ thÕ nµo tèt? lµ tèt: (Th¶o luËn nhãm) a) Biết làm thí nghiệm, GV gợi ý học sinh thảo luận theo 2 phần: biết quan sát hiện 1)Các hoạt động cần chú ý khi học tập môn hoá tượngtrong thí nghiệm học? , trong thiên nhiên, 2)Phương pháp học tập môn hoá học như thế nào cũng như trong cuộc là tốt? sống b) Có hứng thú say mê, chủ động chú ý rèn luyện phương pháp tư duy, óc suy luận sáng tạo c) Biết nhớ một cách chọn lọc thông minh d) Tự đọc thêm sách tham khảo Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 3 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  3. - C©y mÝa ®­êng, H2O, Xenlul«z¬ - ChiÕc kim m¸y b¬m S¾t - Trong khÝ quyÓn KhÝ O2, CO2 - §¹i d­¬ng H2O, NaCl. C¸c vËt thÓ tù nhiªn -> gåm cã 1 sè chÊt kh¸c nhau. C¸c vËt thÓ: nhµ ë, ®å dïng, quÇn ¸o, s¸ch vë. Ph­¬ng tiÖn lµ nh÷ng vËt thÓ nh©n t¹o. GV ph©n tÝch: VËt thÓ Trong mét vËt thÓ cã nhiÒu chÊt kh¸c nhau. VËt thÓ tù nhiªn vËt thÓ nh©n t¹o Trong nhiÒu vËt thÓ cã cïng mét chÊt cã mÊy lo¹i gåm cã mét ®­îc lµm ra tõ vËt thÓ. sè chÊt vËt liÖu GV: Mäi vËt ®Òu lµ chÊt hay hçn hîp mét sè chÊt VÝ dô: Nh«m, chÊt dÎo, thuû tinh, thÐp lµ chÊt. mäi vËt biÕn ®æi lµ chÊt hay hçn ? VËy theo em chÊt cã ë ®©u? (ChÊt cã trong mäi hîp mét sè ch¸t vËt) (ë ®©u cã vËt thÓ lµ ë ®ã cã chÊt). Ho¹t ®éng II: TÝnh chÊt cña chÊt GV: Nªu tÝnh chÊt cña mçi chÊt. 1. Mçi chÊt cã tÝnh chÊt + Tr¹ng th¸i hay thÓ (r¾n, láng, khÝ) nhÊt ®Þnh: + Mµu, mïi, vÞ, tÝnh tan hay kh«ng tan (trong + TÝnh chÊt vËt lý. n­íc hay chÊt láng). - NhiÖt ®é nãng ch¶y, nhiÖt ®é s«i. - TÝnh dÉn ®iÖn, dÉn nhiÖt. -> TÝnh chÊt vËt lý. + Kh¶ n¨ng biÕn ®æi thµnh chÊt kh¸c -> tÝnh chÊt + TÝnh chÊt ho¸ häc. ho¸ häc. GV cho HS quan s¸t mÉu l­u huúnh. a) Quan s¸t: - ChÊt r¾n, mµu vµng t­¬i. - Mµu, thÓ - ¸nh kim - NhiÖt ®é nãng ch¶y = 1130C. b) Dông cô ®o: - BiÕt nhiÖt ®é s«i, nhiÖt ®é nãng ch¶y. - Khèi l­îng riªng. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 5 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  4. Ngµy so¹n:09/09/2007 TiÕt 3: CHẤT A. Môc tiªu: I. KiÕn thøc: HS hiÓu ®­îc kh¸i niÖm chÊt tinh khiÕt vµ hçn hîp. Th«ng qua c¸c kh¸i niÖm tù lµm: HS biÕt ®­îc lµ chÊt tinh khiÕt cã tÝnh chÊt nhÊt ®Þnh, cßn hç hîp th× kh«ng cã tÝnh chÊt nhÊt ®Þnh. II. Kü n¨ng: Lµm quen víi mét sè dông cô thÝ nghiÖm vµ tiÕp tôc rÌn mét sè thao t¸c thÝ nghiÖm ®¬n gi¶n. B. ChuÈn bÞ: ChuÈn bÞ thÝ nghiÖm ®Ó HS lµm theo nhãm c¸c thÝ nghiÖm sau: 1. ThÝ nghiÖm n­íc cÊt lµ tinh khiÕt, cßn n­íc kho¸ng, n­íc muèi lµ hçn hîp. 2. ThÝ nghiÖm t¸ch muèi ¨n ra khái n­íc. - Ho¸ chÊt; NaCl, n­íc cÊt, n­íc tù nhiªn. Dông cô: Bé dông cô ch­ng cÊt n­íc tù nhiªn, ®Ìn cån, cèc thuû tinh, nhiÖt kÕ. KÑp gç ®òa thuû tinh, èng hót. C. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh líp: II. KiÓm tra bµi cò: Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt ®­îc tÝnh chÊt cña chÊt. ViÖc hiÓu biÕt chÊt cña chÊt cã lîi g×? III. Bµi míi: Ho¹t ®éng III: ChÊt tinh khiÕt 1. Hçn hîp vµ chÊt tinh GV cho HS quan s¸t: chai n­íc kho¸ng, n­íc cÊt, khiÕt: n­íc tù nhiªn. - Dïng èng hót nhá lªn 3 tÊm kÝnh. - TÊm kÝnh 1: 1 - 2 giät n­íc cÊt - TÊm kÝnh 2: 1-2 giät n­íc ao hå - TÊm kÝnh 3: 1 - 2 giät n­íc kho¸ng + §Æt c¸c tÊm kÝnh trªn ngän löa, ®Ìn cån ®Ó n­íc tõ tõ bay h¬i hÕt. ? Quan s¸t hiÖn t­îng cña ph¶n øng Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 7 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  5. - Muèi ¨n: nhiÖt ®é s«i: 14500C C¸c nhãm lµm thÝ nghiÖm. ? §­êng kÝnh vµ c¸t cã tÝnh chÊt vËt lý nµo kh¸c nhau? §­êng tan trong n­íc. C¸t kh«ng tan. Em h·y tr×nh bµy c¸ch lµm: Cho hçn hîp vµo n­íc khuÊy ®Òu ®Ó ®­êng tan hÕt. - Dïng giÊy läc dÓ läc bá nh÷ng phÇn khong tan + §Ó t¸ch riªng mét chÊt ra (cat) ta ®­îc hçn hîp n­íc ®­êng. khái hçn hîp, ta cã thÓ dùa ? Em h·y cho biÕt nguyªn t¾c t¸ch riªng hçn hîp. vµo sù kh¸c nhau vÒ tÝnh chÊt vËt lý. IV. Cñng cè: Gäi HS nh¾c l¹i néi dung träng t©m cña bµi. ChÊt tinh khiÕt lµ hçn hîp cã thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt kh¸c nhau nh­ thÕ nµo? - Nguyªn t¾c ®Ó t¸ch mét chÊt ra khái hçn hîp. - Bµi tËp 1, 2.3 ch÷a t¹i líp.GV hướng dẫn học sinh bài tập 4. Muối đường than Màu trắng trắng đen Vị mặn ngọt Tính tan tan trong nước tan trong nước không Tính cháy không có có Bài tập 5: Quan sát kĩ một chất chỉ có thể biết được một số tính chất bề ngoài (thể,màu )Dùng dụng cụ đơ m í xác định được nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi, khối lượng riêng của chất.Còn muốn biết một chất có tan trong nước , dẫn được điện hay không thì phải làm thí nghiệm VÒ nhµ lµm bµi tËp sè 3, 4, 5, 6, 8 (SGK) - VÒ nhµ chuÈn bÞ muèi ¨n. - 2 chËu n­íc, ho¸ chÊt: n­íc vµ muèi, c¸t. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 9 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  6. 1) èng nghiÖm: 2) KÑp gç 3) Cèc thuû tinh 4) §òa thuû tinh 5) §Ìn cån 6) PhÔu - Treo tranh: "C¸ch sö dông ho¸ chÊt" Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 11 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  7. Ngµy so¹n: 17/09/2007 TiÕt 5: NGUYÊN TỬ A. Môc tiªu: a) HS biÕt ®­îc nguyªn tö lµ h¹t v« cïng nhá trung hoµ vÒ ®iÖn vµ tõ ®ã t¹o ra mäi chÊt. - BiÕt ®­îc s¬ ®å vÒ cÊu t¹o nguyªn tö. - BiÕt ®Æc ®iÓm cña h¹t electron. b) HS biÕt ®­îc h¹t nh©n t¹o bëi proton vµ n¬tron vµ ®Æc ®iÓm cña 2 lo¹i h¹t trªn. - BiÕt ®­îc trong nguyªn tö cïng lo¹i lµ nh÷ng nguyªn tö cã cïng sè proton. c) BiÕt ®­îc trong nguyªn tö, sè electron, b»ng sè proton. Electron luon lu«n chuyÓ ®éng vµ s¾p xÕp thµnh tõng líp. Nhê electron mµ c¸c nguyªn tö cã kh¶ n¨ng liªn kÕt ®­îc víi nhau. Kü n¨ng: Quan s¸t. B. ChuÈn bÞ : 1) GV vÏ s¬ ®å nguyªn tö cña H, O, Mg, Heri, nit¬, Nion, Silic, Kali, Canxi, nh«m. 2)PhiÕu häc tËp. C. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh líp: II. KiÓm tra bµi cò: C©u 1, 2 (SGK) III. Vµo bµi míi: Ho¹t ®éng I: Nguyªn tö lµ g×? GV thuyÕt tr×nh: C¸c chÊt ®­îc t¹o nªn tõ VËy nguyªn tö lµ g×? nh÷ng h¹t v« cïng nhá, trung GV cã hµng chôc triÖu chÊt kh¸c nhau nh­ng chØ hoµ vÒ ®iÖn gäi lµ nguyªn tö. cã (h¹n) trªn mét tr¨m lo¹i nguyªn tö. - Mét h¹t nh©n mang ®iÖn tÝch d­¬ng. - Vâ t¹o bëi 1 hay nhiÒu electron (mang ®iÖn tÝch ©m) GV th«ng b¸o ®Æc ®iÓm cña h¹t electron. * Electron. - Ký hiÖu: e Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 13 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  8. - Nhê cã electron mµ c¸c nguyªn tö cã kh¶ n¨ng liªn GV giíi thiÖu s¬ ®å nguyªn tö oxi, nguyªn tö O kÕt. cã 8e, xÕp thµnh 2 líp. Lêp ngoµi cã 6e. GV ®­a mµn h×nh c¸c s¬ ®å nguyªn tö sau. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 15 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  9. - Sè e tèi ®a ë líp 2 lµ 8e Em h·y ®iÒn vµo « trèng b¶ng sau: Sè p trong h¹t Sè e trong Sè e ngoµi Nguyªn tö Sè líp e nh©n nguyªn tö cïng Nh«m 13 13 3 3 Cac bon 6 6 2 4 Silic 14 14 3 4 Heli 2 2 1 2 GV h­íng dÉn: nguyªn tö cã 13e, vËy sè p b»ng bao nhiªu? Sè P = Sè e = 13 -> nªn h¹t nh©n nguyªn tö ®ã cã 13 h¹t proton. ? Tªn cña lo¹i nµo nguyªn tö cã 13 proton? (nguyªn tö Ae) Sè e ë líp 1 cã tèi ®a lµ 2e Sè e ë líp 2 cã tèi ®a lµ 8e VËy nguyªn tö nh«m cã mÊy líp 3 vµ sè líp e ngoµi cïng b»ng bao nhiªu? C¸c nhãm th¶o luËn. - Yªu cÇu HS nh¾c l¹i: C¸c kiÕn thøc c¬ b¶n. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 17 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  10. nguyªn tö cã cïng sè proton trong h¹t nh©n. - BiÕt ®­îc: Ký hiÖu ho¸ häc ®­îc dïng ®Ó biÓu diÔn nguyªn tè mçi ký hiÖu cßn chØ mét nguyªn tö cña nguyªn tè. - BiÕt c¸ch ghi vµ nhí ®­îc ký hiÖu cña mét sè nguyªn tè th­êng gÆp. 2. BiÕt ®­îc tØ lÖ vÒ thµnh phÇn khèi l­îng c¸c nguyªn tè trong vá tr¸i ®Êt. HS ®­îc biÕt ®Õn mét sè nguyªn tè cã nhiÒu nhÊt trong vá tr¸i ®Êt nh­ : oxi, silic. II. Kü n¨ng: RÌn luyÖn vÒ c¸ch viÕt c¸c ký hiÖu ho¸ häc cña c¸c nguyªn tè trong vá tr¸i ®Êt. B. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: ChuÈn bÞ tranh vÏ "tû lÖ vÒ thµnh phÇn khèi l­îng c¸c nguyªn tè trong vá tr¸i ®Êt". - B¶ng mét sè nguyªn tè ho¸ häc. - M¸y chiÕu, phim giÊy trong, b¶ng nhãm. Häc sinh häc kü bµi nguyªn tö. 2. Ph­¬ng ph¸p: Th¶o luËn nhãm + thuyÕt tr×nh C. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh líp: II. KiÓm tra bµi cò: C©u 1: Nguyªn tö lµ g×? Nguyªn tö ®­îc cÊu t¹o bëi nh÷ng lo¹i h¹t nµo? VÏ s¬ ®å: 12+ H·y cho biÕt sè p sè e, sè líp e, sè líp e ngoµi cïng cña nguyªn tö Mg (nguyªn tö Mg cã: 12p - 12e) Sè líp e: 3 líp. Sè e ngoµi cïng : 2 e C©u 2: Ch÷a bµi tËp sè 2. III. Vµo bµi míi: Ho¹t ®éng I: Nguyªn tè ho¸ häc lµ g×? Khi nãi ®Õn nh÷ng l­îng nguyªn tö v« cïng lín 1. §Þnh nghÜa: SGK ng­êi ta nãi "nguyªn tè ho¸ häc". (Khi nãi ®Õn) VËy nguyªn tè ho¸ häc lµ g×? Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 19 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  11. H: ChØ 1 nguyªn tö hi®ro 2Fe: ChØ 2 nguyªn tö s¾t. Ho¹t ®éng II: Cã bao nhiªu nguyªn tè ho¸ häc §Õn nay khoa häc ®· biÕt ®­îc trªn 110 nguyªn tè. Trong sè nµy cã 92 nguyªn tè tù nhiªn cßn l¹i lµ nguyªn tè nh©n t¹o. Cã h¬n 110 nguyªn tè ho¸ L­îng c¸c nguyªn tè tù nhiªn trong vá tr¸i ®Êt häc. kh«ng ®ång ®Òu. GV treo tranh h×nh 1.8. 4 nguyªn tè cã nhiÒu nhÊt ? KÓ tªn 4 nguyªn tè cã nhiÒu nhÊt trong vá tr¸i trong bá tr¸i ®Êt. ®Êt? Oxi : 49,4% H chiÕm 1% vÒ khèi l­îng vá tr¸i ®Êt. Si : 25,8% - Trong 4 nguyªn tè thiÕt yÕu nhÊt cho sinh vËt. Al : 7,5% C, H, O, N th× C vµ N lµ 2 nguyªn tè kh¸ Ýt nhÊt Fe : 4,7% trong vá tr¸i ®Êt (C: 0,08%, N = 0,03%) IV. Cñng cè: 1) H·y cho biÕt trong c¸c c©u sau ®©y, c©u nµo lµ ®óng, c©u nµo lµ sai. a) TÊt c¶ nh÷ng nguyªn tö cã sè n¬tron b»ng nhau thuéc cïng mét nguyªn tè ho¸ häc. b) TÊt c¶ nh÷ng nguyªn tö cã sè proton nh­ nhau ®Òu thuéc cïng 1 nguyªn tè ho¸ häc (nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i). c) Trong h¹t nh©n nguyªn tö cã sè proton lu«n = sè n¬tron. d) Trong mét nguyªn tö sè proton lu«n = sè electron. V× vËy nguyªn tö trung hoµ vÒ ®iÖn. §¸p ¸n: b, d: ®óng; a, c : Sai 2) Em h·y ®iÒn tªn, ký hiÖu ho¸ häc vµ c¸c sè thÝch hîp vµo nh÷ng « trèng trong b¶ng sau: Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 21 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  12. Ngµy so¹n: 25/09/2007 TiÕt 7: NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - HS hiÓu ®­îc "nguyªn tö khèi lµ khèi l­îng cña nguyªn tö tÝnh b»ng ®¬n vÞ c¸c bon? - BiÕt ®­îc mçi ®¬n vÞ cacbon b»ng 1/2 khèi l­îng cña nguyªn tö C. - BiÕt mçi nguyªn tè cã mét nguyªn tö khèi riªng biÖt. BiÕt nguyªn tö khèi, sÏ x¸c ®Þnh ®­îc ®ã lµ nguyªn tè nµo. - BiÕt sö dông b¶ng 1 (SGK 42) ®Ó. + T×m ký hiÖu vµ nguyªn tö khèi khi biÕt tªn nguyªn tè. + BiÕt nguyªn tö khèi hoÆc biÕt sè proton th× x¸c ®Þnh ®­îc tªn vµ ký hiÖu cña nguyªn tè. 2. Kü n¨ng: RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt ký hiÖn ho¸ häc ®ång thêi rÌn luyÖn kh¶ n¨ng lµm bµi tËp x¸c ®Þnh nguyªn tè. B. ChuÈn bÞ: B¶ng 1 SGK (42) PhiÕu häc tËp: Ghi c¸c ®Ò bµi luyÖn tËp cã trong tiÕt häc. B¶ng nhãm. C. Néi dung bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp: II. KiÓm tra bµi cò: 1) §Þnh nghÜa nguyªn tè hãa häc? ViÕt ký hiÖu ho¸ häc cña c¸c nguyªn tè sau: Nh«m, Canxi, KÏm, Magiª, B¹c, S¾t, §ång, L­u huúnh. 2) Ch÷a bµi tËp sè 3 (20) III. Vµo bµi míi: Ho¹t ®éng III: Nguyªn tö khèi GV: Nguyªn tö khèi cã khèi l­îng v« cïng bÐ, nªn tÝnh b»ng gam th× qu¸ nhá, kh«ng tiÖn sö dông. V× vËy ng­êi ta quy ­íc lÊy 1/12 khèi l­îng cña nguyªn tö C lµm ®¬n vÞ ®o khèi l­îng nguyªn tö gäi lµ ®¬n vÞ c¸c bon. ViÕt t¾t lµ §VC. VÝ dô:Khèi l­îng 1 nguyªn tö cacbon:C = 12®vc Khèi l­îng cña mét nguyªn Khèi l­îng nguyªn tö Oxi:O = 16®vc tö hi®r« b»ng 1 ®vc. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 23 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  13. proton trong h¹t nh©n. a) Em h·y cho biÕt tªn vµ ký hiÖu cña X. Gi¶i: X lµ l­u huúnh b) Sè e trong nguyªn tö cña nguyªn tè X. (Ký hiÖu : S) c) Nguyªn tö X nÆng gÊp bao nhiªu lÇn nguyªn S = 32®vc tö hi®ro, nguyªn tö oxi. - Nguyªn tö S nÆng gÊp 2 lÇn so víi nguyªn tö oxi IV. Cñng cè: §äc bµi ®äc thªm yªu cÇu HS th¶o luËn. Bµi tËp sè 3 vµ bµi tËp sau: Tæng sè Tªn nguyªn Nguyªn STT Ký hiÖu Sè p Sè e Sè n h¹t trong tè tö khèi nguyªn tö 1 Flo 10 2 Kali 19 20 3 Magiª 12 36 4 Liti 3 4 GV hướng dẫn cho học sinh, thảo luận theo từng nhóm Điền vào các ổ trống sau Tæng sè Tªn nguyªn Nguyªn STT Ký hiÖu Sè p Sè e Sè n h¹t trong tè tö khèi nguyªn tö 1 Flo F 9 9 10 28 19 2 Kali K 19 19 20 58 39 3 Magiª Mg 12 12 12 36 24 4 Liti Li 3 3 4 10 7 VÒ nhµ lµm bµi tËp : 4, 5, 6, 7, 8 (20) Xem tr­íc bµi: §¬n chÊt, hîp chÊt, ph©n tö. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 25 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  14. ? C¸c ®¬n chÊt vµ c¸c hîp chÊt cã ®Æc ®iÓm g× 1 lo¹i nguyªn tö (1 nguyªn tè kh¸c nhau vÒ thµnh phÇn? ho¸ häc). - Mét mÉu hîp chÊt gåm 2 lo¹i nguyªn tö trë lªn (2 nguyªn tè ho¸ häc trë lªn). a) §¬n chÊt: Lµ nh÷ng chÊt ? VËy ®¬n chÊt lµ g×? t¹o nªn tõ mét nguyªn tè ho¸ häc. 2) Hîp chÊt: Lµ nh÷ng chÊt ? Qua c¸c vÝ dô ®­îc minh ho¹ em h·y cho biÕt: t¹o nªn tõ 2 nguyªn tè ho¸ hîp chÊt lµ g×? häc trë lªn. PhÇn ph©n lo¹i ®¬n chÊt gåm: + Kim lo¹i vµ phi kim. GV giíi thiÖu b¶ng 1 (42) Ch÷ mµu xanh lµ nguyªn tè phi kim. Ch÷ mµu ®en lµ nguyªn tè kim lo¹i. GV giíi thiÖu phÇn ph©n lo¹i hîp chÊt. + Hîp chÊt v« c¬ + Hîp chÊt h÷u c¬ GV yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp sè 3 (26) C¸c ®¬n chÊt lµ: b) Ph«t pho (P) c) Magiª: Mg V× mçi chÊt trªn ®­îc t¹o bëi mét lo¹i nguyªn tö (do 1 nguyªn tè ho¸ häc t¹o nªn) - C¸c hîp chÊt lµ: a, c, d, e. V× mçi chÊt trªn ®Òu do 2 (hay nhiÒu) nguyªn tè ho¸ häc t¹o nªn. GV: ThuyÕt tr×nh vÒ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña ®¬n chÊt vµ hîp chÊt. IV. Cñng cè: Tæ chøc cho HS th¶o luËn nhãm. - Bµi luyÖn tËp sè 1. ChÐp vµo vë bµi tËp c¸c c©u sau ®©y víi ®Çy ®ñ c¸c tõ thÝch hîp. - KhÝ hi®ro; khÝ oxi, khÝ Clo lµ nh÷ng ®¬n chÊt ®Òu t¹o nªn tõ mét nguyªn tè ho¸ häc. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 27 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  15. Ngµy so¹n: 04/10/2007 TiÕt 9: ĐƠN CHẤT HỢP CHẤT PHÂN T Ử A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: HS hiÓu ®­îc ph©n tö lµ g×? - So s¸nh ®­îc 2 kh¸i niÖm ph©n tö vµ nguyªn tö. - BiÕt ®­îc tr¹ng th¸i cña chÊt. - BiÕt tÝnh thµnh th¹o ph©n tö khèi cña mét chÊt. BiÕt dùa vµo ph©n tö khèi ®Ó so s¸nh xem ph©n tö chÊt nµy nÆng h¬n hay nhÑ h¬n ph©n tö cña chÊt kia bao nhiªu lÇn. 2. Kü n¨ng: RÌn luyÖ kü n¨ng tÝnh to¸n vµ kü n¨ng so s¸nh. B. ChuÈn bÞ: Tranh vÏ: 1.10, 1.11, 1.12, 1.13, 1.14 B¶ng phô cã s½n ®Ò cña bµi luyÖn tËp 1,2 C. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh líp: II. KiÓm tra bµi cò: §Þnh nghÜa ®¬n chÊt, hîp chÊt, cho vÝ dô minh ho¹. Gäi 2 HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp. III. Vµo bµi míi: Ho¹t ®éng III: Ph©n tö GV: ? Yªu cÇu HS quan s¸t c¸c tranh vÏ 1.11, 1.12, 1.13. Giíi thiÖu c¸c ph©n tö hidro (trong 1 mÉu kÝn hidro). - C¸c ph©n tö (trong 1 mÉu kÝn oxi. - C¸c ph©n tö n­íc (trong 1 mÉu n­íc) ? Em h·y nhËn xÐt vÒ: - Thµnh phÇn - H×nh d¹ng - KÝch th­íc cña c¸c h¹t ph©n tö hîp thµnh c¸c mÉu chÊt trªn. (C¸c h¹t hîp thµnh mçi mÉu chÊt trªn ®Òu gièng Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 29 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  16. ph©n tö trong mçi chÊt ë 3 tr¹ng th¸i trªn. xÕp khÝt nhau vµ dao ®éng chç. b) ë tr¹ng th¸i láng: C¸c h¹t gÇn s¸t nhau vµ chuyÓn ®éng tr­ît lªn nhau. c) ë tr¹ng th¸i khÝ: (bay h¬i) C¸c h¹t rÊt xa nhau vµ chuyÓn ®éng hçn ®én vÒ nhiÒu phÝa. IV. Cñng cè: GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña tiÕt häc theo c¸c c©u hái sau: - Ph©n tö lµ g×? Ph©n tö khèi lµ g×? - Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c nguyªn tö ë tr¹ng th¸i khÝ kh¸c víi tr¹ng th¸i r¾n, láng nh­ thÕ nµo? Th¶o luËn nhãm: Bµi tËp 1. Em h·y cho biÕt trong c¸c c©u sau, c©u nµo ®óng, c©u nµo sai. a) Trong bÊt kú 1 mÉu chÊt tinh khiÕt nµo còng chøa chØ cã 1 lo¹i nguyªn tö. b) Mét mÉu ®¬n chÊt lµ tËp hîp v« cïng lín nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i. c) Ph©n tö bÊt kú mét ®¬n chÊt nµo còng gåm 2 nguyªn tö. d) Ph©n tö cña cïng mét chÊt th× gièng nhau vÒ khèi l­îng, h×nh d¹ng kÝch th­íc vµ tÝnh chÊt. C©u ®óng: b, d, e Sai: a, c Gäi ®¹i diÖn HS gi¶i thÝch. C©u a: VÝ dô mÉu n­íc cÊt. C©u c: Cu: ®¬n chÊt Fe: ®¬n chÊt Bµi tËp sè 2: TÝnh ph©n tö khèi khÝ hi®ro, khÝ nit¬ So s¸nh xem nguyªn tö hi®ro nÆng h¬n nguyªn tö N bao nhiªu lÇn. Bµi tËp vÒ nhµ: 4, 5, 6, 7, 8 (26) Mçi tæ mang 1 chËu n­íc, b«ng. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 31 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  17. Sù lan to¶ cña Kalipemanganat GV h­íng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm theo c¸c b­íc sau: - LÊy 1 cèc n­íc (cho r¬i tõng m¶nh tõ tõ). NhËn xÐt: Mµu tÝm cña thuèc §Ó cèc n­íc lÆng yªn quan s¸t. tÝm lan to¶ réng ra. GV h­íng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm. 3. ThÝ nghiÖm 3: - §Æt 1 l­îng nhá Ièt ( Sù lan to¶ cña Ièt. - §Æt 1 l­îng nhá Ièt (b»ng h¹t ®Ëu xanh) vµo ®¸y èng nghiÖm. - §Æt 1 miÕng giÊy tÈm tinh bét vµo èng nghiÖm, nót chÆt sao khi ®Æt èng nghiÖm th¼ng ®øng th× miÕng giÊy tÈm tinh bét kh«ng cßn r¬i xuèng vµ kh«ng va ch¹m vµo c¸c tinh thÓ Ièt. NhËn xÐt: MiÕng giÊy tÈm - §un nãng nhÑ èng nghiÖm. tinh bét chuyÓn sang mµu - Quan s¸t miÕng giÊy tÈm tinh bét. xanh. Gi¶i thÝch: Ièt th¨ng hoa chuyÓn th¼ng tõ thÓ r¾n sang thÓ h¬i, ph©n tö Ièt ®i lªn gÆp giÊy tÈm tinh bét lµm giÊy tÈm tinh bét. - > xanh. Ho¹t ®éng II: T­êng tr×nh IV. Cñng cè: M« t¶ nh÷ng g× quan s¸t ®­îc ë mçi thÝ nghiÖm vµ gi¶i thÝch. - Yªu cÇu HS vÖ sinh s¹ch sÏ. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 33 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  18. GV yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn ®Ó ®iÒn tiÕp vµo « trèng c¸c kh¸i niÖm thÝch hîp. GV: ChiÕu trªn mµn h×nh s¬ ®å ®· ®­îc ®iÒu chØnh nh­ SGK (29). Th¶o luËn nhãm. 2)Tæng kÕt vÒ chÊt, nguyªn tö, ph©n tö: GV cã thÓ «n tËp l¹i c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n b»ng Nguyªn tö lµ c¸ch ®Æt ra hÖ thèng c©u hái ®Ó HS tr¶ lêi. VÝ dô: 1) Nguyªn tö lµ g×? 2) Nguyªn tö cÊu t¹o bëi nh÷ng lo¹i h¹t nµo? Nguyªn tö lµ h¹t vi m« trung §Æc ®iÓm nh÷ng lo¹i nguyªn tö ®ã. hoµ vÒ ®iÖn. 3) Nguyªn tè ho¸ häc lµ g×? Nguyªn tö gåm h¹t nh©n vµ 4) Ph©n tö lµ g×? líp vá. GV cã thÓ tæ chøc cho c¸c em ch¬i ®o¸n « ch÷ ®Ó nh¾c l¹i nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n ®ã. C¸c b­íc nh­ sau: 1) GV giíi thiÖu « ch÷ trªn mµn h×nh hoÆc b¶ng N G U Y E N T ö phim. H æ N H ¬ P - ¤ ch÷ gåm 6 hµng ngang vµ 1 tõ ch×a kho¸ H A T N H ¢ N gåm c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ ho¸ häc. 2) GV phæ biÕn luËt ch¬i. E L E C T R O N - ChÊm ®iÓm theo nhãm (4 nhãm) P R O T O N - C¸ch tÝnh ®iÓm. N G U Y Ê N T è Tõ hµng ngang (1 ®iÓm) Tõ ch×a kho¸ (4 ®iÓm) (Tõ ch×a kho¸ lµ tõ gåm c¸c ch÷ c¸i mµ GV ®¸nh dÊu = bót mµu) - HS tù s¾p xÕp l¹i c¸c ch÷ c¸i ®Ó ®­îc ch×a kho¸. 3) GV gi¶i thÝch tõ hµng ngang. HS; §o¸n tõ - Hµng ngang thø I gåm 8 ch÷ c¸i: ®ã lµ tõ ch÷: "Nguyªn tö" h¹t v« cïng nhá trung hoµ vÒ ®iÖn. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 35 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  19. - Hµng ngang thø 3: gåm 7 ch÷ c¸i: Khèi l­îng nguyªn tö tËp trung hÇu hÕt ë phÇn nµy. HS ®o¸n tõ: "H¹t nh©n" - Hµng ngang thø t­ gåm 8 ch÷ c¸i: H¹t cÊu t¹o nªn tõ nguyªn tö mang gi¸ trÞ ®iÖn tÝch b»ng -1. "Electron". - Hµng ngang thø 5 gåm 6 ch÷ c¸i cÊu t¹o nªn tõ nguyªn tö mang gi¸ trÞ ®iÖn tÝch +1 "Proton" -Hµng ngang thø 6 gåm 8 ch÷ c¸i: ®ã lµ tõ chØ tËp hîp nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i. "nguyªn tè" 4. Trªn mµn h×nh xuÊt hiÖn « ch÷ ®· ®­îc ®Çy ®ñ: "Nguyªn tö - Hçn hîp - H¹t nh©n - Electron - Proton - Nguyªn tè". C¸c ch÷ c¸i trong tõ ch×a kho¸: V, H, ¢, N, P, T. "Ph©n tö" 5. Tæng kÕt ®iÓm vµ nhËn xÐt: Ho¹t ®éng II: LuyÖn tËp GV gäi HS ch÷a bµi tËp sè 1 (b) 30. Gi¶i : Dïng nam ch©m hót Fe. Hçn hîp cßn l¹i: nh«m, côc gç, ta cho vµo n­íc, nh«m ch×m xuèng gç nçi lªn -> ta vít ®­îc gç. Bµi 3(31) Ph©n tö khèi cña H2 1 x 2 = 2 ®vc Ph©n tö khèi cña hîp chÊt 2 x 31 = 62 ®vc Khèi l­îng cña 2 nguyªn tö nguyªn tè x lµ: 62 - 16 = 46 ®vc Nguyªn tö khèi cña lµ: 46 : 2 = 23 ®vc VËy x lµ nguyªn tè Na. IV. Cñng cè: Bµi 1: Ph©n tö 1 hîp chÊt gåm 1 nguyªn tö cña nguyªn tè x liªn kÕt víi 4 nguyªn tö hi®ro vµ nÆng b»ng nguyªn tö oxi (®­a ®Ò lªn mµn h×nh ). a) TÝnh nguyªn tö khèi cña x cho biÕt tªn vµ ký hiÖu nguyªn tè x. b) TÝnh % vÒ khèi l­îng cña nguyªn tè x trong hîp chÊt. GV ®­a lªn mµn h×nh c¸c c©u hái gîi ý: - Khèi l­îng cña nguyªn tè hi®ro = bao nhiªu? - Khèi l­îng cña 4 nguyªn tö hi®ro. - Khèi l­îng cña 1 nguyªn tö x ? Xem b¶ng Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 37 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  20. Ngµy so¹n: 17/10/2007 TiÕt 12: CÔNG THỨC HOÁ HỌC A. Môc tiªu: I. KiÕn thøc: 1) Häc sinh biÕt ®­îc: C«ng thøc ho¸ häc dïng ®Ó biÓu diÔn chÊt gåm 1 ký hiÖu ho¸ häc (®¬n chÊt) hay 2, 3 ký hiÖu ho¸ häc (hîp chÊt) víi c¸c chØ sè ghi ë ch©n mçi ký hiÖu. 2) BiÕt (c«ng thøc) c¸ch viÕt c«ng thøc ho¸ häc khi biÕt ký hiÖu (hoÆc tªn nguyªn tè) vµ sè nguyªn tö cña mçi nguyªn tè cã trong ph©n tö cña chÊt. 3) BiÕt ý nghÜa cña c«ng thøc ho¸ häc vµ ¸p dông ®­îc ®Ó lµm c¸c bµi tËp. II. Kü n¨ng: Kü n¨ng viÕt ký hiÖu cña nguyªn tè vµ tÝnh ph©n tö khèi cña ch¸t. B. ChuÈn bÞ: 1. M¸y vi tÝnh: (m¸y chiÕu + giÊy trong + bót d¹) 2. Tranh vÏ: m« h×nh kim lo¹i ®ång. - KhÝ hi®ro, khÝ oxi, n­íc, muèi ¨n. C. Ph­¬ng ph¸p: VÊn ®¸p t×m tßi + nhãm D. TiÕn tr×nh lªn líp: I. æn ®Þnh líp: II. KiÓm tra bµi cò: §¬n chÊt lµ g×? Hîp chÊt lµ g×? Ph©n tö lµ g×? III. Vµo bµi míi: Ho¹t ®éng 1: C«ng thøc ho¸ häc cña ®¬n chÊt GV treo tranh: M« h×nh t­îng tr­ng mÉu Cu, Oxi, Hi®ro. -> Yªu cÇu häc sinh nhËn xÐt. ? Sè nguyªn tö cã trong mét ph©n tö ë mçi mÉu ®¬n chÊt trªn? (mÉu ®¬n chÊt ®ång, h¹t hîp thµnh lµ nguyªn tö ®ång). ë mÉu khÝ hi®ro vµ oxi ph©n tö gåm 2 nguyªn tö liªn kÕt víi nhau. ?Em h·y nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa ®¬n chÊt? ? VËy trong c«ng thøc cña ®¬n chÊt cã mÊy lo¹i ký hiÖu ho¸ häc? (§¬n chÊt t¹o nªn tõ mét nguyªn tè ho¸ häc nªn C«ng thøc chung cña ®¬n c«ng thøc cña ®¬n chÊt chØ cã 1 ký hiÖu ho¸ häc) chÊt lµ An. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 39 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  21. Ho¹t ®éng III: ý nghÜa cña c«ng thøc ho¸ häc ? C¸c c«ng thøc ho¸ häc trªn cho chóng ta biÕt nh÷ng ®iÒu g×? (Th¶o luËn nhãm vÒ ý nghÜa cña CTHH. HS th¶o luËn nhãm ghi vµo giÊy trong chiÕu lªn mµn - C«ng thøc ho¸ häc cña mét h×nh ý kiÕn). chÊt cho biÕt: + Nguyªn tè nµo t¹o ra chÊt. + Sè nguyªn tö cña mçi Nªu ý nghÜa cña c«ng thøc H2SO4, P2O5 nguyªn tè cã trong 1 ph©n tö Cã 2 nguyªn tè t¹o nªn chÊt lµ P vµ O chÊt. P2O5 Cã 2 nguyªn tö P vµ 5 nguyªn tö O + Ph©n tö khèi cña chÊt. Ph©n tö khèi : 31.2 + 16.5 = 142. Gäi HS tr¶ lêi Chó ý: 3H2 : 3 ph©n tö hi®ro 2H : 2 nguyªn tö hi®ro. H2: ChØ 1 ph©n tö hi®ro. 2H2O: 2 ph©n tö n­íc. IV. Cñng cè: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi. - C«ng thøc chung cña ®¬n chÊt, hîp chÊt. - ý nghÜa cña c«ng thøc ho¸ häc. Bµi tËp 2: (Th¶o luËn nhãm) - GV ®­a ®Ò bµi luyÖn tËp 2 lªn mµn h×nh. Em h·y hoµn thµnh b¶ng sau: Sè nguyªn tö cña mçi nguyªn tè trong 1 Ph©n tö khèi cña CTHH ph©n tö chÊt chÊt SO3 1S, 3O 80 CaCl2 1Ca, 2Cl 111 Na2SO4 2Na, 1S, 4O 142 AgNO3 1Ag, 1N, 3O 170 ChiÕu lªn mµn h×nh bµi c¸c nhãm. Bµi tËp sè 2: Em h·y cho biÕt trong c¸c chÊt sau ®©y chÊt nµo lµ ®¬n chÊt, chÊt nµo lµ hîp chÊt. - TÝnh ph©n tö khèi cña c¸c chÊt ®ã. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 41 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  22. a) C2H6 §¸p ¸n: §¬n chÊt Br2 b) Br2 - Hîp chÊt: C2H6, MgCO3 c) MgCO3 - Ph©n tö khèi C2H6 = 12 x 2 + 1 x 6 = 30 ®vc Br2 = 80 x 2 = 160 MgCO3 = 24 x 1 + 12 x 1 + 16 x 3 = 84®vc VÒ nhµ lµm bµi tËp: 1, 2, 3, 4 (33, 34) Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 43 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  23. ? VËy ho¸ trÞ lµ g×? n¨ng liªn kÕt cña nguyªn tö GV: Cã nh÷ng nguyªn tè chØ thÓ hiÖn 1 ho¸ trÞ, nguyªn tè nµy víi nguyªn tö nh­ng còng cã nguyªn tè cã 1 vµi ho¸ trÞ kh¸c nguyªn tè kh¸c. nhau. Ho¹t ®éng II: Quy t¾c vÒ ho¸ trÞ Sö dông c«ng thøc HS ghi ë b¶ng 1. Quy t¾c: AxBy - Gi¶ sö ho¸ trÞ cña nguyªn tè A lµ a. - Gi¶ sö ho¸ trÞ cña nguyªn tè B lµ b Th¶o luËn nhãm: Gi¸ trÞ x.a vµ y.b vµ mèi liªn hÖ gi÷a 2 gi¸ trÞ ®ã ®èi víi c¸c chÊt ®­îc ghi ë b¶ng sau: x.a y.b Al2O3 2 x III 3 x II P2O5 2 x V 5 x II H2S 2 . I 1. II GV giíi thiÖu ho¸ trÞ Al : (III); P (IV) ; S(II) ChiÕu bµi lµm cña c¸c nhãm. ? So s¸nh c¸c tÝch x.a vµ y.b trong c¸c tr­êng hîp trªn. GV giíi thiÖu: ®ã lµ biÓu thøc cña quy t¾c ho¸ trÞ. ? VËy em h·y nªu quy t¾c vÒ ho¸ trÞ? Quy t¾c: (SGK) GV th«ng b¸o: Quy t¾c nµy ®óng ngay c¶ khi A hoÆc B lµ 1 nhãm nguyªn tö. VÝ dô: Zn(OH)2 ; ta cã : x.a = 1 .II y.b = 2 .1 (ho¸ trÞ OH lµ I) 2. VËn dông: a) TÝnh ho¸ trÞ cña 1 nguyªn - GV gîi ý ®Ó häc sinh lµm bµi. tè. + Em h·y viÕt l¹i biÓu thøc cña quy t¾c ho¸ trÞ. VÝ dô: TÝnh ho¸ trÞ cña l­u ? Em h·y thay ho¸ trÞ cña oxi, chØ sè cña l­u huúnh trong hîp chÊt SO3. huúnh, oxi vµo biÓu thøc trªn. Gi¶i : Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 45 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  24. Ngµy so¹n: 25/10/2007 TiÕt 14: HOÁ TRỊ A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: HS biÕt lËp CTHH cña hîp chÊt (dùa vµo ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn tè hoÆc nhãm nguyªn tö). 2. Kü n¨ng: Kü n¨ng lËp c«ng thøc ho¸ häc vµ kü n¨ng tÝnh (to¸n) ho¸ trÞ cña nguyªn tè hoÆc nhãm nguyªn tö. B. ChuÈn bÞ: - Bé b×a cã d¸n b¨ng dÝnh 2 mÆt hoÆc d¸n nam ch©m ®Ó häc sinh lËp c«ng thøc cña c¸c hîp chÊt. - B¶ng nhãm - phiÕu häc tËp. - M¸y chiÕu, bót d¹, giÊy trong. C. Néi dung cña bµi: I. æn ®Þnh líp: II. KiÓm tra bµi cò: 1) Nªu ho¸ trÞ: - Nªu quy t¾c vÒ ho¸ trÞ vµ viÕt biÓu thøc vÒ ho¸ trÞ ®èi víi hîp chÊt 2 nguyªn tè - TÝnh ho¸ trÞ cña Al trong hîp chÊt AlCl3. BiÕt Clo cã ho¸ trÞ I. III. Bµi míi: Ho¹t ®éng I: Ho¸ trÞ cña mét nguyªn tè ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch nµo? a b 1. Quy t¾c: Ax By a.x = b.y a) TÝnh ho¸ trÞ cña mét nguyªn tè. B. cã thÓ lµ nhãm nguyªn tè. b) LËp c«ng thøc ho¸ trÞ hîp chÊt theo ho¸ trÞ: ThÝ dô 1: LËp c«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt t¹o bëi l­u huúnh ho¸ trÞ VI vµ oxi. Gi¶i 1) Gäi c«ng thøc ho¸ häc cÇn t×m cña SxOy. 2) Theo quy t¾c ho¸ trÞ ta cã Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 47 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  25. Gäi ®äc phÇn ghi nhí. IV.Cñng cè: Bµi 3: H·y cho biÕt c¸c c«ng thøc ho¸ häc sau ®óng hay sai? H·y söa l¹i c«ng thøc viÕt sai cho ®óng. a) K(SO4)2 b) CuO3 c) Na2O d)Ag2NO3 k) SO2 e) Al(NO3)2 j) FeCl3 g) Zn(OH)3 h) Ba2OH + C¸c c«ng thøc viÕt ®óng: c, k, j + C¸c c«ng thøc viÕt sai: a) K2SO4 d) AgNO3 b) CuO e) Al(NO3)2 g) Zn(OH)2 h) Ba(OH)2 VÒ nhµ xem tiÕp bµi luyÖn tËp. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 49 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  26. a,b lµ ho¸ trÞ cña A, B + VËn dông: H·y lËp c«ng thøc ho¸ häc cña ®ång II «xit. a) TÝnh ho¸ trÞ ch­a biÕt: Fe2(SO4)3 gäi a lµ ho¸ trÞ cña Fe. Ta cã: a.2 = II.3 -> II.3 a = III 2 b) LËp c«ng thøc ho¸ häc: x II 1 CxOy -> y II 1 -> x=2; y=1 CTHH: CuO Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp Bµi tËp 1: (m¸y chiÕu) 1. LËp c«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt gåm. a)Silic vµ oxi b) phot pho vµ hi®ro c) nh«m vµ Clo (I) d) Canxi vµ nhãm OH (I) 2. TÝnh ph©n tö khèi cña c¸c chÊt trªn. §¸p ¸n: 1. C«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt. a) SiO2 b) PH3 c) AlCl3 d) Ca(OH)2 2. Ph©n tö khèi cña c¸c hîp chÊt ®ã lµ: a) SiO2 = 28.1 + 16.2 = 60 (®vc) b) PH3 = 31.1 + 1.3 = 34 (®vc) c) AlCl3 = 27.1 + 35,5 . 3 = 133,5 e) Ca(OH)2 = 40.1 + 16.1 + 2 = 74 Cũng cố: Bµi tËp 2: Mét HS viÕt CTHH nh­ sau: AlCl4, AlNO3, Al2O3, Al3(SO4)2 , Al(OH)3 Em h·y cho biÕt c«ng thøc nµo ®óng, c«ng thøc nµo sai. Söa l¹i c«ng thøc sai cho ®óng. Gi¶i : a) C«ng thøc ho¸ häc viÕt ®óng: Al2O3 , Al(OH)3 b) C«ng thøc viÕt sai: AlCl4 söa l¹i lµ : AlCl3 Al(NO3) söa l¹i lµ : Al(NO3)3 Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 51 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  27. Ngµy so¹n: 02/11/2007 TiÕt 16: KI ỂM TRA A. Môc ®Ých yªu cÇu: 1. KiÕn thøc: Nguyªn tö, m« t¶ thµnh phÇn cÊu t¹o theo s¬ ®å c¸c ®Þnh nghÜa nguyªn tè ho¸ häc, ph©n tö, ®¬n chÊt, hîp chÊt. - ý nghÜa cña ký hiÖu ho¸ häc, c«ng thøc ho¸ häc. - LËp c«ng thøc ho¸ häc cña hîp chÊt (dùa vµo ho¸ trÞ) tÝnh ph©n tö khèi. 2. Kü n¨ng: TÝnh to¸n, viÕt ®­îc ký hiÖu ho¸ häc c«ng thøc ho¸ häc. B. ChuÈn bÞ: §Ò ra §Ò kiÓm tra: C©u 1: Cho c¸c d·y c«ng thøc ho¸ häc sau, d·y c«ng thøc ho¸ häc nµo lµ cña hîp chÊt. 1) H2SO4 , NaCl , Cl2 , O2 , O3 2) Cl2 , HBr, N2 , Na3PO4 , H3PO4 3) HCl, Ca(NO3)2 , Fe(OH)2 , CuSO4 , NaOH 4) CuCl2 , Na2SO4 , CaCO3 , Na2CO3 , H2O H·y chän ®¸p ¸n ®óng. C©u 2: Trong c¸c chÊt sau ®©y, chÊt nµo lµ ®¬n chÊt? a) Axit Clohi®ric do 2 nguyªn tè cacbon cÊu t¹o nªn. b) Axit sunpuric do 3 nguyªn tè cacbon cÊu t¹o nªn. c) Than ch× do nguyªn tè cacbon cÊu t¹o nªn. d) KhÝ ozon cã ph©n tö gåm 3 nguyªn tö oxi liªn kÕt víi nhau. C©u 3: Ho¸ trÞ cña c¸c nguyªn tè trong c¸c d·y hîp chÊt sau lÇn l­ît lµ: a) N trong NH3 , N2O, NO, N2O3 , NO2 , N2O5 A. III, I, II, III, IV, V C. IV, I, III, IV, V, II B) III, II, I, IV, V, IV D. III, I, II, IV, III, V b) Cl trong HCl, Cl2O, Cl2O3 , Cl2O5 , Cl2O7 E. I, II, III, V, VII G. II, I, III, IV, VII F: I, I, III, V, VII H. I, I, V, III, VII C©u 4: Mét oxit cã c«ng thøc lµ Mn2Ox cã ph©n tö khèi lµ 222. Ho¸ trÞ Mn lµ: A. VII B. II C. VI D. IV E. III C©u 5: a) Nguyªn tö X nÆng h¬n nguyªn tö Natri lµ 17®vc. Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 53 - Naêm hoïc 2007 - 2008
  28. Ngµy so¹n: 05/11/2007 Ch­¬ng II: Ph¶n øng ho¸ häc TiÕt 17: SỰ BIẾN ĐỔI CỦA CHẤT A. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: HS ph©n biÖt ®­îc hiÖn t­îng vËt lý vµ hiÖn t­îng ho¸ häc. - BiÕt ph©n biÖt ®­îc c¸c hiÖn t­îng vËt lý vµ hiÖn t­îng ho¸ häc. 2. Kü n¨ng: RÌn luyÖn kü n¨ng lµm thÝ nghiÖm vµ quan s¸t thÝ nghiÖm. B. ChuÈn bÞ: §un n­íc muèi + §èt ch¸y ®­êng Bét s¾t + l­u huúnh, ®­êng, n­íc, muèi ¨n èng nghiÖm, ®Ìn cån, kÑp èng nghiÖm. C. Ho¹t ®éng lªn líp: I. æn ®Þnh líp: II. KiÓm tra bµi cò: III. Vµo bµi míi: Ho¹t ®éng I: HiÖn t­îng vËt lý GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh vÏ. 1. ThÝ nghiÖm: ? H×nh vÏ ®ã nãi lªn ®iÒu g×? (thÓ hiÖn qu¸ tr×nh biÕn ®æi). N­íc n­íc n­íc ? C¸ch biÕn ®æi tõng giai ®o¹n cô thÓ. (r¾n) (láng) (h¬i) ? Lµm thÕ nµo ®Ó n­íc láng chuyÓn thµnh n­íc ®¸. BiÕn ®æi tr¹ng th¸i. (Kh«ng biÕn ®æi vÒ chÊt) GV h­íng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm. Hoµ tan muèi ¨n vµo n­íc (quan s¸t). Dïng kÑp gç kÑp 1/3 èng nghiÖm (tõ miÖng èng) vµ ®un nãng b»ng ®Ìn cån. ? Quan s¸t vµ ghi l¹i s¬ ®å cña qu¸ tr×nh biÕn ®æi. ? Sau 2 thÝ nghiÖm trªn em cã nhËn xÐt g×? (vÒ tr¹ng th¸i, vÒ chÊt) 2. KÕt luËn:Hiện tượng chất GV th«ng b¸o: biến đổI mà vẫn giữ nguyên C¸c qu¸ tr×nh biÕn ®æi ®ã gäi lµ hiÖn t­îng vËt là chất ban đầu được gọi là lý. hiện tượng vật lý Giaùo aùn Hoùa hoïc 8 - 55 - Naêm hoïc 2007 - 2008