Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng một số kỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy để học sinh học tốt môn Tin học

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng một số kỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy để học sinh học tốt môn Tin học

1. MỤC LỤC 1. PHẦN MỞ ĐẦU: .................................................................................1 2. NỘI DUNG: ................................................................................................2 2.1. Thời gian thực hiện:.............................................................................2 2.2.Đánh giá thực trạng:............................................................................2 2.2.1. Kết quả đạt được:................................................................................3 2.2.1.1. Đối với giáo viên:.............................................................................3 2.2.1.2. Đối với học sinh:..............................................................................3 2.2.2. Những mặt còn hạn chế:......................................................................3 2.2.3. Nguyên nhân đạt được và nguyên nhân hạn chế:................................4 2.2.3.1. Nguyên nhân đạt được:.....................................................................4 2.2.3.2. Nguyên nhân hạn chế:......................................................................4 3. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN:.........................................................................5 3.1. Căn cứ thực hiện:..................................................................................5 3.2. Nội dung, giải pháp và cách thức thực hiện:......................................6 3.2.1.Nội dung, phương pháp........................................................................6 3.2.2. Giải pháp thực hiện:............................................................................7 3.2.2.1. Sửdụng kỹ thuật dạy học “động não” . .........................7 3.2.2.2. Sửdụng kỹ thuật dạy học “tổ chức thảo luận nhóm”.......................9 3.2.2.3. Sửdụng kỹ thuật dạy học “thông qua chơi”..................................12 4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:.................................................................17 4.1. Kết quả đạt được................................................................................17 4.2. Phạm vi áp dụng:................................................................................18 4.3. Hiệu quảcủa sáng kiến......................................................................18
2. 2 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” 4.4. Kiến nghị:............................................................................................18 1. PHẦN MỞ ĐẦU Trong thời đại công nghệ 4.0 gắn liền với đổi mới giáo dục thì yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học cũng nhưsửdụng các kỹ thuật dạy học là việc cần thiết trong quá trình dạy học ngày nay. Giáo viên phải luôn tạo ra những cơhội vàđiều kiện thuận lợi cho học sinh phát huy tính tích cực, chủ động chiếm lĩnh tri thức, có khảnăng thíchứng trong việc tiếp cận xu hướng kiến thức mới. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 nêu rõ: “bảo đảm phát triển phẩm chất và năng lực người học thông qua nội dung giáo dục với những kiến thức cơbản, thiết thực; hiện đại; hài hoà đức, trí, thể, mỹ; chú trọng thực hành, vận dụng kiến thức để giải quyết vấn đề trong học tập và đời sống; tích hợp caoở các lớp học dưới, phân hoá dầnở các lớp học trên; thông qua các phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục phát huy tính chủ động và tiềm năng mỗi học sinh, các phương pháp kiểm trađánh giá phù hợp với mục tiêu giáo dục và phương pháp giáo dục”. Với định hướng trên thì áp dụng các kỹ thuật dạy học trở nên cần thiết, giúp việc dạy học trở nên dễ dàng hơn, hấp dẫn hơn, phát huy phẩm chất và năng lực học sinh. Trong quá trình giảng dạy tại trường THCS An Hải, tôi nhận thấy nhiều em học còn thụ động, ít hứng thú với bài học, chưa xác địnhđúng động cơ học tập, kết quảhọc tập chưa cao, kỹnăng thực hành còn yếu. Từ những lý do trên, tôiđã nghiên cứu“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” nhằm khắc phục những tồn tại nêu trên đồng thời phát huy tiềm năng sáng tạo, tạo hứng thú cho các em học sinh khi tham gia học. Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
3. 3 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” 2. NỘI DUNG 2.1. Thời gian thực hiện: Năm học 2022-2023 và 2023- 2024 2.2.Đánh giá thực trạng: Trong số các môn học trong chương trình Trung học cơsở thì Tin học là một trong những môn học được học sinh coi là khó. Nhiều học sinh chưa hiểu cách làm, một số em học thuộc lý thuyết song không vận dụng được vào thực hành, không biết cách thực hiện các thao tác như thế nào để hoàn thành yêu cầu nội dung bài học. Các em lo sợ khi đến tiết học đặc biệt là nội dung phần thuật toán và các cấu trúcđiều khiển nênđòi hỏi các em phải có tính tư duy, có khảnăng phân tích, tổng hợp. Vì vậy hầu như các em bị “choáng” vì bộ môn rất “mới” và cách học cũng “mới”. Qua thực tế giảng dạy nhiều năm, tôi thấy nhiều học sinh chưa mạnh dạn tham gia xây dựng bài, chưa tự tin khi tham gia hoạt động học, còn thụ động trong quá trình thực hành, kỹnăng thực hành yếu, không đảm bảo yêu cầu, đồng thời thể hiện thái độ chán nản khi đến tiết học. Dođó giáo viên cần thay đổi cách dạy, cách tư duy để giải quyết vấn đề. Để tìm hiểu, nắm bắt tâm lý, năng lực tiếp thu kiến thức, khảnăng vận dụng thực hành của học sinh, đầu năm học 2022- 2023 tôiđã thực hiện việc điều tra, khảo sát. Kết quả khảo sát trước khi áp dụng sáng kiến của học sinh lớp 9 trong giữa học kỳ1năm học 2022 -2023 đạt được như sau: Lớp Sĩsố Kết quả đạt được Giỏi Khá Trung bình Yếu-kém Số Tỉ Số Tỉ Số Tỉ Số Tỉ lượng lệ(%) lượng lệ(%) lượng lệ(%) lượng lệ(%) 9A 31 7 22,6 9 29,0 10 32,3 5 16,1 9B 29 6 20,7 9 31,0 10 34,5 4 13,8 Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
4. 4 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” 9C 29 6 20,7 8 27,6 11 37,9 4 13,8 Bảng kết quả trên cho thấy năng lực học sinhở các lớp tương đương nhau; tỉlệhọc sinh khá, giỏi đạt đượcởmỗi lớp còn thấp, tỉlệhọc sinh yếu kém còn cao. Từ lý do trên, tôi thực hiện áp dụng sáng kiến vào giảng dạyở 02 lớp 9B, 9C (riêng lớp 9A không áp dụng sáng kiến) và tôi theo dõi quá trình học tập của các lớp. 2.2.1. Kết quả đạt được : 2.2.1.1. Đối với giáo viên - Thiết kế bài dạy phù hợp với nhiều đối tượng học sinh. -Nội dung câu hỏi đưa ra chặt chẽ, lôgic; hệ thống bài tập thực hành phù hợp, sát thực với từng đối tượng học sinh. -Dự kiến được những khó khăn, thắc mắc, những sai sót mà học sinh hay mắc phải trong quá trình học tập từ đó có phương án giúp đỡkịp thời. -Vận dụng linh hoạt các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực để giúp cho các em có sự đam mê trong học tập. -Điều hành tổ chức hoạt động trên lớp một cách nhuần nhuyễn hơn. 2.2.1.2. Đối với học sinh - Phát triển năng lực tựhọc, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp ngôn ngữ. - Hình thành lối suy nghĩ lôgic, tư duy sáng tạo, phát triển lòng say mê học tập. -Học sinh thoải mái, tự tin, mạnh dạn hơn trong việc trình bày ý kiến của mình và rút ra được kinh nghiệm trong quá trình học tập. - Kiến thức được khắc sâu, bền vững dễ nhớ nhờ được trao đổi học hỏi giữa các thành viên trong nhóm. Vì vậy kết quảhọc tập được nâng cao. 2.2.2. Những mặt còn hạn chế: Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
5. 5 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” Việc áp dụng sáng kiếnđãđem lại cho học sinh sự tiến bộ rõ rệt, tuy vậy học sinh có học lực dưới trung bình vẫn còn do những hạn chế sau: -Học sinh chưa xác địnhđúng động cơhọc tập, còn coi nhẹ môn Tin học. -Một sốhọc sinh rất lười học, ít chuẩn bị bài trước khi đến lớp, còn thụ động trong quá trình thực hành. 2.2.3.Nguyên nhân đạt được và nguyên nhân hạn chế: 2.2.3.1 Nguyên nhân đạt được: - Được sự quan tâm, động viên, giúp đỡtận tình của Chi bộ, Ban giám hiệu nhà trường và đồng nghiệp là động lực đểbản thân phấn đấu thực hiện tốt mọi nhiệm vụ giáo dục. - Nhà trường được trang bị 01 phòng bộ môn Tin học với sốlượng máy tính tương đối đảm bảo cho học sinh thực hành, phòng máy được kết nối Internet; giáo viên giảng dạy cập nhật cài đặt phần mềm học tập đầy đủ, kịp thời, tạođiều kiện tốt cho học sinh thực hành. -Bản thân được tích lũy kinh nghiệm qua nhiều năm trực tiếp giảng dạy chương trình môn Tin học, có tinh thần trách nhiệm cao, đầy nhiệt huyết, không ngừng học tập để nâng cao trình độ chuyên môn phục vụtốt cho công tác giảng dạy môn Tin học. - Áp dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực; chú trọng luyện tập, nâng cao kỹnăng thực hành trong từng tiết dạy. Dođó học sinh dễ hiểu, dễ tiếp thu, tự tin, hứng thú, chủ động tìm tòi, vận dụng kiến thức vào quá trình học tập. 2.2.3.2. Nguyên nhân hạn chế: -Một số phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến việc học của con em nên đa sốhọc sinh này thường rất lười trong học tập. -Một sốhọc sinh còn ham chơi, bị lôi cuốn bởi các trò chơiđiện tử bên ngoài, ý thức học tập chưa tốt, chưa mạnh dạn tham gia các hoạt động học tập. Một số em chưa hiểu được vai trò quan trọng của bộ môn, còn coi nhẹ bộ môn Tin học, nghĩ đó là môn phụ. Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
6. 6 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” -Đa sốhọc sinh không có máy tính cá nhânở nhà nên khó thực hiện thành thạo thao tác trên máy tính. Vì vậy kết quảhọc tập của các em còn thấp. 3. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 3.1. Căn cứ thực hiện : - Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28 tháng 11 năm 2014 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông đã chỉ rõ mục tiêu: “Đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông nhằm tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp dạy chữ, dạy người và định hướng nghề nghiệp; góp phần chuyển nền giáo dục nặng về truyền thụ kiến thức sang nền giáo dục phát triển toàn diện cảvề phẩm chất và năng lực, hài hòa đức, trí, thể, mĩ và phát huy tốt tiềm năng của mỗi học sinh”. Đồng thời tiếp tục đổi mới vềnội dung : “ Tiếp tục đổi mới phương pháp giáo dục theo hướng phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, bồi dưỡng phương pháp tựhọc, hứng thú học tập, kỹnăng hợp tác, làm việc nhóm và khảnăng tư duy độc lập, đa dạng hóa hình thức tổ chức học tập, tăng cường hiệu quảsửdụng các phương tiện dạy học, đặc biệt là công nghệ thông tin và truyền thông; giáo dụcở nhà trường kết hợp với giáo dục giađình và xã hội”. Định hướng này hoàn toàn phù hợp với sự phát triển giáo dục thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa. - Bên cạnhđó, Bộ Giáo dục vàĐào tạođã chỉ rõ: Nâng cao nhận thức về vai trò của công nghệ thông tin;ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin trong giáo dục vàđào tạo sẽtạo một bước chuyển cơbản trong quá trình đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy, học tập và quản lí giáo dục. - Thực hiện yêu cầu của Phòng Giáo dục -Đào Tạo Lý Sơn về việc giáo viên chủ động xây dựng chương trình, dựa trên cơsởcủa chương trình khung, Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
7. 7 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” giáo viên cần chủ động và phát huy năng lực giảng dạy để đảm bảo nâng cao chất lượng dạy và học. - Qua thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy một bộ phận không nhỏhọc sinh không hứng thú học Tin học và yếu vềkỹnăng thực hành vì nghĩ là môn phụ nên không có động cơhọc tập. Kết quả thể hiện rõ qua những giờhọc trên lớp và qua những bài kiểm tra thường xuyên, kiểm tra định kỳcủa các em. Vì Vậy, giáo viên có nhiệm vụ quan trọng trong việc tìm tòi, khám phá tri thức mới, tổ chức hoạt động nhận thức, tìm ra chân lí, hình thành các năng lực tựhọc, sáng tạo, tạo niềm hứng thú trong học tập cho học sinh để nâng cao kết quả giáo dục. 3.2. Nội dung, giải pháp và cách thức thực hiện : 3.2.1. Nội dung, phương pháp: - Thực hiện mục tiêu cơbản của ngành Giáo dục vàĐào tạo hiện nay là không ngừng đổi mới phương pháp giảng dạy và nâng cao chất lượng giáo dụcởtất cả các cấp học. Vì vậy giáo viên phải lựa chọn, áp dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực phù hợp với học sinh nhằm đạt được mục tiêu giáo dục đề ra. - Qua giảng dạy bộ môn Tin học, tôi chú trọng giáo dục kiến thức, hình thành và nâng cao năng lực thực hành cho học sinh, phát triển các năng lực về tin học giúp các em tự tin, tích cực, làm việc có trình tự, khoa học, cẩn thận, biết tự tìm tòi sáng tạo, mởrộng các kĩnăng học tập thông qua mạng internet, nâng cao kiến thứcđápứng nhu cầu học và tựhọc. - Để thực hiện nhiệm vụ trên, bản thânđã tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu vềmột số phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy, tiến hành tham gia dự giờ và trao đổi kinh nghiệm giảng dạy với đồng nghiệp trong nhà trường và các đơn vịbạn. Đồng thời bám sát những mục tiêu giáo dục, đảm bảo mạch kiến thức, kỹnăng của giờdạy tin học. Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
8. 8 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” - Tiếp cận các kỹ thuật dạy học thông qua tổ chức các hoạt động giảng dạy trên lớp; chú trọng phát triển các năng lực về tin học cho học sinhđó là năng lực tiếp nhận kiến thức và năng lực thực hànhứng dụng. Ngoài kiến thức trọng tâm còn rèn luyện cho các em thêm các kỹnăng sáng tạo, tự làm chủbản thân, làm việc có trình tự, khoa học, cẩn thận, biết tự tìm tòi, mởrộng các kĩnăng học tập thông qua mạng internet, học trực tuyến, tìm kiếm các tài liệu hỗ trợhọc tập, nâng cao kiến thứcđápứng nhu cầu học và tựhọc. 3.2.2. Giải pháp thực hiện 3.2.2.1 Sửdụng kỹ thuật dạy học “động não”: Kỹ thuật dạy học động não là kỹ thuật nhằm huy động những tưtưởng mới mẻ, độcđáo, không hạn chếýtưởng giúp cho học sinh trong một thời gian ngắn nảy sinh được nhiều ý tưởng, nhiều giả định vềmột vấn đề nàođó. * Cách tiến hành: - Giáo viên nêu câu hỏi hoặc vấn đề (có nhiều cách trảlời) cần được tìm hiểu trước cảlớp. - Khích lệhọc sinh phát biểu vàđóng góp ý kiến càng nhiều càng tốt. - Liệt kê tất cảmọi ý kiến lên bảng hoặc giấy to không loại trừmột ý kiến nào, trừ trường hợp trùng lặp. - Phân loại các ý kiến. - Làm sáng tỏ những ý kiến chưa rõ ràng. -Tổng hợp ý kiến học sinh, hỏi xem có thắc mắc hay bổ sung gì không. * Những yêu cầu sư phạm: - Phương pháp động não có thể dùng để lý giải bất kỳmột vấn đề nào, song đặc biệt phù hợp với các vấn đề ít nhiềuđã quen thuộc trong cuộc sống thực tếcủa học sinh. -Tất cảmọi ý kiến đều cần được giáo viên hoan nghênh, chấp nhận mà không nên phê phán, nhận địnhđúng, sai ngay. Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
9. 9 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” - Cuối giờ giáo viên nên nhấn mạnh kết luận này là kết quảcủa sự tham gia chung của tất cảhọc sinh. - Các em học được cách trình bày ý kiến của mình biết lắng nghe có phê phán ý kiến của bạn; từ đó giúp cho các em sựtự tin, hứng thú trong học tập và sinh hoạt. * Ví dụ: Tin học 9 - Bài 6: Tin học và xã hội - Đểhọc sinh tích cực động não, hứng thú và tập trung tốt, có nhu cầu tìm hiểu bài, giáo viên có thể đưa ra câu hỏi: “ Em hãy nêu nhữngứng dụng của Tin học trong đời sống mà em biết?” “Tại sao cần bảo vệ thông tin và có trách nhiệm với mỗi thông tin đưa lên mạng và Internet?” -Dạng câu hỏi này học sinh có nhiều cách trảlời theo suy nghĩcủa mỗi cá nhân, giáo viên khích lệ và cho học sinh liệt kê nội dung những ý kiến của mình lên bảng, sauđó phân loại ý kiến của học sinh, tổng hợp kết quả. Học sinh đưa ra ý kiến ghi lên khổ giấy to và trình bày * Ví dụ : Tin học 7- Bài 4: Mạng xã hội và một số kênh trao đổi thông tin trên Internet Đểhọc sinh nắm được cách trao đổi thông tin trên Internetđang được sửdụng nhiều nhất hiện nay. Trước hết giáo viên có thể đưa ra câu hỏi sau để Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
10. 10 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” kích thích sựtư duy, gợi nhớ, hướng các em tích cựcđi vào nội dung câu hỏi trọng tâm của bài học: 1.Ởlớp 6 emđã biết sửdụng Internet để nhận và gửi thông tin.Đó là cách nào? 2. Em có biết cách trao đổi thông tin nào trên Internetđang được sử dụng nhiều nhất không? Tại sao? - Tùy trường hợp trảlời của học sinh, giáo viên khích lệ và cho học sinh liệt kê nội dung những ý kiến của mình lên khăn trải bàn, sauđó nhóm trưởng tổng hợp kết quả, giáo viên chốt lại kiến thức. Việc sửdụng phương pháp này tạo cho học sinh tích cực trong tư duy, suy nghĩ, tự tin trảlời câu hỏi. Học sinh sửdụng sơ đồtư duy để hoàn thành bài tập 3.2.2.2 Sửdụng kỹ thuật dạy học “tổ chức thảo luận nhóm”: “Tổ chức thảo luận nhóm” là một kỹ thuật tuyệt vời để thu hút học sinh tham gia thảo luận trên lớp. Thảo luận nhóm được sửdụng nhằm giúp cho mọi học sinh tham gia một cách chủ động vào quá trình học tập, tạo cơ hội cho các em có thể bàn bạc, trao đổi, chia sẽ kiến thức, kinh nghiệm, ý kiến để giải quyết vấn đề có liên quan đến bài học. Giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy phản biện, khảnăng giải quyết vấn đề và kỹnăng giao tiếp. Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
11. 11 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” * Cách tiến hành: - GV chia nhóm, phân công vị trí ngồi, chuyển giao nhiệm vụ cho tất cả các nhóm. - Các nhóm tiến hành thảo luận (phân nhóm trưởng, thư ký nhóm). - Đại diện từng nhóm trình bày kết quả thảo luận của nhóm. Các nhóm khác lắng nghe, chấp vấn, trao đổi, bổ sung ý kiến. - GV chuẩn hóa kiến thức. * Yêu cầu sư phạm: - Có nhiều cách chia nhóm, có thể theo số điểm danh, theo giới tính, theo vị trí ngồi, - Quy mô nhóm có thểlớn hoặc nhỏ tuỳ theo vấn đề thảo luận. Tuy nhiên, nhóm từ2 đến 6 học sinh là tốt nhất bởi lẻ: + Sốhọc sinh này nhỏvừa đủ để đảm bảo tất cả các em có thể tham gia tích cực. + Sốhọc sinh này lớn vừa đủ để đảm bảo rằng các em không bao giờ thiếu ý tưởng và không có gì để nói. * Ví dụ: Tin học 7- Chủ đề 3. bài 5:Ứng xử trên mạng Đểhọc sinh tìm hiểu về tác hại và cách phòng tránh bệnh nghiện Internet. Ởmục 3. Tác hại và cách phòng tránh bệnh nghiện Internet. Giáo viên có thể chia thành 4 nhóm (Mỗi nhóm từ 6-8 HS) với nội dung câu hỏi như sau: Theo em các biểu hiện và tác hại của bệnh nghiện Internet là gì? - Giáo viên cho các nhóm tiến hành thảo luận, ghi nội dung thảo luận ra bảng phụ hoặc giấy khổlớn. Nhóm trưởng thực hiệnđiều hành thảo luận của nhóm mình -Gọi đại diện từng nhóm lên bảng trình bày kết quả thảo luận của nhóm - Cho các nhóm khác nhận xét, trao đổi, bổ sung ý kiến - GV tổng hợp, chốt nội dung. * Ví dụ: Qua mục 3. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứtư, Tin học 9- bài 6: Tin học và xã hội Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
12. 12 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” Đểhọc sinh biết được thành quảgắn liền với các cuộc cách mạng công nghiệp. Giáo viên thực hiện như sau: - Chia lớp thành 4 nhóm (Mỗi nhóm từ 6-8 HS) - Giao câu hỏi yêu cầu thảo luận cho mỗi nhóm, thời gian thảo luận 3 phút + Nhóm 1- 3: Hãy cho biết các thành quảgắn liền với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 1 và lần thứ 2? + Nhóm 2-4: Hãy cho biết các thành quảgắn liền với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 3 và lần thứ 4? Với cách thực hiện như trên, việc sửdụng phương pháp nàyđã tạo được sự chủ động, tích cực trong quá trình làm việc nhóm, đồng thời phát huy được vai trò của các thành viên trong nhóm khi thực hiện nhiêm vụhọc tập. Hoạt động nhóm trong tiết dạy môn Tin học 9 Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
13. 13 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” Tiết thực hành trên Padlet của học sinh lớp 9 Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
14. 14 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” Học sinh sửdụng Padlet để làm bài tập nhóm 3.2.2.3 Sửdụng kỹ thuật dạy học “thông qua chơi”: Kỹ Thuật dạy học “thông qua Chơi” là kỹ thuật giúp học sinh được tương tác, trải nghiệm, khám phá và giải quyết vấn đề trong môi trường học tập vui vẻ. Giáo viên kết nối mục tiêu học tập với hoạt động chơi nhằm thúc đẩy sự tham gia và tự chủcủa học sinh . Dạy học “thông qua chơi” giúp lôi cuốn học sinh vào quá trình học tập và tăng cường khảnăng giao tiếp giữa học sinh với học sinh, giữa giáo viên với học sinh, từ đó góp phần phát triển phẩm chất và năng lực của người học. Khi xây dựng và sửdụng trò chơi dạy học, giáo viên có thểlựa chọn nhiều trò chơi khác nhau như: “Trò chơi giải ô chữ”, “Ai nhanh hơn”, “Lật mảnh ghép”, “Hái sao”, “Ong vềtổ”,....Tuy nhiên, đểsửdụng trò chơi dạy học có hiệu quả đòi hỏi giáo viên phải lựa chọn trò chơi phù hợp, linh hoạt, Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
15. 15 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” khéo léo kết hợp các loại trò chơi khác nhau để đạt được ý đồdạy học của mình. * Cách tiến hành: - Chuẩn bị: + Bước 1: Xác định nội dung cần đạt được thông qua nội dung chơi + Bước 2: Lựa chọn trò chơi + Bước 3: Thiết kếnội dung của trò chơi (soạn ô chữ, phiếu chơi, câu hỏi trắc nghiệm ) + Bước 4: Thiết kế luật chơi, tiến trình chơi, cách tổ chức -Tổ chức trò chơi: + Bước 1: Gv giới thiệu trò chơi, luật chơi và cách chơi + Bước 2: Lựa chọn người chơi + Bước 3: Tổ chức cho học sinh chơi, dẫn dắt hoạt động chơi, giám sát và thực hiện theo luật chơi + Bước 4: Tuyên bố người thắng cuộc và trao thưởng (nếu có) Kết thúc: Rút ra những vấn đề chính thông qua trò chơi. * Yêu cầu sư phạm: - Trò chơi phải mang tính tập thể, phù hợp với cấu trúc của từng bài học. -Bộ câu hỏi trò chơi phải đảm bảo phân hóa được đối tượng học sinh. - Các trò chơi phải có sức hấp dẫn, thu hút, tạo không khí vui vẻ, thoải mái giúp học sinh, rèn luyện kĩnăng quan sát, trình bày, phát huy trí tuệ, óc phân tích, tư duy sáng tạo. - Sau khi chơi, giáo viên cần cho học sinh thảo luận để nhận ra ý nghĩa giáo dục của trò chơi. * Ví dụ 1: Thực hiện trò chơi “Ô chữ” dùng cho hoạt động Luyện tập khi dạy bài 3: Tổ chức và truy cập thông tin trên Internet, Tin học 9 Đểtổ chức trò chơi này, giáo viên cần chuẩn bịsẵn các ô chữ, câu hỏi, cácđáp án đượcẩn dưới các ô chữ. Kiến thức trong trò chơi ô chữ có nhiều dạng khác nhau, có thể là giải những ô chữ hàng ngang rồi tìm từ khóa Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
16. 16 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” trong ô chữ hàng dọc, có thể là ô chữdưới dạng sơ đồ, mỗi ô chữ thường có lời gợi ý, nội dung các ô chữ có liên quan trực tiếp đến bài học. Các câu hỏi được sửdụng trong trò chơi là: 1. Tập hợp nhiều trang Web trong hệ thống World Wide Web gọi là gì? 2. Thông tin trên Internet được tổ chức dưới dạng nào? 3. Một siêu văn bản được gán một địa chỉ truy cập gọi là gì? 4. Để truy cập một Website ta phải sửdụng chương trình gì? 5.Đây là máy tìm kiếm phổ biến nhất hiện nay? 6.Đây là giao thức được sửdụng phổ biến trong các mạng hiện nay? Cách chơi: Giáo viên cho học sinh trảlời các câu hỏi được gợi ý tươngứng với các ô chữ. Các nhóm lần lượt trảlời hết các câu hỏi, kết quảdưới các ô chữsẽlần lượt được mở ra, giáo viên có thể cho học sinh dự đoán khi các em thấy được một phầnđáp ánở các ô chữ. Đội nào trảlờiđúng sẽ là đội chiến thắng. Thực hiện trò chơi “Ô chữ” trong giờ thực hành Tin học 9 * Ví dụ 2: Thực hiện Trò chơi “Lật mảnh ghép” dùng cho hoạt động Khởi động khi dạy chủ đề 4 - bài 9: Trình bày bảng tính, Tin học 7 Đểtổ chức trò chơi này, giáo viên cần chuẩn bịsẵn các mảnh ghép tương ứng với các câu hỏiẩn phía sau mảnh ghép. Nội dung trên các mảnh ghép có thể là nội dung các bài tập, bài thực hành, hìnhảnh, văn bản, có thểkết hợp Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
17. 17 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” nội dung, hìnhảnh thuộc bài học mới đểdẫn dắt, giới thiệu vào bài cho học sinh. Cách chơi: Giáo viên cho học sinh trảlời các câu hỏi dưới mảnh ghép. Các nhóm lần lượt trảlời hết các câu hỏi rồi mới trảlời dưới mảnh ghépđó là gì hoặc giáo viên có thể cho học sinh dự đoán khi các em thấy được một phần của mảnh ghép. Đội nào trảlờiđúng sẽ là đội chiến thắng. Thực hiện trò chơi “Lật mảnh ghép” trong giờ thực hành Tin học 9 * Ví dụ 3: Sửdụng trò chơi trực tuyến Classpoint để kiểm tra tiến độ học tập của học sinh lớp 9: Hầu hết những câu hỏi luôn được tính giờ theo thời gian nhất định. Mục đích là giúp rèn luyện học sinh duy trì quỹ thời gian của mình. Thông qua trò Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
18. 18 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” chơi giúp các em phát triển nhiều kỹnăng khác nhau như: Kỹnăng giải quyết vấn đề, kỹnăng hợp tác,ứng biến,đàm phán, *Ưuđiểm: Có thểsửdụng offline hoặc online, dễ thiết kế, quen thuộc, được tích hợp vào powerpoint. Nếu sửdụng online tại phòng thực hành tin học, kết quả thực hiện sẽ được thống kê. Ngoài ra, có thể cài đặt giờ cho mỗi câu hỏi và thêm nhạc nền cho sôi động, hấp dẫn. Giáo viên có thểhướng dẫn, giám sát thành tích của học sinh, động viên, khuyến khích học sinh học tập. Thực hiện trò chơi trực tuyến Classpoint để hoàn thành bài tập Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
19. 19 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” 4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 4.1 Kết quả đạt được: Sau khi áp dụng sáng kiếnở 02 lớp 9B và 9C ( lớp 9A không áp dụng sáng kiến), kết quả kiểm tra giữa học kỳ2năm học 2022 -2023 của các lớp đạt được như sau: Lớp Sĩsố Kết quả đạt được Giỏi Khá Trung bình Yếu-kém Số Tỉ Số Tỉ Số Tỉ Số Tỉ lượng lệ(%) lượng lệ(%) lượng lệ(%) lượng lệ(%) 9A 31 8 25,8 9 29,0 11 35,5 3 9,7 9B 29 10 34,5 12 41,4 6 20,7 1 3,4 9C 29 11 37,9 11 37,9 7 24,1 0 0,0 Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải
20. 20 Sáng kiến:“Sửdụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực trong giảng dạy đểhọc sinh học tốt môn Tin học” 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Giỏi Khá Trung bình Yếu - kém 9A 9B 9C Nhưvậy, qua thời gian áp dụng một sốkỹ thuật dạy học tích cực vào giảng dạy thì chất lượng môn học được nâng lênđáng kể, tỉlệhọc sinh khá giỏi tăng lên, tỉlệhọc sinh yếu kémđã giảm.Đa sốvận dụng tốt kiến thứcđã học, thành thạo các kỹnăng thực hành. 4.2. Phạm vi áp dụng: - Sáng kiến nàyđã được áp dụng hiệu quảtại đơn vị trường THCS An Hải. - Sáng kiến này có khảnăng áp dụng và nhân rộng ra các trường THCS có giảng dạy bộ môn Tin học trên địa bàn huyện, tỉnh. 4.3. Hiệu quảcủa sáng kiến: Việc áp dụng sáng kiếnđã đạt được những hiệu quả sauđây: - Phát huy tính tích cực trong hoạt động học tập của học sinh, nâng cao hiệu quảdạy học. -Sốlượng học sinh yêu thích môn học tăng lênđáng kể, sốhọc sinh sợ học môn tin học giảm. Những học sinh trướcđây còn rụt rè, thụ động trong Giáo viên thực hiện: Võ Thị Hoa Trường THCS An Hải